 |
SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE
Lista artykułów z prasy specjalistycznej dostępnych on-line, dotyczących aktualnych kwestii polityczno-gospodarczych w Unii Europejskiej
- Biscop S.: EU Grand Strategy: Optimism is Mandatory, Egmont, "Security Policy Briefs" No. 36, July 2012.
- Brudzińska K.: Kryzys w strefie euro a agenda demokratyzacyjna Unii Europejskiej, "Biuletyn PISM" nr 72 (937), 1 sierpnia 2012.
- Emerson M.: History does not move in a straight line, "CEPS Commentaries", 5 July 2012.
- Emmanouilidis J. A.: The prospects of ambitious muddling through – the results of an EU Summit in deep crisis mode, European Policy Centre, 2 July 2012.
- Gostyńska A., Nasieniak M.: Prezydencja Republiki Cypryjskiej w Radzie UE – w kierunku lepszej Europy?, "Biuletyn PISM" nr 64 (929), 4 lipca 2012.
- Gros D.: An incomplete step towards a banking union, "CEPS Commentaries", 5 July 2012.
- Howorth J.: CSDP and NATO Post-Libya: Towards the Rubicon?, Egmont, "Security Policy Briefs" No. 35, July 2012.
- Janning J.: Political Union: Europe's defining moment, European Policy Centre, "Policy Brief" , 24 July 2012.
- Lannoo K.: The Roadmap to Banking Union: A call for consistency, "CEPS Commentaries", 30 August 2012.
- Lannoo K.: The Eurozone as Home Country of Banks, "CEPS Commentaries", 2 July 2012.
- Micossi S.: Unholy compromise in the eurozone and how to right it, "CEPS Policy Briefs", 16 July 2012.
PROBLEMATYKA USTROJOWA UE*
Wybrane książki
K. Wójtowicz.: SĄDY KONSTYTUCYJNE WOBEC PRAWA UNII EUROPEJSKIEJ, Warszawa 2012
Publikacja stanowi analizę orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE) oraz sądów konstytucyjnych w odniesieniu do sytuacji kolizyjnych na styku prawa Unii Europejskiej i prawa krajowego. Celem monografii jest przedstawienie konstrukcji orzeczniczych dotyczących ustrojowych aspektów integracji europejskiej, mogących przyczynić się do stworzenia modelu rozwiązywania tych wpisanych niejako w system kolizji.
W książce omówiono najpierw kwestie autonomii oraz pierwszeństwa prawa UE w świetle orzecznictwa Trybunału, a następnie przedstawiono linię orzecznictwa krajowych sądów konstytucyjnych w zakresie kontroli konstytucyjności prawa pierwotnego (prewencyjnej i następczej) oraz orzecznictwa TSUE w zakresie prawa wtórnego. W tym drugim przypadku, choć kontrola należy zasadniczo do TSUE, to sądy konstytucyjne niektórych państw zastrzegły sobie prawo rozstrzygania kolizji między aktami unijnymi i konstytucją w sprawach dotyczących naruszenia praw i wolności, czy podstawowych zasad ustrojowych. Autor zauważa też, że mechanizm wczesnego ostrzegania przyznany parlamentom narodowym przez Traktat z Lizbony stanowi uzupełnienie kontroli ex post dokonywanej przez TSUE i przypomina rolę, jaką pełnią rady stanu w niektórych krajowych procedurach prawodawczych (opiniowanie projektów aktów prawnych przed ich skierowaniem do prawodawcy).
W kolejnych rozdziałach omówiono formalne (np. zasada nadrzędności konstytucji) i materialne (suwerenność, prawa podstawowe, tożsamość konstytucyjna) przesłanki kwestionowania przez sądy konstytucyjne pierwszeństwa prawa UE. Wreszcie w ostatnim rozdziale poddano analizie współpracę sądów konstytucyjnych z TSUE w kontekście pytań prejudycjalnych (argumenty za korzystaniem przez nie z prawa do odesłań: sąd włoski, austriacki, litewski, oraz „przeciw", np. niemiecki).
***
W. Sadurski.: CONSTITUTIONALISM AND THE ENLARGEMENT OF EUROPE, Oxford 2012
Książka poświęcona jest zjawisku konstytucjonalizacji dwóch paneuropejskich struktur, Rady Europy i Unii Europejskiej, w świetle przystąpienia do nich państw Europy Środkowej i Wschodniej. Autor stawia tezę, że rozszerzenie to stanowiło, z jednej strony, silny impuls dla trendu konstytucjonalizacji systemu Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz – w innym wymiarze – Unii Europejskiej, a z drugiej, wzmocniło demokrację i prawa człowieka w państwach przystępujących.
W rozdziale pierwszym wskazano, w jaki sposób przystąpienie państw Europy Środkowej i Wschodniej wpłynęło na ukształtowanie się Europejskiego Trybunału Praw Człowieka jako do pewnego stopnia sądu konstytucyjnego, a nie nadzwyczajnej instancji apelacyjnej, co było jego pierwotną funkcją. W kolejnym rozdziale omówiono konsolidację praw podstawowych w porządku prawnym UE jako efekt rozszerzenia Unii o państwa postkomunistyczne. Uwieńczeniem było m.in. nadanie mocy traktatowej Karcie Praw Podstawowych oraz wypracowanie, zawartego w art. 7 TUE, mechanizmu monitorowania i sankcjonowania naruszeń praw człowieka przez państwa członkowskie. Następnie dokonano analizy czynnika podważającego synergię konstytucjonalizacja-plus-rozszerzenie, a mianowicie roli sądów konstytucyjnych nowych państw członkowskich, które nie zaakceptowały bezwarunkowo nadrzędności prawa UE nad krajowym prawem konstytucyjnym. W ostatnim rozdziale pokazano, jak przystąpienie do UE wpłynęło na wzmocnienie demokracji i praw człowieka w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, omawiając m.in. stosunki pomiędzy władzą ustawodawczą i wykonawczą, decentralizację i regionalizację, ochronę praw mniejszości i tworzenie instytucji rzecznika praw obywatelskich.
***
NIE TYLKO POLITYKA ZAGRANICZNA. POLACY W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM NA PÓŁMETKU 7. KADENCJI (red. M. Szczepanik, J. Kucharczyk), Warszawa 2012
Raport stanowi kolejną pozycję z cyklu publikacji Instytutu Spraw Publicznych poświęconych działalności polskich deputowanych do PE i ich komunikacji z obywatelami. Zawiera on podsumowanie badań nad aktywnością polskich posłów do Parlamentu Europejskiego w 7 kadencji. Powstał w oparciu o wywiady z posłami i pracownikami PE, dane zawarte w serwisie EUROPARL oraz analizy statystyczne wyników głosowań opracowane przez organizację Vote Watch.
Raport podzielono na dwie części. W pierwszej z nich omówiono pozycję i potencjał polityczny polskich posłów do PE oraz elementy, które tę pozycję determinują, takie jak doświadczenie polityczne i przynależność do grup. Przedstawiono tu formy aktywności i dokonania polskich posłów (sprawozdania, opinie, wypowiedzi na posiedzeniach plenarnych i interpelacje) oraz analizę struktury członkostwa w komisjach.
W drugiej części publikacji przeanalizowano rolę, jaką odegrali polscy posłowie w najważniejszych debatach politycznych w PE dotyczących: 1) polityki zewnętrznej UE, 2) kryzysu finansowego i wieloletnich ram finansowych na lata 2014-2020, 3) energii i polityki klimatycznej, 4) przyszłości polityki spójności, 5) rynku wewnętrznego. Autorzy przedstawili obszary aktywności polskich posłów i wysuwane przez nich postulaty, próbując ocenić siłę wpływu Polaków na stanowisko Parlamentu.
Autorzy zwrócili także uwagę na czynniki, które utrudniają polskim posłom skuteczne wywieranie wpływu na decyzje parlamentarne, w tym zwłaszcza silne zaangażowanie w politykę krajową oraz obecność niewielu polskich posłów w ważnych komisjach (np. Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego czy Komisji Gospodarczej i Monetarnej).
PROBLEMATYKA USTROJOWA UE*
Wybrane artykuły i opracowania
- Adinolfi A.: The Eclipse of the Legality Principle in the European Union, "Common Market Law Review" (2012) 49, Issue 4, s. 1500–1502.
- Boerger-De Smedt A.: Negotiating the Foundations of European Law, 1950–57: The Legal History of the Treaties of Paris and Rome, "Contemporary European History", Volume 21, Special Issue 03, August 2012.
- Burke E.: Europe's External Action Service: Ten steps towards a credible EU foreign policy, Centre for European Reform, "Policy Brief ", 4 July 2012.
- Carrera S., De Somer M., Petkova B.: The Court of Justice of the European Union as a Fundamental Rights Tribunal: Challenges for the Effective Delivery of Fundamental Rights in the Area of Freedom, Security and Justice, "CEPS Papers in Liberty and Security in Europe" No. 49, 29 August 2012.
- Christiansen T., Dobbels M.: Comitology and delegated acts after Lisbon: How the European Parliament lost the implementation game, "European Integration online Papers", Vol. 16 (2012).
- De Hert P., Korenica F.: The Doctrine of Equivalent Protection: Its Life and Legitimacy Before and After the European Union's Accession to the European Convention on Human Rights, "German Law Journal", Volume 13 (2012), Issue 7.
- De Jesús Butler I.: Ensuring Compliance with the Charter of Fundamental Rights in Legislative Drafting: The Practice of the European Commission, "European Law Review", August 2012.
- De Ruiter R., Neuhold C.: Why Is Fast Track the Way to Go? Justifications for Early Agreement in the Co-Decision Procedure and Their Effects, "European Law Journal", Volume 18, Issue 4, July 2012.
- Hinarejos A.: Citizenship of the EU: clarifying 'genuine enjoyment of the substance' of citizenship rights, "Cambridge Law Journal", Volume 71, Issue 02, lipiec 2012.
- Hofmann H., Morini A.: The Pluralisation of EU Executive—Constitutional Aspects of "Agencification", "European Law Review", August 2012.
- Kochenov D., Plender R.: EU Citizenship: From an Incipient Form to an Incipient Substance? The Discovery of the Treaty Text, "European Law Review", August 2012.
- Latek M.: EU Association Agreements: Common patterns and specific characteristics, "Library Briefing", Library of the European Parliament, 19.07.2012.
- Marguery T.P.: The Protection of Fundamental Rights in European Criminal Law after Lisbon: What Role for the Charter of Fundamental Rights?, "European Law Review", August 2012.
- Pascouau Y.: Schengen and solidarity: the fragile balance between mutual trust and mistrust, European Policy Centre, "Policy Paper", 4 July 2012.
- Richardson L.: The Post-Lisbon Role of the European Parliament in the EU's Common Commercial Policy: Implications for Bilateral Trade Negotiations, Collage of Europe, "Diplomacy Paper" 5/2012, July 2012.
- Richter S., Leininger J.: Flexible and Unbureaucratic Democracy Promotion by the EU? The European Endowment for Democracy between Wishful Thinking and Reality, "SWP Comments" 26, August 2012.
- Scicluna N.: EU Constitutionalism in Flux: Is the Eurozone Crisis Precipitating Centralisation or Diffusion?, "European Law Journal" Volume 18, Issue 4, July 2012.
- Trauner F.: The European Parliament and Agency Control in the Area of Freedom, Security and Justice, "West European Politics" Vol. 35, No. 4, July 2012.
- Vysotskaya A., Guedes V., Kanjc Lange S.: Beyond continuity: Analysis of the effects of the first Trio Presidency on Policy Coherence for Development, "European Integration online Papers", Vol. 16 (2012).
* Opisy wybranych nowości z księgozbioru Biblioteki Sejmowej oraz spis artykułów z czasopism specjalistycznych dostępnych w Internecie lub Bibliotece Sejmowej.
|
|
