(aktualizacja do 5.10.2009)
18. Prace Grupy Roboczej ds. Reformy Parlamentarnej podsumowano w raporcie końcowym, w którym opisano najważniejsze zmiany regulaminu zaproponowane przez grupę i przyjęte przez Konferencję Przewodniczących. Szczegóły propozycji zmian przedkładanych przez grupę znajdują się w raportach cząstkowych (patrz pkt 5, 11 i 16) . Raport końcowy nie został opublikowany.
17. 6 maja 2009 r. Parlament Europejski przyjął zmiany regulaminu zaproponowane przez Komisję do Spraw Konstytucyjnych w jej sprawozdaniu z 22 kwietnia 2009 roku (sprawozdawca: Richard Corbett). Zmiany dotyczą m. in.
- możliwości odbywania wspólnych posiedzeń komisji w przypadku spraw objętych kompetencją kilku komisji,
- zobowiązania Konferencji Przewodniczących Komisji do wydawania Konferencji Przewodniczących zaleceń, jak rozwiązywać spory kompetencyjne pomiędzy komisjami stałymi,
- zwiększenia współpracy między komisjami,
- powierzenia Konferencji Przewodniczących odpowiedzialności za prowadzenie zorganizowanych konsultacji społecznych na główne tematy europejskiej agendy politycznej oraz mianowania przez Prezydium wiceprzewodniczącego, któremu powierzone zostanie przeprowadzanie takich konsultacji,
- doprecyzowania roli zespołów międzypartyjnych, które mają odgrywać nieformalną rolę w promowaniu wymiany poglądów dotyczących konkretnych tematów pomiędzy różnymi grupami politycznymi,
- przebiegu posiedzeń plenarnych,
- możliwości odrzucenie wniosku Komisji w pierwszym czytaniu,
- uregulowania roli obserwatorów z państw, które podpisały traktat o przystąpieniu do Unii Europejskiej.
Ponadto PE przyjął zmianę regulaminu dotyczącą funkcji Przewodniczącego seniora sesji inauguracyjnej i każdego innego posiedzenia poświęconego wyborowi Przewodniczącego i Prezydium.
Parlament przyjął również zmiany zaproponowane przez Komisję do Spraw Konstytucyjnych w jej sprawozdaniu z 22 stycznia 2009 r. w sprawie przeglądu Regulaminu w zakresie procedur rozpatrywania petycji (sprawozdawca: Gérard Onesta). Zmiany mają na celu m.in. poprawę przejrzystości i zrozumiałości podstawowych zasad stosowanych przy rozpatrywaniu petycji, bardziej wyraźne określenie związków pomiędzy Komisją Petycji PE, Komisją Europejską, Radą i państwami członkowskimi, a także ustanowienie skutecznego przepisu chroniącego prywatność osób indywidualnych i poufność. Do Regulaminu PE wprowadzono również możliwości wycofania poparcia dla petycji przez składającego.
16. 12 i 19 marca 2009 r. Konferencja Przewodniczących przyjęła przedstawione przez Grupę Roboczą ds. Reformy Parlamentarnej propozycje zmian zawarte w jej trzecim raporcie. Konferencja zatwierdziła m.in. następujące zmiany praktyk i procedur Parlamentu Europejskiego:
- wspólne posiedzenia komisji w przypadku spraw objętych kompetencją kilku komisji,
- zobowiązanie Konferencji Przewodniczących Komisji do wydania Konferencji Przewodniczących zalecenia, jak rozwiązać spór kompetencyjny pomiędzy komisjami stałymi,
- zwiększenie współpracy między komisjami,
- rezygnacja ze statusu komisji neutralnych* w przypadku Komisji Petycji i Rybołówstwa,
- zwiększenie udziału międzyparlamentarnych delegacji w pracach komisji (i odwrotnie),
- połączenie udziału w zgromadzeniach wielostronnych z udziałem w delegacjach dwustronnych państw, które w takich zgromadzeniach uczestniczą,
- usprawnienie funkcjonowania misji obserwacji wyborów.
Propozycje Grupy Roboczej wymagające wprowadzenia zmian w Regulaminie PE zostały przedstawione Komisji Spraw Konstytucyjnych PE.
15. Dnia 9 października 2008 r. Parlament Europejski przyjął decyzję dotyczącą używania przez PE symboli Unii Europejskiej. Do Regulaminu Parlamentu został wprowadzony nowy artykuł 202a, w brzmieniu:
-
-
– flagę przedstawiającą krąg dwunastu złotych gwiazd na niebieskim tle;
– hymn pochodzący z "Ody do radości" z IX Symfonii Ludwiga van Beethovena;
– dewizę brzmiącą: „Zjednoczona w różnorodności”.
„Artykuł 202a
Symbole Unii
1. Parlament uznaje i przyjmuje następujące symbole Unii: 2. Parlament obchodzi Dzień Europy 9 maja.
3. Flaga podnoszona jest we wszystkich budynkach Parlamentu i z okazji oficjalnych wydarzeń. Flaga wywieszana jest we wszystkich salach posiedzeń Parlamentu.
4. Hymn odgrywany jest przed każdym posiedzeniem inauguracyjnym oraz na innych uroczystych posiedzeniach, w szczególności na powitanie głów państw lub szefów rządów bądź na powitanie nowych posłów po rozszerzeniu Unii.
5. Dewizę umieszcza się na oficjalnych dokumentach Parlamentu. (…)”
14. 18 września 2008 r. Konferencja Przewodniczących przyjęła przedstawione przez Grupę Roboczą ds. Reformy Parlamentarnej propozycje zmian zawarte w jej drugim raporcie. Konferencja zatwierdziła m.in. następujące zmiany praktyk i procedur Parlamentu Europejskiego:
- włączenie Kodeksu postępowania w sprawie negocjacji dokumentów przyjmowanych w procedurze współdecyzji do Regulaminu PE,
- dostosowanie Regulaminu w celu właściwego uznania ról, praw i obowiązków sprawozdawców, sprawozdawców pomocniczych i koordynatorów grup politycznych,
- przyjęcie wewnętrznych wytycznych w sprawie przygotowywania oceny wpływu przez Parlament,
- wyznaczenie przez każdą komisję PE sprawozdawców do planowania budżetowego i legislacyjnego,
- przygotowanie podręcznika komitologii dla posłów, w celu zwiększenia zrozumienia procedur i promowania bardziej spójnego traktowania w Parlamencie kwestii związanych z komitologią;
- wyznaczenie przez każdą z komisji sprawozdawcy ds. wdrażania dla poszczególnych aktów prawnych,
- zorganizowanie rocznej debaty strategicznej w trakcie drugiej wrześniowej sesji miesięcznej nt. politycznych priorytetów Parlamentu na nadchodzący rok,
- wprowadzenie nowej „tury pytań” z udziałem przewodniczącego Komisji Europejskiej (i innych komisarzy, w stosownych przypadkach) jako standardowej części miesięcznych posiedzeń plenarnych,
- posłowie Parlamentu odpowiedzialni za stosunki z parlamentami narodowymi utworzą zespół kierujący, którego zadaniem będzie promowanie wewnętrznej koordynacji działań PE w tej dziedzinie i zaproponowanie regularnego programu działań do rozważenia i przyjęcia przez Konferencję Przewodniczących,
- co sześć miesięcy będzie odbywało się jedno wspólne posiedzenie parlamentarne z parlamentami narodowymi, a głównym tematem posiedzenia jesiennego będzie roczny program działalności legislacyjnej i prac Komisji.
Propozycje grupy roboczej wymagające wprowadzenia zmian w Regulaminie PE zostały przedstawione Komisji do Spraw Konstytucyjnych PE.
13. Dnia 9 lipca 2008 r. Parlament Europejski przyjął zmiany regulaminu dotyczące zasad tworzenia grup politycznych. Zmiany te wejdą w życie po wyborach do PE w 2009 roku - grupy polityczne będą wtedy musiały składać się z minimum 25 posłów reprezentujących co najmniej 1/4 państw członkowskich (tj. 7 państw). Obecnie do utworzenia grupy politycznej potrzeba minimum 20 posłów, którzy reprezentują przynajmniej 1/5 krajów członkowskich (tj. co najmniej 6 państw).
12. Dnia 8 lipca 2008 roku Parlament Europejski przyjął zmiany regulaminu zaproponowane przez Komisję do Spraw Konstytucyjnych w jej sprawozdaniu z 29 maja 2008 roku. Zmiany dotyczą m. in. procedury kierowania pytań pisemnych do Komisji, Rady i Europejskiego Banku Centralnego i mają na celu ograniczenie nadużywania przez posłów prawa do ich zadawania. Zgodnie z przyjętymi wytycznymi pytania:
- muszą wchodzić w zakres uprawnień i obowiązków danej instytucji oraz mieć związek z interesem ogólnym;
- muszą być zwięzłe i zawierać pytanie zredagowane w zrozumiały sposób;
- nie mogą zawierać obraźliwych sformułowań;
- nie mogą dotyczyć spraw o charakterze ściśle osobistym.
W przypadku, gdy pytanie nie spełnia określonych w regulaminie wymogów, Sekretariat przedstawia autorowi pytania sugestie, w jaki sposób należy sformułować pytanie. Jeżeli w czasie ostatnich sześciu miesięcy zostało zadane identyczne lub podobne pytanie, Sekretariat przekazuje autorowi kopię tego pytania wraz z odpowiedzią. Jeżeli pytanie dotyczy informacji lub danych statystycznych, które zostały udostępnione bibliotece PE, biblioteka informuje o tym posła, który może wycofać pytanie. Na pytania dotyczące powiązanych ze sobą spraw można udzielać wspólnej odpowiedzi.
11. 21 maja 2008 r. Grupa Robocza ds. Reformy Parlamentarnej przyjęła swój drugi raport dotyczący działalności legislacyjnej i stosunków Parlamentu Europejskiego z innymi instytucjami. Propozycje zmian podzielono na osiem obszarów:
- wzmocnienie roli PE w procedurze upraszczania legislacji oraz pracach nad dokumentami nielegislacyjnymi (tzw. soft law), a także wprowadzenie usprawnień w obszarze ocen wpływu (m.in. stworzenie wewnętrznych wytycznych PE w tym zakresie oraz wzmocnienie kontroli Parlamentu Europejskiego nad ocenami wpływu przygotowywanymi przez Komisję),
- usprawnienie prac PE nad roczną strategią polityczną i programem działań legislacyjnych i prac KE oraz nad budżetem (m.in. wyznaczenie przez każdą komisję PE na początku roku sprawozdawców do planowania budżetowego i legislacyjnego, zwiększenie wpływu PE na priorytety zawarte w rocznej strategii politycznej Komisji, organizowanie wiosennej debaty nt. rocznej strategii politycznej oraz jesiennej debaty nt. głównych priorytetów na kolejny rok przed przyjęciem przez Komisję programu działań legislacyjnych i prac),
- usprawnienie procedur PE w zakresie procedury współdecyzji (m.in. przyjęcie Kodeksu postępowania w zakresie negocjacji w ramach procedury współdecyzji i włączenie go do Regulaminu PE, wzmocnienie roli koordynatorów grup politycznych, sprawozdawców i sprawozdawców pomocniczych, zwiększenie przejrzystości prac komitetu pojednawczego),
- komitologia (m.in. opracowanie podręcznika dla posłów i usprawnienie koordynacji spraw horyzontalnych związanych z procedurą komitologii),
- transpozycja i wykonywanie prawa wspólnotowego (m.in. podniesienie jakości legislacji, wzmocnienie procedur monitorowania transpozycji dyrektyw i wykonywania prawa UE, m.in. poprzez wyznaczanie sprawozdawców odpowiedzialnych za śledzenie procesu transpozycji i wykonywania określonych aktów prawa UE oraz stworzenie elektronicznej bazy danych zawierającej informacje nt. transpozycji i wykonywania prawa UE),
- stosunki międzyinstytucjonalne z Komisją i Radą (m.in. usprawnienie prac nad roczną strategią polityczną i programem działań legislacyjnych i prac KE, w tym m.in. włączenie informacji nt. dokumentów nielegislacyjnych i upraszczania legislacji do rocznej strategii politycznej i programu działań legislacyjnych i prac Komisji, zapewnienie PE dostępu do dokumentów i spotkać Rady na zasadzie wzajemności, poprawa warunków udostępniania posłom i pracownikom PE audiowizualnych relacji ze spotkań Rady, zapewnienie większego udziału przedstawicieli Komisji i Rady w PE),
- stosunki z parlamentami narodowymi (m.in. wzmocnienie bezpośredniego dialogu na poziomie komisji parlamentarnych, ustanowienie struktury organizacyjnej, która odpowiadałaby za koordynację działalności wewnątrz PE i z parlamentami narodowymi, przyjęcie rozwiązań mających na celu zapewnienie pełnego wykorzystanie mechanizmu wczesnego ostrzegania, rozwijanie bazy IPEX),
- zmiany dotyczące sprawozdań z inicjatywy własnej (zmiany zostały przyjęte przez Grupę Roboczą 14 listopada 2007 r. i zatwierdzone przez Konferencję Przewodniczących PE 12 grudnia 2007 r. - patrz pkt. 10).
Ponadto w raporcie zawarto wnioski z wizyty Grupy Roboczej w Kongresie Stanów Zjednoczonych, która miała na celu zapoznanie się ze sposobem działania Kongresu i rozwiązaniami, które mogą znaleźć zastosowanie w Parlamencie Europejskim.
10. W styczniu 2008 r. weszły w życie zmiany dotyczące organizacji prac PE przyjęte przez Konferencję Przewodniczących 25 października 2007 roku. Propozycje grupy roboczej wymagające wprowadzenia zmian w Regulaminie PE zostały przedstawione Komisji do Spraw Konstytucyjnych PE, która przyjęła 29.05.2008 Sprawozdanie w sprawie wprowadzenia zmian do Regulaminu Parlamentu Europejskiego w świetle wniosków zgłoszonych przez grupę roboczą ds. reformy parlamentarnej, dotyczących prac na posiedzeniach plenarnych oraz sprawozdań z własnej inicjatywy. Zmiany zawarte w sprawozdaniu dotyczą:
-
- procedury kierowania pytań pisemnych do Komisji i Rady;
- stosowania art. 131 regulaminu dotyczącego krótkiej prezentacji przez sprawozdawcę sprawozdania niewymagającego przeprowadzenia pełnej debaty;
- wprowadzenia zasady, zgodnie z którą dyskusje nad tekstami legislacyjnymi byłyby otwierane i zamykane przez sprawozdawcę, przez co stanowisko PE w danej kwestii będzie lepiej widoczne;
- sprawozdań z inicjatywy własnej.
9. Dnia 12 grudnia 2007 r. Konferencja Przewodniczących przyjęła przedstawione przez Grupę Roboczą ds. Reformy Parlamentarnej propozycje zmian dotyczące sprawozdań z inicjatywy własnej. Jednocześnie Konferencja Przewodniczących wprowadziła podział sprawozdań na pięć rodzajów, z których każdy będzie rozpatrywany w PE w ramach odrębnej procedury:
-
- sprawozdania legislacyjne z inicjatywy własnej;
- sprawozdania strategiczne (stanowiące reakcję na projekty nielegislacyjne umieszczone na liście inicjatyw strategicznych i priorytetowych zawartych w rocznym programie legislacyjnym i prac Komisji);
- sprawozdania nielegislacyjne z inicjatywy własnej;
- sprawozdania z rocznej działalności i sprawozdania monitorujące;
- sprawozdania dotyczące transpozycji prawa UE do krajowych porządków prawnych.
Wprowadzono także ograniczenia dotyczące ilości sprawozdań (6 sprawozdań będących jednocześnie przedmiotem prac danej komisji - dotyczy to sprawozdań nielegislacyjnych, strategicznych oraz sprawozdań z rocznej działalności i monitorujących). W odniesieniu do sprawozdań nielegislacyjnych - ograniczono także ich długość (nie mogą one przekraczać czterech stron).
Konferencja Przewodniczących powierzyła Komisji Spraw Konstytucyjnych PE:
-
- wprowadzenie uproszczonej procedury rozpatrywania sprawozdań nielegislacyjnych z inicjatywy własnej, sprawozdań z rocznej działalności i sprawozdań monitorujących oraz sprawozdań dotyczących transpozycji prawa UE do krajowych porządków prawnych;
- zmianę art. 39 Regulaminu PE, w celu ułatwienia sporządzania sprawozdań legislacyjnych z inicjatywy własnej w sytuacji, gdy PE wykonuje prawo inicjatywy przewidziane w art. 192 Traktatu WE;
- ujednolicenie Regulaminu PE w tym zakresie.
8. Dnia 5 grudnia 2007 r. Komisja Spraw Konstytucyjnych PE przyjęła Projekt sprawozdania w sprawie dodania do Regulaminu Parlamentu nowego artykułu 202a dotyczącego używania przez Parlament symboli Unii Europejskiej (flagi przedstawiającej krąg dwunastu złotych gwiazd na niebieskim tle, hymnu pochodzącego z "Ody do radości" z IX Symfonii Ludwiga van Beethovena oraz dewizy „Zjednoczona w różnorodności”).
7. Dnia 25 października 2007 r. Konferencja Przewodniczących Parlamentu Europejskiego przyjęła propozycje zmian przedstawione przez Grupę Roboczą ds. Reformy Parlamentarnej. Dotyczą one m. in. organizacji głosowań i debat, w ramach których zostanie przewidziany dodatkowy czas dla sprawozdawcy, oraz możliwości zadawania przez posłów pytań i formułowania spontanicznych wypowiedzi. Ożywieniu debat ma służyć także umożliwienie deputowanym przemawiania z miejsc w pierwszych rzędach w sali obrad. Ponadto, Konferencja Przewodniczących usprawni planowanie porządku obrad, wprowadzając aktualizowany co miesiąc kwartalny program zawierający najistotniejsze debaty, oraz określając terminy przeprowadzania debat nad roczną strategią polityczną oraz programem legislacyjnym i prac Komisji.
Zmiany przyjęte przez Konferencję Przewodniczących wejdą w życie w styczniu 2008 roku, natomiast propozycje grupy roboczej wymagające wprowadzenia zmian w Regulaminie PE zostaną przedstawione Komisji do Spraw Konstytucyjnych PE.
6. Dnia 24 września 2007 r. Rzecznik Praw Obywatelskich przyjął zalecenia wstępne w sprawie 3643/2005/(GK)WP. Skarga złożona do rzecznika w sierpniu 2005 r. przez dziennikarza MaltaToday dotyczyła odmowy udostępnienia przez Parlament Europejski danych o pokrywanych z budżetu PE wydatkach pięciu maltańskich posłów. Zdaniem skarżącego, wydatki te pokrywane są ze środków publicznych, czyli pośrednio przez podatników, w związku z czym powinni oni mieć dostęp do informacji o sposobie ich wykorzystania. Parlament uzasadnił swoją odmowę ochroną danych osobowych, stwierdzając także, że publiczna kontrola tych wydatków jest prowadzona przez Komisję ds. Kontroli Budżetowej oraz Trybunał Obrachunkowy. Rzecznik Praw Obywatelskich, po uzyskaniu opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, uznał odmowę udzielenia informacji przez PE za przejaw niewłaściwego administrowania oraz zobowiązał parlament do ponownego rozważenia wniosku skarżącego i przyznania mu dostępu do informacji dotyczących wydatków maltańskich posłów do PE. Parlament Europejski ma przedstawić szczegółową opinię w tej sprawie do 31 grudnia 2007 roku.
5. We wrześniu 2007 r. Grupa Robocza ds. Reformy Parlamentarnej przedstawiła swój pierwszy raport dotyczący sesji plenarnych i kalendarza prac PE. Propozycje zmian podzielono na sześć obszarów:
-
– porządek obrad i struktura sesji plenarnych (m. in. usprawnienie planowania porządku obrad sesji poprzez wprowadzenie trzymiesięcznego programu zawierającego najistotniejsze debaty; zachęcenie sprawozdawców do częstszego stosowania art. 131 regulaminu dotyczącego krótkiej prezentacji sprawozdania niewymagającego pełnej debaty; ograniczenie liczby uroczystych posiedzeń z udziałem głów państw oraz zmiana ich terminu tak, aby nie przerywać głosowań; wprowadzenie miesięcznego okresu pomiędzy głosowaniem w komisjach i głosowaniem podczas sesji plenarnej w pierwszym czytaniu, reforma procedur dotyczących pytań pisemnych do Rady i Komisji poprzez wprowadzenie wytycznych i kryteriów dopuszczalności pytań),
– wzmocnienie pozycji PE poprzez zmianę procedury określania priorytetów PE w ramach prac nad roczną strategią polityczną oraz programem legislacyjnym i prac Komisji,
– organizacja debat (m. in. wydłużenie limitu czasu dla sprawozdawcy i umożliwienie mu zabrania głosu w trakcie i pod koniec debaty tak, aby mógł odnieść się do wypowiedzi innych deputowanych oraz przedstawicieli Rady i Komisji; wprowadzenie zasady, zgodnie z którą dyskusje nad tekstami legislacyjnymi byłyby otwierane i zamykane przez sprawozdawcę; wprowadzenie podczas debat dodatkowego czasu na jednominutowe spontaniczne wypowiedzi lub pytania),
– organizacja głosowań i poprawki (m. in. ograniczenie długości sprawozdań z inicjatywy własnej; nałożenie na komisje obowiązku rozpatrzenia poprawek - gdy ich liczba przekroczy określony pułap - przed poddaniem ich pod głosowanie na posiedzeniu plenarnym),
– spotkania podczas sesji plenarnej, zajmowanie miejsc w sali plenarnej (m. in. ograniczenie organizowania innych spotkań podczas najważniejszych debat plenarnych; umożliwienie deputowanym przemawiania z miejsc w pierwszych rzędach dla ożywienia debaty),
– kalendarz PE (m. in. zwiększenie liczby dni przeznaczonych na posiedzenia komisji i wprowadzenie dodatkowych 8 sesji w celu przedstawiania najważniejszych decyzji przez Komisję).
Większość spośród proponowanych przez grupę roboczą zmian nie wymaga zmiany Regulaminu PE i może zostać wprowadzona niezwłocznie.
4. Parlament Europejski w rezolucji z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie zwołania konferencji międzyrządowej wezwał „właściwą komisję do rozważenia możliwości ewentualnej zmiany Regulaminu PE, tak aby w ramach działań Parlamentu i w jego pomieszczeniach nadać oficjalny charakter fladze i hymnowi Unii Europejskiej wybranym w traktacie konstytucyjnym”. Przewodniczący PE poinformował Konferencję Przewodniczących podczas posiedzenia w dniu 30 sierpnia 2007 r., że przez okres próbny podczas powitania głów państw przy wejściu do budynku Parlamentu w Strasburgu odgrywany będzie hymn UE i hymn danego państwa.
3. W kwietniu 2007 r. Grupa Robocza ds. Reformy Parlamentarnej zaproponowała Konferencji Przewodniczących dodanie do kalendarza posiedzeń PE na 2008 r. ośmiu dodatkowych sesji. Miały one odbywać się w Brukseli w środy w południe, co umożliwiłoby Komisji przedstawienie członkom PE najważniejszych decyzji bezpośrednio po ich podjęciu. Propozycja ta została jednak odrzucona podczas głosowania 11 lipca 2007 roku.
2. Grupa Robocza ds. Reformy Parlamentarnej na posiedzeniu w dniu 21 marca 2007 r. przyjęła program działań, wyznaczając trzy obszary swoich zainteresowań:
-
– sesje plenarne i kalendarz prac (marzec - lipiec 2007),
– komisje i stosunki z innymi instytucjami (wrzesień 2007 - styczeń 2008),
– stosunki zewnętrzne i propozycje dotyczące składu PE w 2009 r. (luty - lipiec 2008).
1. Dnia 15 lutego 2007 r. Konferencja Przewodniczących powołała z inicjatywy przewodniczącego PE Hansa-Gerta Pötteringa Grupę Roboczą ds. Reformy Parlamentarnej. W jej skład weszło po jednym przedstawicielu z każdej grupy politycznej. Przewodniczącą grupy roboczej została Dagmar Roth-Behrendt (PES).
* Obecnie posłowie mogą być członkami tylko jednej komisji i zastępcami w najwyżej dwóch innych, jednak kilka komisji ma status „neutralny”, tzn. nie są one wliczane do powyższych limitów.
