• rozpatrzyła 94 dokumenty UE:
  • w trybie art. 7 ust. 4 ustawy kooperacyjnej – 23 projekty aktów ustawodawczych UE, dotyczące m.in. kodeksu celnego, zmiany rozporządzenia ustanawiającego Instrument na rzecz przyczyniania się do Stabilności i Pokoju czy ustanowienia wieloletnich ram prac dla Agencji Praw Podstawowych UE na lata 2018–2022,
  • w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 41 dokumentów KE (31 sprawozdań, 4 komunikaty, 2 wspólne wnioski, 2 wspólne komunikaty oraz 2 wnioski dot. decyzji), dotyczących m.in. europejskiego programu monitorowania Ziemi (GMES) i początkowej fazy jego realizacji, wdrażania Strategii UE i planu działania w zakresie zarządzania ryzykiem celnym czy środków na rzecz zwiększenia przejrzystości oraz przeciwdziałania uchylaniu się od opodatkowania i unikaniu opodatkowania,
  • w trybie art. 11 ust. 1 ustawy kooperacyjnej – dokumenty UE, które miały być przedmiotem obrad Rady ds. Konkurencyjności,
  • w trybie art. 8 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 28 projektów aktów prawnych, dotyczących m.in. przydzielenia środków umorzonych w ramach 10. Europejskiego Funduszu Rozwoju w celu uzupełnienia Instrumentu na rzecz Pokoju w Afryce, uruchomienia marginesu na nieprzewidziane wydatki w 2017 czy podpisania w imieniu UE umowy ustanawiającej Międzynarodową Fundację UE-LAC,
  • w trybie art. 10 ust. 2 ustawy kooperacyjnej - 1 projekt aktu ustawodawczego UE, dotyczący ustanowienia Prokuratury Europejskiej,
• przyjęła opinię nr 11 w sprawie dokumentu COM(2008) 426,
• rozpatrzyła informację o pracach legislacyjnych związanych z wdrożeniem dyrektyw, których termin transpozycji już upłynął lub upływa w ciągu najbliższych trzech miesięcy (wg stanu na 25.08.2016), przedstawioną przez przedstawicieli odpowiednich ministerstw (pos. nr 75),
• wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi wysłuchała informacji na temat istotnych dla Polski kwestii związanych z sektorem rolniczym w negocjowanej między UE i USA umowie handlowej, przedstawionej przez Ryszarda Zarudzkiego, podsekretarza stanu w MRiRW oraz Jerzego Plewę, Dyrektora Generalnego ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich w KE (pos. nr 76),
• przeprowadziła pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie kompleksowej umowy gospodarczo-handlowej (CETA) między UE i jej państwami członkowskimi a Kanadą (druk nr 831, pos. nr 78),
• rozpatrzyła poselski projekt uchwały w sprawie umów międzynarodowych TTIP i CETA (druk nr. 727, pos. nr 78),
• rozpatrzyła poselski projekt uchwały w sprawie sprzeciwu wobec zaproponowanego przez KE trybu ratyfikacji umowy między UE a Kanadą – CETA bez akceptacji państw członkowskich (druk nr 728, pos. nr 78),
• pozytywnie zaopiniowała kandydatów na członków Komitetu Regionów UE na lata 2015-2020 - uzupełnienie składu (opinia nr 12, pos. nr 79),
• przyjęła projekt uchwały w sprawie projektu ustanowienia unijnego korekcyjnego mechanizmu alokacji uchodźców oraz mechanizmu solidarności finansowej (druk nr 894, pos. nr 79),
• wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych przeprowadziła pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji umowy o wzmocnionym partnerstwie i współpracy między UE i jej państwami członkowskimi a Republiką Kazachstanu, sporządzonej w Astanie 21.12.2015 (druk nr 817, pos. nr 80).

KONTROLA ZASADY POMOCNICZOŚCI

COM(2016) 270 – termin badania pomocniczości upływa 27.10.2016
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (wersja przekształcona)

Komisja do Spraw UE:

• 22.09.2016, pos. 79 – opinia nr 13 w sprawie niezgodności dokumentu z zasadą pomocniczości.

***

We wrześniu 2016 w bazach EDL-S (Europejskie Dokumenty Legislacyjne w Sejmie) i IPEX opublikowano informacje i dokumenty dotyczące posiedzeń SUE nr 73, 74 i 77-79 dostarczone przez sekretariat komisji.

 Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi

• 05.09.2016, rozpatrzyła i przyjęła odpowiedź Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na dezyderat nr 3 w sprawie podjęcia działań mobilizujących i obligujących instytucje UE do rozwiązania bieżącej, krytycznej sytuacji w sektorze mleka i mięsa wieprzowego w Polsce i na całym rynku europejskim (pos. nr 64);

Komisja Polityki Senioralnej

• 05.09.2016, wysłuchała informacji Ministra Rozwoju nt. uwzględnienia potrzeb osób starszych w projekcie Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, Krajowej Polityce Miejskiej 2023, programach rewitalizacji oraz programach operacyjnych na lata 2014-2020 (pos. nr 20);

Komisja Finansów Publicznych

• 05.09.2016, rozpatrzyła uchwałę Senatu w sprawie ustawy o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu UE lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) przez jednostki samorządu terytorialnego, druk nr 780, (pos. nr 99).

• skierowano do I czytania następujące projekty ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  • Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym [849],
  • Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw [840].
• opublikowano następującą ustawę wykonującą prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  
  • Ustawa z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej [713].

We wrześniu 2016 badaniu pomocniczości podlegało 39 projektów aktów ustawodawczych. Według stanu na 03.10.2016, parlamenty narodowe zgłosiły w tym okresie 6 uzasadnionych opinii w sprawie niezgodności badanych projektów z zasadą pomocniczości.

* W lipcu i sierpniu 2016 do dokumentów COM(2016) 283 oraz COM(2016) 378 zgłoszono uzasadnione opinie - por. poprzedni Biuletyn OIDE – sierpień 2016.

28 września 2016, Bruksela, Posiedzenie Komisji Spraw Gospodarczych i Monetarnych PE z udziałem przedstawicieli parlamentów narodowych
- Wymiana poglądów na temat cyklu semestru europejskiego 2016

9 września 2016, Tallin, Spotkanie komisji do spraw europejskich parlamentów Estonii, Litwy, Łotwy i Polski
- Uwagi wstępne
- Wymiana poglądów nt. projektu programu nadchodzącej sesji plenarnej COSAC
- Wymiana poglądów na temat relacji UE-Rosja
- Spotkanie z premierem Estonii, panem T. Rõivasem
- Wymiana poglądów na temat przyszłości UE po Brexicie
- Lunch i dyskusja z komisarz ds. handlu, panią C. Malmström
- Wymiana poglądów na temat TTIP

7-8 września 2016, Bruksela, Międzyinstytucjonalna konferencja z udziałem parlamentów narodowych na temat przyszłego finansowania Unii Europejskiej
- Sesja inauguracyjna
- Rola budżetu UE
- Nowe źródła dochodów UE? Co działa, co należy zmienić?
- Wystąpienie wiceprzewodniczącej K. Georgievy poprzedzające debatę z uczestnikami
- Większa spójność między budżetem UE i budżetami narodowymi? Jak możemy wspólnie działać lepiej?
- Sesja zamykająca

2-4 września 2016, Bratysława, Konferencja Międzyparlamentarna ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa oraz Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (WPZiB/WPBiO)
- Spotkanie przedstawicieli trojki prezydencji
- Spotkanie przewodniczących delegacji
- Spotkania grup politycznych
- Otwarcie sesji, powitanie, uwagi wstępne
- Sesja I: UE jako globalny gracz - poszukiwanie skutecznego modelu dyplomacji wielostronnej
Równoległe warsztaty (Warsztat A – Wschodnie sąsiedztwo UE: priorytety, perspektywy oraz wyzwania, Warsztat B – Zrównoważony rozwój i migracja: w kierunku kompleksowego podejścia, Warsztat C – W kierunku Europejskiej Unii Obrony: biała księga jako pierwszy krok)
- Spotkanie trojki
- Sesja II: Bałkany Zachodnie i UE: współpraca i integracja
- Zamkniecie sesji konferencji: prezentacja wyników warsztatów i przyjęcie konkluzji
- Uwagi końcowe

NOWE NA STRONIE OIDE

W dziale Materiały OIDE

Europejski filar praw socjalnych

Zaktualizowano następujące działy

Materiały OIDE: Mechanizmy na rzecz przestrzegania praworządności w Unii Europejskiej, Przegląd rejestru przejrzystości, Zielone i białe księgi

Bibliografie: Pozycja parlamentów narodowych w UE pod rządami Traktatu z Lizbony, Parlamenty narodowe w UE - od 2015 roku, Przystąpienie UE do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, System instytucjonalny i prawo Unii Europejskiej, BREXIT – wybrane publikacje (od 2016)

***

 SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE

Lista wybranych artykułów z prasy specjalistycznej dotyczących aktualnych kwestii polityczno-gospodarczych w Unii Europejskiej dostępnych on-line (dostęp 06.10.2016)

• Alaranta T.: The EU-Turkey Stalemate: Detecting the Root Causes of the Dysfunctional Relationship, „Briefing Paper" 201 (2016), Finnish Institute of International Affairs, 01.09.2016.
• An agenda for the future of the European Union: addressing citizens' expectations, Elcano Royal Institute, 15.09.2016.
• Blockmans S.: Turkey's Putsch and Purge: Why and how the EU should re-engage with Ankara, „CEPS Commentary", Centre for European Policy Studies, 02.09.2016.
• Borońska-Hryniewiecka K., Szymańska J.: Szczyt UE-27 w Bratysławie – nieformalne konsultacje polityczne w sprawie przyszłości Unii, „Biuletyn PISM" nr 62 (1412), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 19.09.2016.
• Davidova K., Kvorning Lassen Ch.: The EU Emissions Trading System: Time for a radical overhaul?, „Policy Paper", EUROPEUM Institute for European Policy.
• Demertzis M., Wolff G. B.: What are the prerequisites for a euro-area fiscal capacity?, „Policy Contribution" iss. no. 14 (2016), Bruegel.
• Giuli M.: Turkish Stream back on the agenda?, „Commentary", European Policy Centre, 01.09.2016.
• Göbl G.: Central Europe and the Refugee Question: Cooperation, not Confrontation, „ÖGfE Policy Brief" 22/2016, Österreichische Gesellschaft für Europapolitik, 12.09.2016.
• Halleux V.: Inteligentna specjalizacja i unijna polityka spójności, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.09.2016.
• Helwig N., Iso-Markku T.: A more self-assured Germany: the new white paper highlights Germany's readiness to bolster European security and defence, „FIIA Comment" 17 (2016), Finnish Journal of Foreign Affairs, 15.09.2016.
• Hines Ph.: Enlightening EU policy-making: evolving scientific advice, „Policy Brief", European Policy Centre, 27.09.2016.
• Jong S. de: The Eurasian Economic Union and the European Union. Geopolitics, Geo-Economics and Opportunities for Europe, „European Policy Analysis" iss. 2016:11, Swedish Institute for European Policy Studies, September 2016.
• Jóźwiak V.: Węgierskie referendum w sprawie obowiązkowego przyjmowania imigrantów, „Biuletyn PISM" nr 66 (1416), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 29.09.2016.
• Kiss M.: Wytyczne dotyczące polityki zatrudnienia na 2016 r., „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.09.2016.
• Kullas M. i in.: Redistribution between the EU Member States. Winners and losers of European transfers. Summary of the main results, „cepStudy", Centre for European Policy, September 2016.
• Lilyanova V.: The Western Balkans and the EU. Enlargement and challenges, „Briefing", European Parliamentary Research Service, September 2016.
• Michelot M. i in.: The View at 25. Visegrád's Silver Anniversary, Center for European Policy Analysis, 28.09.2016.
• Poptcheva E.-M.: The State of the Union debate in the European Parliament, 2016, „Briefing", European Parliamentary Research Service, September 2016.
• Radjenovic A.: Europejski dokument podróży dla nielegalnie przebywających migrantów, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.09.2016.
• Samardzija V., Skazlic I.: Implementation of the European Semester in new EU member states, „CIFE Policy Paper" no. 43, Centre international de formation européenne, 28.09.2016.
• Siddi M.: EU energy policy: After the failed coup in Turkey, the EU should strengthen its energy independence and cut fossil fuel purchases from authoritarian regimes, „FIIA Comment" 18 (2016), The Finnish Institute of International Affairs, 28.09.2016.
• Simón L.: European Strategy in times of geopolitical interdependence, Elcano Royal Institute, 20.09.2016.
• Thorburn Stern R.: Responses to the "refugee crisis": What is the role of self-image among EU countries?, „European Policy Analysis" iss. 2016:10, Swedish Institute for European Policy Studies, September 2016.
• Vandenbroucke F.: Automatic stabilizers for the Euro area and the European social model, „Tribune", Jacques Delors Institute, 22.09.2016.

  BREXIT

• Arnull A.: Broken Bats, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• Barnard C.: The Practicalities of Leaving the EU, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• Bertoncini Y., Letta E.: Stronger together – even at 27!, „Tribune", Jacques Delors Institut 15.09.2016.
• Bertoncini Y.: Brexit: between British Europhobia and continental Euroscepticisms, „Policy paper" no. 171, Jacques Delors Institute, 27.09.2016.
• Biscop S.: All or nothing? European and British strategic autonomy after the Brexit, „Egmont paper" no. 87, EGMONT – The Royal Institute for International Relations, 05.09.2016.
• Craig P.: Brexit: A Drama in Six Acts, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• Dashwood A.: After the Deluge, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• De Witte B.: Near-Membership, Partial Membership and the EU Constitution, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• Edward D., Shuibhne N. N.: 'While Europe's eye is Fix'd on Mighty Things': Implications of the Brexit Vote for Scotland, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• Enderlein H. i in.: Repair and Prepare: Growth and the Euro after Brexit, Bertelsmann Stiftung, Jacques Delors Institut – Berlin and Jacques Delors Institute in Paris.
• Etzold T., Opitz Ch.: Nordic Europe after the Brexit Vote. The Five Nordic Countries Are Reassessing Their Relations with the EU, „SWP Comment" 2016/C 42, Stiftung Wissenschaft und Politik, September 2016.
• Godement F., Stanzel A.: China and Brexit: what's in it for us?, European Council on Foreign Relations, 09.09.2016.
• Gros D.: The Economics of Brexit: It's not about the Internal Market, „CEPS Commentary", Centre for European Policy Studies, 22.09.2016.
• Gstöhl S.: 'Brexit' lessons from third countries' differentiated integration with the EU's internal market, „CEPOB - College of Europe Policy Brief series", College of Europe, September 2016.
• Hinarejos A.: Brexit and the Euro Area, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• Kaca E.: Stanowisko Francji wobec ewentualnego opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię, „Biuletyn PISM" nr 59 (1409), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 09.09.2016.
• Kostakopoulou D.: Brexit, Voice and Loyalty: Reflections on Article 50 TEU, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• Koutrakos P.: Negotiating International Trade Treaties after Brexit, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• Núñez Ferrer J., Rinaldi D.: The Impact of Brexit on the EU Budget: A non-catastrophic event, „CEPS Policy Bief" No. 347, Centre for European Policy Studies, 07.09.2016.
• Suwara E.: Wyzwania prawno-proceduralne dla Unii Europejskiej związane z BREXIT-em, „Europejski Przegląd Sądowy" nr 9/2016, s. 11.
• Tilford S.: Brexit Britain: The poor man of Western Europe?, Centre for European Reform, September 2016.
• Toporowski P.: Komisja Europejska po rezygnacji Jonathana Hilla, „Biuletyn PISM" nr 57 (1407), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 02.09.2016.
• Webb D.: Brexit: trade aspects, „Briefing Paper" no. 7694, House of Commons Library, 08.09.2016.

  TTIP

• Koeth W.: Can the Investment Court System (ICS) save TTIP and CETA?, „EIPA Working Paper" no. 2016/W/01, European Institute of Public Administration.
• Malmström C.: The Case for an Ambitious Transatlantic Trade and Investment Partnership and Sustainable Trade, „European Foreign Affairs Review" vol. 21(2016), iss. 3, s. 315.
• Peterson J.: Choosing Europe or Choosing TTIP?: The European Union and the Transatlantic Trade and Investment Partnership, „European Foreign Affairs Review" vol. 21(2016), iss. 3, s. 383.
• Rojas-Romagosa H.: Potential Economic Effects of TTIP for the Netherlands and the EU, „CEPS Working Document" no. 425, Centre for European Policy Studies, 08.09.2016.
• Wąsiński M.: Perspektywy negocjacyjne umowy handlowej między Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi, „Biuletyn PISM" nr 64 (1414), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 22.09.2016.

 ***

PROBLEMATYKA USTROJOWA UE

Wybrane artykuły i opracowania
(dostępne w Bibliotece Sejmowej lub on-line, dostęp 06.10.2016)

• Anghel S. E.: The European Council and Common Security and Defence Policy (CSDP). Orientation and implementation in the field of crisis management since the Lisbon Treaty, European Parliamentary Research Service, September 2016.
• Avbelj M.: Constitutional and Administrative Pluralism in the EU System of Banking Supervision, „German Law Journal" vol. 17, no. 5 (2016).
• Broberg M., Fenger N.: Preliminary References to the Court of Justice of the EU and the Right to a Fair Trial under Article 6 ECHR, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• Closa C.: Secession from a Member State and EU Membership: the View from the Union, „European Constitutional Law Review" vol. 12, iss. 2, September 2016, s. 240.
• Dawson M.: Better regulation and the future of EU regulatory law and politics, „Common Market Law Review" vol. 53 (2016), iss. 5, s. 1209.
• Dehousse F.: The reform of the EU Courts (III). The brilliant alternative approach of the European Court of Human Rights, „Egmont paper" no. 86, EGMONT – The Royal Institute for International Relations, 05.09.2016.
• Fabbrini F.: The Relation Between the European Council and the Council: Institutional Arguments in Favour of an EU Senate, „European Public Law" vol. 22(2016), iss. 3, s. 489.
• Fouéré E.: The EU Special Representatives: A dwindling but resilient resource at the service of EU Foreign and Security Policy, „CEPS Policy Bief" no. 348, Centre for European Policy Studies, 22.09.2016.
• Ioannidis M.: Europe's new transformations: How the EU economic constitution changed during the Eurozone crisis, „Common Market Law Review" vol. 53 (2016), iss. 5, s. 1237.
• Jonsson Cornell A.: The Swedish Riksdag as Scrutiniser of the Principle of Subsidiarity, „European Constitutional Law Review" vol. 12, iss. 2, September 2016, s. 294.
• Loik R., Jaani-Vihalem K.: How to Achieve National Goals in the European Union? Small State Strategy in Internal Security Integration, „Romanian Journal of European Affairs" vol. 16, no. 3, September 2016.
• Masing J.: Unity and Diversity of European Fundamental Rights Protection, „European Law Review" iss. 4 (2016).
• Płóciennik S.: Zróżnicowana integracja – remedium na kryzys UE?, „Sprawy Międzynarodowe" nr 2/2016, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
• Selchow S.: The construction of "European security" in The European Union in a changing global environment: a systematic analysis, „European Security" vol. 25(2016), iss. 3.
• Shapovalova N.: The power of informality: European Union's engagement with non-state actors in Common Security and Defence Policy, „European Security" vol. 25(2016), iss. 3.
• Viellechner L.: The Limits of Law (and Democracy) in the Euro Crisis: An Approach from Systems Theory, „German Law Journal" vol. 17, no. 5 (2016).
• Zając A.: Przegląd środków cywilnych wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony Unii Europejskiej w dobie kryzysu migracyjnego, „Sprawy Międzynarodowe" nr 2/2016, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.

***

Z nabytków Biblioteki Sejmowej

S. A. Brown: THE EUROPEAN COMMISSION AND EUROPE’S DEMOCRATIC PROCESS. WHY THE EU’S EXECUTIVE FACES AN UNCERTAIN FUTURE, London 2016

W książce poddano analizie obecną pozycję Komisji Europejskiej w systemie instytucjonalnym UE. Autor wskazuje na trzy główne wyzwania przed którymi obecnie stoi KE: wzrost nastrojów eurosceptycznych, zmiany instytucjonalne, które dokonały się po wejściu w życie Traktatu z Lizbony i w wyniku reformy unii gospodarczej i walutowej, a także ograniczone zasoby osobowe i finansowe.

Omawiając pierwsze ze zidentyfikowanych wyzwań – wzrost nastrojów eurosceptycznych – Autor zauważa, że KE jest często postrzegana jako zbiurokratyzowana, niewybierana instytucja ponadnarodowa, która narzuca prawo rządom państw członkowskich. Rola Komisji jest, zdaniem eurosceptyków, dowodem na istnienie deficytu demokracji w UE i unijnym „problemem”. W konsekwencji nastroje eurosceptyczne mogą podważać pozycję KE, a przez to jej zdolność do działania i wypełniania funkcji traktatowych.

Odnosząc się do pozycji KE po wejściu w życie Traktatu z Lizbony, Autor wskazuje, że do jej osłabienia przyczyniają się przede wszystkim wzmocnienie roli Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej, w tym ustanowienie jej stałego przewodniczącego, a także powołanie wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i bezpieczeństwa oraz Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych. Podkreśla, że choć powierzono KE nowe uprawnia w ramach nowego zarządzania gospodarczego, to są one niewielkie w porównaniu ze wzmocnieniem pozycji innych instytucji, np. Rady Europejskiej czy Europejskiego Banku Centralnego.

Charakteryzując wyzwania związane z ograniczeniem zasobów osobowych i finansowych KE, Autor zauważa, że KE musiała wypracować metody alternatywnego wypełniania swoich funkcji, czego przykładem jest delegowanie pewnych zadań na organy zewnętrzne, w tym na agencje wykonawcze.

Mając na uwadze trzy zidentyfikowane wyzwania stojące obecnie przed KE oraz biorąc pod uwagę problemy, z jakimi mierzy się UE, Autor pozytywnie ocenia próby reformy KE podjęte przez obecnego jej przewodniczącego Jean-Claude’a Junckera. Chodzi tu przede wszystkim o wzmocnienie pozycji przewodniczącego i większą centralizację, przy jednoczesnym zwiększeniu spójności działań Komisji, poprzez powierzenie poszczególnym wiceprzewodniczącym KE nadzoru nad pracą kilku komisarzy w ramach zespołów tematycznych (inaczej „klastrów”) oraz większy nadzór „politycznego ramienia” Komisji nad jej służbami.

***

M. Serowaniec: PARLAMENATRNE KOMISJE DO SPRAW EUROPEJSKICH, Warszawa 2016
Traktat z Lizbony w istotny sposób wzmocnił pozycję parlamentów narodowych w sprawach unijnych zarówno w obszarze ich relacji z rządami, jak i współpracy międzyparlamentarnej. Skutkiem tego procesu stało się rozszerzenie zakresu działania parlamentarnych komisji do spraw europejskich, które – obok tradycyjnych uprawnień – zyskały szczególne kompetencje w sprawach związanych z członkostwem w Unii Europejskiej.
Status prawny i faktyczne znaczenie polityczne parlamentarnych komisji ds. europejskich poddał analizie Maciej Serowaniec. Autor przedstawia w książce historię powstania i rozwój parlamentarnych komisji ds. UE oraz – w ujęciu porównawczym – ich pozycję prawną i rolę w mechanizmach współpracy parlamentu z rządem. Następnie charakteryzuje zakres i formy oddziaływania komisji na unijny proces decyzyjny w świetle postanowień Traktatu z Lizbony (w tym czuwanie nad przestrzeganiem zasady pomocniczości, udział w procedurach rewizji traktatów, monitorowanie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości). Na tym tle M. Serowaniec omawia status i rolę komisji do spraw europejskich Sejmu i Senatu RP. Ponadto, Autor ukazuje współpracę parlamentów narodowych i Parlamentu Europejskiego na szczeblu komisji – zarówno w ramach konferencji międzyparlamentarnych, jak i podczas spotkań nieformalnych.
W publikacji Autor dowodzi, że status komisji ds. Unii Europejskiej regulowanych na poziomie konstytucyjnym lub ustawowym – w odróżnieniu od komisji działających na podstawie regulaminu – wykracza poza kompetencje innych komisji parlamentarnych. W parlamentach wielu państw członkowskich, w tym w Sejmie RP, przyznano im bowiem uprawnienia, które tradycyjnie powinny należeć do całej izby, lecz zostały na nie scedowane ze względu na potrzebę zachowania zasady sprawności postępowania oraz zagwarantowania czynnego udziału parlamentów w procesie podejmowania decyzji w UE. Działając jako sui generis izby parlamentarne, komisje zastąpiły w tym zakresie parlamenty, stając się zarazem głównym partnerem rządów w europejskiej sferze aktywności organów państwa.

***

A. Jakab: EUROPEAN CONSTITUTIONAL LANGUAGE, Cambridge 2016
Jeżeli podstawowym zadaniem konstytucjonalizmu jest wypracować język pozwalający badać dyskurs prawa konstytucyjnego, to kwestią najwyższej wagi jest jego terminologia i sposób rozumowania, czyli gramatyka. Wychodząc z tego założenia, A. Jakab prezentuje i analizuje gramatykę oraz podstawowe pojęcia europejskiej tradycji konstytucyjnej, które są, jego zdaniem, odpowiedzią na historyczne lub aktualne wyzwania stojące przed społeczeństwami Europy.
Badając europejski dyskurs konstytucyjny, Autor odnosi się najpierw do kwestii gramatyki języka konstytucyjnego, czyli ogólnych reguł argumentacji prawnej i metod interpretacji prawa konstytucyjnego. Porównuje styl argumentacji w wybranych państwach europejskich (Niemcy, Austria, Francja, Zjednoczone Królestwo, Hiszpania i Węgry) i dochodzi do wniosku, że nie istnieje jeszcze uniwersalny europejski styl takiej argumentacji, choć wyraźna jest potrzeba jego wypracowania.
A. Jakab omawia następnie wybrane pojęcia prawa konstytucyjnego, takie jak suwerenność, państwo prawne, prawa podstawowe, terroryzm, demokracja czy naród. Dokonuje weryfikacji ich znaczenia w aspekcie zachodzących zmian społecznych i politycznych (np. odrzucając redefinicję terminu „państwo prawne" w kontekście zwalczania terroryzmu). Analizuje pojęcie konstytucji w świetle prawa UE: twierdzi, że mimo braku odniesień do symboli UE (flaga, hymn), traktaty oraz Karta Praw Podstawowych pełnią funkcję unijnej konstytucji, gdyż ich nowelizacja podlega większym rygorom niż nowelizacja „zwyczajnych" aktów prawnych i stanowią one podstawę badania ważności tych aktów. Jednocześnie konstytucjonalizacja terminologii prawnej UE może wzmocnić Unię w dyskursie publicznym, przyczynić się do tworzenia europejskiego systemu politycznego oraz powstrzymać zmiany konstytucyjne w państwach członkowskich niezgodne z zasadami konstytucji UE.
Zdaniem Autora, wspólna konstytucyjna teoria dla Europy jest możliwa, gdyż rola prawa (zwłaszcza pojęcie państwa prawnego) łączy europejskie systemy polityczne, wyzwania społeczne są podobne, a europejska integracja dostarcza wspólnych, zupełnie nowych ram prawnych dla odpowiedzi na te wyzwania.