W styczniu 2017 Komisja do Spraw Unii Europejskiej (SUE) zebrała się na 5 posiedzeniach: nr 103-107. W trakcie tych posiedzeń komisja:

• rozpatrzyła 78 dokumentów UE:
  • w trybie art. 7 ust. 4 ustawy kooperacyjnej – 11 projektów aktów ustawodawczych UE, dotyczących m.in.: szczególnych środków w celu zapewnienia dodatkowej pomocy państwom członkowskim dotkniętym klęskami żywiołowymi; współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej; zintegrowanych statystyk rolnych,
  • w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 54 dokumenty KE (20 komunikatów, 31 sprawozdań i 3 wnioski w sprawie dyrektyw), dotyczące m.in.: Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II); realizacji strategii makroregionalnych UE; poprawy i modernizacji edukacji,
  • w trybie art. 11 ust. 1 ustawy kooperacyjnej – dokumenty UE, które miały być przedmiotem obrad Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa, Rady ds. Gospodarczych i Finansowych oraz Rady ds. Ogólnych,
  • w trybie art. 8 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 9 projektów aktów prawnych, dotyczących m.in. zawarcia Umowy ramowej między UE i jej państwami członkowskimi a Australią czy zawieszenia ceł autonomicznych wspólnej taryfy celnej na niektóre produkty rolne i przemysłowe,
• pozytywnie zaopiniowała kandydaturę Szymona Pawelca na stanowisko sędziego Sądu Unii Europejskiej w kadencji 2016-2022 (opinia nr 18, pos. nr 105),
• rozpatrzyła informację rządu o udziale RP w pracach UE w okresie lipiec – grudzień 2016 r. w trakcie przewodnictwa Słowacji w Radzie Unii Europejskiej) (druk nr 1215, pos. nr 105),
• spotkała się z ambasador Republiki Malty Natashą Meli Daudey i wysłuchała informacji nt. programu prezydencji maltańskiej; spotkała się z ambasadorem Republiki Słowackiej Dušanem Krištofíkiem i wysłuchała informacji na temat bilansu prezydencji słowackiej (pos. nr 107).

***

W styczniu 2017 w bazach EDL-S (Europejskie Dokumenty Legislacyjne w Sejmie) i IPEX opublikowano informacje i dokumenty dotyczące posiedzeń SUE nr 103-106 dostarczone przez sekretariat komisji.

• 26.01.2017, zapoznała się z informacją nt. perspektyw rozwoju rynku drobiu dla polskich rolników na rynku krajowym oraz z czynnikami wpływającymi na konkurencyjność polskiego drobiu na rynku wewnętrznym UE (pos. nr 114);
• 25.01.2017, zapoznała się z informacją Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (RiRW) o stanie prac nad delimitacją w Polsce obszarów ONW (obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami). Na mocy rozporządzenia PE i Rady (UE) nr 1305/2013 z 17.12.2013 państwa członkowskie powinny wdrożyć nową delimitację najpóźniej w 2018 (pos. nr 112);
• 25.01.2017, zapoznała się z informacją Ministra RiRW nt. rynku zbóż w Polsce i UE oraz konkurencyjności polskiego rynku na rynku wewnętrznym UE (pos. nr 112);

• 24.01.2017, rozpatrzyła informację o stanie realizacji Programu Zintegrowanej Informatyzacji Państwa oraz o rewizji Krajowych Ram Interoperacyjności (pos. nr 114);

Komisja Infrastruktury

• 11.01.2017, pozytywnie zaopiniowała wniosek Prezydium Komisji w sprawie powołania podkomisji stałej do spraw monitorowania wykorzystania funduszy Unii Europejskiej w zakresie infrastruktury (pos. nr 58).
  

• skierowano do I czytania następujące projekty ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  • Rządowy projekt ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami [1210],
  • Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz niektórych innych ustaw [1194],
  • Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw [1186],
• opublikowano następujące ustawy wykonujące prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  
  • Ustawa z dnia 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o rachunkowości [1045],
  • Ustawa z dnia 2 grudnia 2016 r. o wyposażeniu morskim [951].

W styczniu 2017 badaniu pomocniczości podlegały 33 projekty aktów ustawodawczych. Według stanu na 09.02.2017, parlamenty narodowe zgłosiły w tym okresie 2 uzasadnione opinie w sprawie niezgodności badanych projektów z zasadą pomocniczości.

* W grudniu 2016 do dokumentów COM(2016) 683,  COM(2016) 685, COM(2016) 686 oraz COM(2016) 687 zgłoszono uzasadnione opinie - por. poprzedni Biuletyn OIDE – grudzień 2016.

31 stycznia - 1 lutego 2017, Bruksela, Europejski Tydzień Parlamentarny 2017

• Semestr europejski
  • Sesja plenarna: Polityczne priorytety cyklu semestru europejskiego 2017
  • Sesja plenarna: Unia Gospodarcza i Walutowa ponownie – jak kształtować faktyczną UGW?
  • Międzyparlamentarne spotkania komisji

Międzyparlamentarne spotkanie komisji zorganizowane przez Komisję Gospodarczą i Monetarną PE (ECON)
- Sesja 1: Panama Papers, Bahamas leaks: jaki oddźwięk wywołały te doniesienia w parlamentach narodowych? Jakie wnioski można wysnuć?
- Sesja 2: Unia bankowa, unia rynków kapitałowych i jednolity rynek UE dla usług finansowych

Międzyparlamentarne spotkanie komisji zorganizowane przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych PE (EMPL)
- Sesja 1: Mobilność pracowników i znaczenie migracji zarobkowej
- Sesja 2: Europejski filar praw socjalnych – kolejny etap po konsultacjach

Międzyparlamentarne spotkanie komisji zorganizowane przez Komisję Budżetową PE (BUDG)
- Bardziej przejrzyste, proste, sprawiedliwe i demokratycznie rozliczalne sposoby finansowania UE: kontynuacja końcowych zaleceń grupy wysokiego szczebla ds. zasobów własnych

• Konferencja Międzyparlamentarna ds. Stabilności, Koordynacji i Zarządzania Gospodarczego w Unii Europejskiej
  • Sesja plenarna: Podsumowanie realizacji paktu fiskalnego - wymiana poglądów na temat najlepszych praktyk
  • Sesja plenarna: W kierunku bardziej kompleksowego i skoordynowanego wymiaru społecznego UGW - wymiana poglądów
  • Sesja plenarna: W kierunku analizy porównawczej krajowych reform sprzyjających zrównoważonemu wzrostowi i zatrudnieniu - wymiana poglądów na temat najlepszych praktyk
  • Sesja plenarna: Rola programów pomocy finansowej i Europejskiego Mechanizmu Stabilności w ochronie stabilności euro - wymiana poglądów

22-23 stycznia 2017, Valletta, Spotkanie przewodniczących COSAC

• Spotkanie trojki prezydencji COSAC
• Otwarcie spotkania, przemówienie powitalne, uwagi wstępne, przyjęcie porządku obrad
• Sesja 1: Priorytety prezydencji maltańskiej w Radzie UE, debata
• Sprawy proceduralne i różne (prezentacja wyników spotkania trojki prezydencji COSAC, projekt porządku obrad LVII COSAC, zarys 27 raportu półrocznego COSAC, listy otrzymane przez prezydencję)
• Sesja 2: Dyskusja nt. programu prac Komisji Europejskiej na rok 2017, debata
• Uwagi końcowe

NOWE NA STRONIE OIDE

W dziale Współpraca międzyparlamentarna

Kalendarz wydarzeń parlamentarnych 2017

Zaktualizowano następujące działy

Materiały OIDE: Semestr europejski - przebieg cyklu koordynacji na poziomie Unii i Polski (2011-2017)

Bibliografie: BREXIT – wybrane publikacje (od 2016), Pozycja parlamentów narodowych w UE pod rządami Traktatu z Lizbony, Parlamenty narodowe w UE - od 2015 roku

***

 SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE

• Bassot É.: Ten issues to watch in 2017, „Analiza", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 26.01.2017.
• Bassot E., Hiller W.: The Juncker Commission's ten priorities: State of play at the start of 2017, „ Analiza", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego , 12.01.2017.
• Biscop S.: A strategy for Europe's neighbourhood: keep resilient and carry on?, „ARI" no. 4/2017, The Elcano Royal Institute, 16.01.2017.
• Borońska-Hryniewiecka K.: Konsekwencje zmiany na stanowisku przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, „Biuletyn PISM" nr 2 (1444), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 09.01.2017.
• Bouchet N.: : The 2016 Elections in the United States: Effects on the EU-US Relationship,  „Analiza", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 17.01.2017.
• Carrera S., Guild E.: Offshore processing of asylum applications: Out of sight, out of mind?, „CEPS Commentary", Centre for European Policy Studies, 27.01.2017.
• Cox R.: Europe must take control of its own destiny in 2017, „Europe's world", 26.01.2017.
• Delivorias A., Sapala M., Stuchlik A.: Economic and budgetary outlook for the European Union 2017, „Badanie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego , 27.01.2017.
• Duvillet-Margerit A. C.: Completing the Banking Union - Risk Sharing Initiatives and Parallel Risk Reduction Measures, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego , 17.01.2017.
• Duvillet-Margerit A. C.: European Stability Mechanism – Main Features, Oversight and Accountability, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 17.01.2017.
• Garben S., Kilpatrick C., Muir E.: Towards a European Pillar of Social Rights: upgrading the EU social acquis, „BEEP briefing" no. 17, College of Europe, January 2017.
• Gros D.: Can the EU survive in an age of populism? „CEPS Commentary", Centre for European Policy Studies, 09.01.2017.
• Guild E., Carrera S., Luk N. Ch.: The integration of immigrants and legal paths to mobility to the EU: Some surprising (and encouraging) facts, „CEPS Commentary", Centre for European Policy Studies, 25.01.2017.
• Keatinge P.: Finding Our Bearings: European Security Challenges in the Era of Trump and Brexit, Institute of International and European Affairs (IIEA),16.01.2017.
• Kotanidis S.: Wybór przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 10.01.2017.
• Menace terroriste et crise des réfugiés : c'est ensemble que la France et l'Allemagne pourraient relever les défis, Think Tanks Tandem, 20.01.2017.
• Nancy J.: Major changes in European public opinion regarding the EU, „Badanie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 23.01.2017.
• Ragonesi I. C.: Maltese presidency aims to make the ordinary extraordinary, "Europe's world", 19.01.2017.
• Raik K.: The collapse of the Western consensus would condone aggression and further erode the European security order, „FIAA Comment" 211 (2016), Finnish Institute of International Affairs, 25.01.2017.
• Szymańska J.: Martin Schulz kandydatem SPD na kanclerza – implikacje dla Niemiec, UE i relacji polsko-niemieckich, „Biuletyn PISM" nr 11 (1453), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 31.01.2017.
• Waechter M.: Beyond populism: Why the European Union needs to engage into identity politics, „Policy Paper", n° 47/2017, Centre International de Formation Européenne.

   

BREXIT

• Barbone L., Green M., Speckesser S., Broughton A.: Brexit Implications for Employment and Social Affairs: Facts and Figures, Study for the FMPL Committee, 16.01.2017.
• Barrow M.: Brexit: devolved legislature business, „Briefing Paper" no. 7815, House of Commons Library, 23.01.2017.
• Biscop S. : European defence after Brexit: Flying on one engine?, „In Commentaries", Royal Institute for International Relations – EGMONT, 17.01.2017.
• Ó'Ceallaigh D.: Brexit: A Status Report, Institute of International and European Affairs (IIEA),20.01.2017.
• Dehousse F.: What if Mrs May had a strategy for Brexit,and her divided opponents had not ?, „In Commentaries", Royal Institute for International Relations – EGMONT, 17.01.2017.
• Duff A.: How Europe sees Brexit, „Discussion paper", European Policy Centre, 24.01.2017.
• Grant Ch.: May is weak in Europe but strong at home, „Bulletin" iss. 112 – February 2017, Centre for European Reform, March 2017.
• Haas J., R. Eulalia: Brexit and the EU budget: threat or opportunity?, „Policy paper", Notre Europe - The Jacques Delors Institute, 25.01.2017.
• Keohane Daniel: Three's company? France, Germany, the UK and European defence post-Brexit, „ARI" no. 1/2017, The Elcano Royal Institute, 05.01.2017.
• Madelin R.: Trade challenges: beyond Brexit, „E!Sharp", January 2017.
• McGuinness T., Hawkins O.: Brexit: what impact on those currently exercising free movement rights? „Briefing Paper" no. 7871, House of Commons Library, 19.01.2017.
• Miller V., Lang A.; Caird J. S.: Brexit: how does the Article 50 process work? , „Briefing Paper" no. 7551, House of Commons Library, 16.01.2017.
• Miller V., Gorb S.: Legislating for Brexit: Statutory Instruments implementing EU law, „Briefing Paper" no. 7867, House of Commons Library, 16.01.2017.
• Miller V., Lunn J. Lang A.: Treaty negotiations: when has the Government published its position? , „Briefing Paper" no. 7823, House of Commons Library, 19.01.2017.
• Najy C.:, Breidlid J.: Plan B after Brexit – What Britain can expect negotiating a Swiss-type arrangement with the EU, „European Policy Briefs", EGMONT, Royal Institute for International Relations, No. 44, June 2016.
• Novak P.,Cremades M. T.: Brexit and the European Union: General Institutional and Legal Considerations, „Badanie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego , 25.01.2017.
• Pernice I.: European Constitutionalism and the National Constitutions of the Member States: Brexit – an Opportunity for European Integration, WHI Paper, 01/2017.
• Pye S., Mathieu C., Deane P.: The Energy Implications of Brexit, 017, Institut francais des relations internationals, January 2017.
• Rittelmeyer Y.-S.: Will Brexit revive the Franco-German engine?, „Policy Brief", European Policy Centre , 26.01.2017.
• Theresa May's Brexit Speech of 17 January 2017 – Decoding its clarity and ambiguity, „Ceps Policy Insights", no 1, Centre for European Policy Studies, January 2017.
• Tyler G.: Brexit reading list: economic, business and transport policy issues , „Briefing Paper" no. 7830, House of Commons Library, 18.01.2017.
• Wyles J.: Mindless optimism masks dangerous lack of preparation for Brexit, 10.01.2017.

 ***

PROBLEMATYKA USTROJOWA UE

Wybrane artykuły i opracowania
(dostępne w Bibliotece Sejmowej lub on-line, dostęp 01.02.2017)

• Borlini L.: Regulating Criminal Finance in the EU in the Light of the International Instruments, „Yearbook of European Law", January 2017.
• O'Brien Ch.A.: Court of Justice. The ECJ sacrifices EU citizenship in vain: Commission v. United Kingdom, „Common Market Law Review" vol. 54 (2017), iss. 1, s. 209-243.
• Elo R.: Involvement of the National Parliaments in SCPs and NRPs – 2014, 2015 and 2016, „ Badanie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 10.01.2017.
• Karatzia A.: 'The European Citizens' Initiative and the EU institutional balance: On realism and the possibilities of affecting EU lawmaking', „Common Market Law Review" vol. 54 (2017), iss. 1, s. 177-208.
• Murdoch Z., Connolly S., Kassim H.: Administrative legitimacy and the democratic deficit of the European Union, "Journal of European Public Policy" 2017, Vol. 24, s. 1-20.
• Schmälter J.: Willing and able? A two-level theory on compliance with civil liberties in the EU, "Journal of European Public Policy" 2017, Vol. 24, s. 1-20.
• Varga Z.: National remedies in the case of violation of EU law by Member State courts, „Common Market Law Review" vol. 54 (2017), iss. 1, s. 51-80.

***

Z nabytków Biblioteki Sejmowej

Jensen M.D., Nedergaard P.: EU PRESIDENCIES BETWEEN POLITICS AND ADMINISTRATION. THE GOVERNMENTALITY OF THE POLISH, DANISH AND CYPRIOT TRIO PRESIDENCY IN 2011-12, New York 2017

Format trio prezydencji, polegający na współpracy 3 państw członkowskich przewodniczących Radzie UE przez okres 18 miesięcy, został wprowadzony przez Traktat z Lizbony. Traktat ten wpłynął na funkcjonowanie prezydencji trojako: po pierwsze poprzez konieczność przyjęcia przez 3 kolejne prezydencje wspólnego programu, którego celem jest zapewnienie spójności i ciągłości prac Rady; po drugie – ustanowiony traktatem stały przedstawiciel ds. zagranicznych i bezpieczeństwa ograniczył pole działań państw prezydencji, po trzecie – TL zwiększył uprawnienia Parlamentu Europejskiego, co wzmocniło potrzebę koordynacji pomiędzy ministrami rządu prezydencji a ich odpowiednikami w PE.

Książka analizuje trio w składzie: Polska, Dania i Cypr w okresie 2011-12. Prezentuje okres przygotowań, realizacji i ewaluacji prezydencji Rady UE z punktu widzenia stosunków politycznych i administracyjnych. Autorzy posługują się pojęciem „zarządzalności" prezydencji (governmentality of EU Presidency), co przekłada się na badanie sposobów, mechanizmów, procedur, instrumentów, taktyk i technologii służących realizowaniu zadań prezydencji. Rozważają m.in.: w jaki sposób urzędnicy i politycy współdziałali w tym decydującym okresie, jak wyglądały przygotowania, jakie sieci wykorzystywali uczestnicy współpracy, w jaki sposób trio zarządzało przewodnictwem w Radzie, zarówno w relacjach wewnętrznych, jak i na zewnątrz UE, jakie modele zarządzania, oddolne czy odgórne, stosowano i jakie były tego konsekwencje; w jaki sposób motywacje urzędników wpłynęły na przebieg prezydencji.

Książka powstała w oparciu o dane i materiały gromadzone przez okres 4 lat (dokumenty źródłowe, opracowania naukowe), w tym wywiady z ponad 100 najważniejszymi urzędnikami zaangażowanymi w obsługę prezydencji.

***

NATIONAL AND REGIONAL PARLIAMENTS IN THE EU LEGISLATIVE PROCEDURE POST-LISBON. THE IMPACT OF THE EARLY WARNING MECHANISM, (eds.) A. Jonsson Cornell, M. Goldoni, Oxford, Portland 2017

Autorzy publikacji, będącej efektem dwóch warsztatów, w Uppsali, we wrześniu 2014, i w Sztokholmie, w styczniu 2015, postanowili zbadać wykorzystanie mechanizmu wczesnego ostrzegania (MWO), wprowadzonego Traktatem z Lizbony, w ciągu pierwszych pięciu lat jego stosowania z perspektywy komparatystycznej. Celem było dokonanie przeglądu, porównanie i, w miarę możliwości, ocena efektywności tego narzędzia. Chodziło o zbadanie jego wpływu nie tylko na legislację UE, ale także na konstytucyjno-polityczny kontekst krajowy.

Uczestnicy warsztatów zostali poproszeni o przeanalizowanie, w jaki sposób MWO został wdrożony do krajowych porządków konstytucyjnych, jaki miał wpływ na konstytucyjną dynamikę poszczególnych państw, na stosunki pomiędzy parlamentami narodowymi a Komisją Europejską, a także o zbadanie niektórych przypadków parlamentów narodowych i regionalnych mających szczególne doświadczenia.

Pierwsza część książki jest poświęcona teoretycznej rekonstrukcji zasady subsydiarności – jak MWO „powinien" być rozumiany i jaka „powinna" być rola parlamentów narodowych i regionalnych. Autorzy zauważają, że parlamenty narodowe nie są już tylko „formalnymi" uczestnikami w sprawach UE, lecz rozwijają nowe podejścia i sposoby interakcji, tworząc formalne lub nieformalne sieci ułatwiające współpracę międzyparlamentarną. W części drugiej omówiono rolę parlamentów regionalnych jako nowych uczestników MWO i nowych graczy na „wielopoziomowym polu parlamentarnym". Część trzecia analizuje sposoby badania pomocniczości i wykorzystania MWO przez państwa członkowskie na kilku wybranych przykładach, w tym Polski.

Autorzy, mając świadomość, że za wcześnie jeszcze na ostateczną ocenę MWO, twierdzą, że ten mechanizm wywarł pewien wpływ na badanie pomocniczości, natomiast nie wzmocnił on raczej demokratycznego mandatu unijnej legislacji.

***

STRENGTHENING THE RULE OF LAW IN EUROPE. FROM A COMMON CONCEPT TO MECHANISMS OF IMPLEMENTATION, (eds.) W. Schroeder, Oxford 2016

Publikacja stanowi zbiór esejów poświęconych zasadzie państwa prawnego i mechanizmom egzekwowania jej poszanowania w Unii Europejskiej. Autorzy, dokonując przeglądu tego zagadnienia w skali globalnej, rozpatrują rolę Unii wynikającą zarówno z postanowień traktatowych, jak i szczególnego charakteru europejskiej wspólnoty opartej na wartościach: zapewnienie poszanowania wartości określonych w art. 2 Traktatu o UE jest niezbędne dla utrzymania wewnętrznej integralności UE oraz wiarygodności w promowaniu tych wartości na arenie międzynarodowej.

W esejach odniesiono się do elementów składowych i definicji zasady państwa prawnego na gruncie prawa UE, a także interpretacji tej zasady m.in. przez ETPCz i TSUE, czy Radę Europy. Omówiono przewidziane prawem UE mechanizmy monitorowania i wdrażania zasady państwa prawnego w państwach członkowskich, w tym rolę poszczególnych instytucji Unii. Podkreślono, że nie można mówić o istnieniu jednolitego rozumienia tej zasady, a jedynie o pewnych minimalnych standardach, których zdefiniowanie jest niezbędne, choć nastręcza wiele trudności. Szczegółowej analizie poddano art. 7 TUE, a także „Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności" przedstawione w 2014 r. przez Komisję Europejską.

W podsumowaniu Autorzy stwierdzają, że realizacja rządów prawa w obecnych ramach konstytucyjnych Europy powinna stanowić wspólną odpowiedzialność obywateli, Unii, państw, Rady Europy i organizacji pozarządowych. Należy rozwijać klarowną „strategię praworządności" obejmującą wszystkie podmioty na różnych szczeblach, a kluczowe znaczenie ma budowanie wspólnej kultury praworządności. Odpowiedź Unii na obecne zagrożenia praworządności będzie miała duże znaczenie dla dalszego procesu jej konstytucjonalizacji.