• rozpatrzyła 45 dokumentów UE:
  • w trybie art. 7 ust. 4 ustawy kooperacyjnej – 4 projekty aktów ustawodawczych UE, dotyczące m.in.: niektórych aspektów umów sprzedaży towarów zawieranych przez Internet lub w inny sposób na odległość; rynków instrumentów finansowych,
  • w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 19 dokumentów KE (14 wniosków, 1 wspólny wniosek, 1 decyzja, 2 zalecenia oraz 1 program prac), dotyczących m.in.: realizacji Europejskiego programu w zakresie migracji; agendy miejskiej dla UE,
  • w trybie art. 11 ust. 1 ustawy kooperacyjnej – dokumenty UE, które miały być przedmiotem obrad: Rady ds. Ogólnych, Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii,
  • w trybie art. 8 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 18 projektów aktów prawnych, dotyczących m.in.: uprawnień do połowów na 2018 rok w Morzu Czarnym; rozpoczęcia negocjacji w sprawie zmiany Międzynarodowej umowy w sprawie cukru z 1992 r.,
• rozpatrzyła, w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy kooperacyjnej, informacje Rady Ministrów dotyczące posiedzeń Rady ds. Zagranicznych i posiedzenia Rady Europejskiej z 14-15 grudnia 2017 (pos. nr 170),
• wysłuchała informacji na temat podwójnych standardów żywności w państwach członkowskich Unii Europejskiej, przedstawionej przez sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacka Boguckiego (pos. nr 173).

SUE wspólnie z Komisją Łączności z Polakami za Granicą:

• wysłuchała informacji na temat aktualnego stanu negocjacji dotyczących wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej oraz brytyjskich propozycji w zakresie praw obywateli Unii Europejskiej w Wielkiej Brytanii (pos. nr 172).

***

W grudniu 2017 w bazach EDL-S (Europejskie Dokumenty Legislacyjne w Sejmie) i IPEX opublikowano informacje i dokumenty dotyczące posiedzeń SUE nr  170, 171 i 175 dostarczone przez sekretariat komisji.

• 14.12.2017, rozpatrzyła informację przedstawioną przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pawła Chorążego, na temat możliwości finansowania ze środków europejskich projektów infrastrukturalnych i społecznych związanych z osobami starszymi (pos. nr 51);

Komisja Spraw Zagranicznych

• 14.12.2017, wysłuchała informacji ministra spraw zagranicznych, Witolda Waszczykowskiego, na temat wyników V Szczytu Partnerstwa Wschodniego w Brukseli (pos. nr 91);

Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii

• 13.12.2017, rozpatrzyła informację przedstawiona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Cyfryzacji, Karola Okońskiego, o stanie realizacji Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 2014-2020 (pos. nr 79);

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi

• 07.12.2017, zapoznała się z informacją przedstawioną przez zastępcę dyrektora Departamentu Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Rozwoju, Tomasza Salomona, oraz naczelnika Wydziału Handlu i WTO w Departamencie Strategii, Analiz i Rozwoju Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Adama Gizińskiego, na temat rolnych aspektów polityki handlowej Unii Europejskiej w 2017 r. oraz na temat struktury importu i eksportu produktów rolno-spożywczych (pos. nr 201).

• opublikowano następujące ustawy wykonujące prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  
  • Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń [1781],
  • Ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw [2014],
  • Ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw [1973],
  • Ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych [1784].

W grudniu 2017 badaniu pomocniczości podlegało 20 projektów aktów ustawodawczych. Według stanu na 02.01.2018, parlamenty narodowe zgłosiły w tym okresie 4 uzasadnione opinie w sprawie niezgodności badanych projektów z zasadą pomocniczości.
* W listopadzie 2017 uzasadnione opinie zgłoszono do dokumentów COM(2017) 477 oraz COM(2017) 495 - por. poprzedni Biuletyn OIDE – listopad 2017.

13-14 grudnia 2017, Budapeszt, Spotkanie komisji do spraw zagranicznych parlamentów państw Grupy Wyszehradzkiej

• Otwiercie konferencji
• Stabilność Bałkanów Zachodnich - perspektywa integracji europejskiej
• Debata
• Przyszłość wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa
• Debata
• Konkluzje

NOWE NA STRONIE OIDE

W dziale Materiały OIDE:

Status i finansowanie europejskich partii politycznych

Zaktualizowano następujące działy

Materiały OIDE: Brexit - aspekty proceduralne; Europejska inicjatywa obywatelska – przegląd rozporządzenia; Mechanizmy na rzecz przestrzegania praworządności w Unii Europejskiej; Semestr europejski - przebieg cyklu koordynacji na poziomie Unii i Polski (2011-2018); WPBiO - kalendarium

Bibliografie: BREXIT – wybrane publikacje (od 2016)

 SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE

• Adorna Diaz D. A., Apap J., Urbina Treviño G.: A global compact on migration: Placing human rights at the heart of migration management, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 18.12.2017.
• Alcidi C., Gros D.: How to strengthen the European Semester?, „Research report", Centre for European Policy Studies, 14.12.2017.
• Angerer J., Japunčić T.: Implementation of the Stability and Growth Pact (December 2017), „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 20.12.2017.
• Angerer J., Ciucci M., Hradisky M., Lehofer W. (i.in.): Economic Dialogue with the President of the Eurogroup - ECON on 7 December 2017, „Analiza", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 05.12.2017.
• Angerer J., Hradisky M.: Macro-Financial Assistance to EU Member States - State of Play, December 2017, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 05.12.2017.
• Apap J., Sabbati G.: Recent migration flows to the EU, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 15.12.2017.
• Attard L.: Priority dossiers under the Bulgarian EU Council Presidency, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 06.12.2017.
• Bamberg K. (i.in): EPIM Policy Update, European Policy Centre, 04.12.2017.
• Beisheim M.: Partnerships for the 2030 Agenda for Sustainable Development, Stiftung Wissenschaft und Politik, "SWP Research Paper " 2017, December 2017.
• Bellini M.: Europe's growing regional tensions, „E!Sharp", December 2017.
• Besch S.: PESCO: Paper tiger, paper tanks?, „CER Bulletin", Centre for European Reform, December /January 2018, issue 117.
• Blockmans S.: Europe's defence train has left the station – speed and destination unknown, „CEPS Commentaries", Centre for European Policy Studies, 12 December 2017.
• Bonomi M., Reljić D.: The EU and the Western Balkans: So Near and Yet So Far, Stiftung Wissenschaft und Politik, "SWP Comment" 2017/C 53, December 2017.
• Drachenberg R., Polidori S.: Outlook for the meetings of EU leaders on 14-15 December 2017, ,„Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 12.12.2017.
• Fabbri F.: The European External Investment Plan in the Southern Neighbourhood: how to make it work, „Commentary", European Policy Centre, 07.12.2017.
• Feller N.: Turning the tide on EU migration policy, „Policy paper", Jacques Delors Institut, 14.12.2017.
• Ferguson C., Sochacka K.: Plenary round-up – Strasbourg, December 2017, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 15.12.2017.
• Ferguson C. ,Sochacka K.: Plenary round-up – Brussels, November II 2017, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 01.12.2017.
• Goulard S.: Poverty, a European battle to be fought with the disadvantaged, „Tribune", Jacques Delors Institut, 19.12.2017.
• Gros D.: Comprehensive EMU reform or tinkering at the margins?, „Commentary", European Policy Centre , 08.12.2017.
• Guttenberg L.: Looking for the silver bullet – A guide to the ESM debate, „Policy paper", Jacques Delors Institut, 04.12.2017.
• Hradisky M., Zoppé A.: How to further strengthen the European Semester?, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 01.12.2017.
• Koenig N.: What the French and the Germans really think about a European Security and defence union? , „Policy paper", Jacques Delors Institut, 19.12.2017.
• Lazarou E.: Permanent structured cooperation (PESCO): From notification to establishment, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.12.2017.
• Lehofer W.: The role of the President of the Eurogroup, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 05.12.2017.
• Lierop Van Ch.: Wdrażanie strategii makroregionalnych UE, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 05.12.2017.
• Major C., Mölling Ch.: France Moves From EU Defense to European Defense. While the EU is celebrating PESCO, Paris is preparing for closer defense cooperation outside the union, „DGAPviewpoint", Deutsche Gesellschaft für Auswärtige Politik e.V. (DGAP), 08.12.2017.
• Maulny J.-Pierre: L'Europe de la défense et la Coopération structurée permanente, un verre aux trois quarts vides ?, Institut de relations internationales et stratégiques, 01.12.2017.
• McCarthy C.: IIEA Brief Bulgarian EU Presidency, The Institute of International and European Affairs (IIEA), 13.12.2017.
• Leboeuf A.: Qu'est-ce qu'une bonne réforme du secteur de sécurité ?, Notes de l'Ifri, Institut français des relations internationals, Décembre 2017.
• Mills C.: EU Defence: the realisation of Permanent Structured Cooperation (PESCO), „Briefing Paper" no. 8149, House of Commons Library, 12.12.2017.
• Milotay N.: Realizacja filaru socjalnego, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 05.12.2017.
• Oppenheim B., Grant Ch.: UK + EU = Canada+?, „Insight", Centre for European Reform, December 2017.
• Polidori S.: Euro Summits: Role and expectations ahead of the meeting of 15 December 2017, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 13.12.2017.
• Radjenovic A.: Resettlement of refugees: EU framework, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 13.12.2017.
• Sabbati G.: Size of Political Groups in the EP - December 2017, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 01.12.2017.
• Schmid-Drüner M.: Coordination of Social Security Systems in Europe, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 15.12.2017.
• Simón L., Speck U. (eds.).: Europe in 2030: four alternative futures, „ARI", no. 2/2017, The Elcano Royal Institute, 26.12.2017.
• Spellman J. D.: As Europe's Recovery Accelerates, ECB Ratchets down Stimulus - No "Taper Tantrum" after Widely Expected "Lower for Longer" , The European Institute, 2017.
• State of Europe 2017 shapes the world of the next decade, Friends of Europe, December 2017.
• Terzi Ö.: Exiting or Entering the Union: EU Consistency in Accession and Withdrawal Negotiations, „CEPOB - College of Europe Policy Brief series", College of Europe, December 2017.
• Tilindyte-Humburg L.: Revising the European Citizens' Initiative, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 07.12.2017.
• Tokarski P.: Reforming the Eurozone without a "Grand Bargain". New Instruments and Power-Sharing in Incomplete Monetary Union, Stiftung Wissenschaft und Politik, "SWP Comment" 2017/C 55, December 2017.
• Weyembergh A.: The Puigdemont case exposes challenges in the European Arrest Warrant, „CEPS Commentaries", Centre for European Policy Studies, 13 December 2017.
• Wolff G. B.: Beyond the Juncker and Schäuble visions of euro-area governance, „Policy Brief", Bruegel, 01.12.2017.
• Zamfir I.: EU support for human rights defenders around the world, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 07.12.2017.
• Zygierewicz A.: European Stability Mechanism, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 12.12.2017.

BREXIT

• Cirlig C.-C., Alexandrova Poptcheva E.-M.: The Brexit process: Moving to the second phase of negotiations, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 20.12.2017.
• Cirlig C.-C., Poptcheva E.-M. A.: Sufficient progress in first-phase Brexit talks, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.12.2017.
• Clehane N.: The future of EU-ASEAN trade ties and the link to Brexit, „E!Sharp", June 2017.
• Duff A.: Brexit: Launching Satellite Britain, „Commentary", European Policy Centre, 05.12.2017.
• Emerson M.: Brexit breakthrough – Into ever-deeper fog over both the Northern Irish border and the Channel, „CEPS Commentaries", Centre for European Policy Studies, 11 December 2017.
• Grant Ch.: Ten predictions for the Brexit talks, „CER Bulletin", Centre for European Reform , December /January 2018, issue 117.
• Ondarza N. von: Brexit: The Trouble with Transition, Stiftung Wissenschaft und Politik, "SWP Comment" 2017/C 54, December 2017.
• Panizza R.: The impact of Brexit on the legal status of European Union officials and other servants of British nationality, „Badanie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 20.12.2017,
• Zuleeg F.: Brexit: Towards a deep and comprehensive partnership?, „Discussion paper", European Policy Centre, 05.12.2017.

PROBLEMATYKA USTROJOWA UE

Wybrane artykuły i opracowania
(dostępne w Bibliotece Sejmowej lub on-line, dostęp 05.01.2018)

• Alegre S.; Prof. Bigo D. (i.in.): The implications of the United Kingdom's withdrawal from the European Union for the Area of Freedom, Security and Justice, „Badanie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 19.12.2017.
• Arteaga F.: Strategic autonomy and European defence, „ARI", no. 102/2017, The Elcano Royal Institute, 12.12.2017.
• Contartese C.: The autonomy of the EU legal order in the ECJ's external relations case law: From the "essential" to the "specific characteristics" of the Union and back again, „Common Market Law Review" iss. 6 (2017) 54, s. 1627.
• Curtin D., Leino P.: In search of transparency for EU law-making: Trilogues on the cusp of dawn, „Common Market Law Review" iss. 6 (2017) 54, s. 1673.
• Faraguna P.: Constitutional Identity in the EU — A Shield or a Sword?, Special Issue: Constitutional Identity in the Age of Global Migration, „German Law Journal" vol. 18, no. 07, December 2017, s. 1617.
• Poli S.: The Common Foreign Security Policy after Rosneft: Still imperfect but gradually subject to the rule of law, „Common Market Law Review" iss. 6 (2017) 54, s. 1799.
• Tacik P.: Strasburskie perpetuum mobile: problem zobowiązań państw wynikających z jednostronnych deklaracji o uznaniu naruszenia EKPCZ oraz nadzoru nad ich wykonywaniem, "Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego", vol. XV, 2017.
• Zandee D., Drent M.: Making Sense of European Defence, „Clingendael Reports and papers ", Netherlands Institute of International Relations 'Clingendael', 19.12.2017.

***

Z nabytków Biblioteki Sejmowej

Tacik P.: PRZYSTĄPIENIE UNII EUROPEJSKIEJ DO EUROPEJSKIEJ KONWENCJI PRAW CZŁOWIEKA, Warszawa 2017

Debata na temat przystąpienia UE (Wspólnot) do EKPCz trwa już ponad 40 lat, ale dopiero Traktat z Lizbony wprowadził podstawę prawną dla takiego aktu. Wydana w 2014 opinia TSUE (opinia nr 2/13) zatrzymała jednak prace nad akcesją. Autor uważa, że obecna stagnacja stanowi szansę na gruntowne przemyślenie zasadności, celów i rozwiązań akcesyjnych. Zagadnienie przystąpienia do Konwencji dotyczy bowiem nie tylko kwestii praw podstawowych, ale stanowi oś złożonych problemów współczesnego prawa międzynarodowego, unijnego i konstytucyjnego.

Książka składa się z siedmiu rozdziałów. Po wprowadzeniu do problematyki i nakreśleniu tła historycznego Autor prezentuje typologię celów przystąpienia UE do EKPCz. Zwraca uwagę na ich sprzeczności i postuluje, z jednej strony, przyjęcie zespołu szczegółowych celów, które byłyby zrealizowane tylko częściowo przez konkretne rozwiązania prawne, a z drugiej, zaprzestanie traktowania spójności prawa jako centralnej wartości. W rozdziale trzecim zagadnienia procesu akcesji zostały omówione na trzech płaszczyznach – prawa UE, prawa konwencyjnego oraz umowy akcesyjnej – z uwzględnieniem m.in. wyników dotychczasowych negocjacji oraz kompleksową analizą opinii TSUE 2/13. Dwa kolejne rozdziały poświęcono instytucjonalnym, materialnym i proceduralnym skutkom akcesji oraz odpowiedzialności UE za naruszenie zobowiązań konwencyjnych, koncentrując się na problematyce współodpowiedzialności oraz nowatorskiej instytucji co-respondent mechanism (stanowiącej konkretne uregulowanie współodpowiedzialności UE i państw członkowskich za naruszenie Konwencji). Następnie poddano analizie relacje między dwoma trybunałami, ETPCz i TSUE, po ewentualnej akcesji Unii do EKPCz.

W ostatnim rozdziale omówiono problem akcesji w kontekście europejskiego modelu ochrony praw podstawowych. Koncepcja takiego modelu jest, zdaniem Autora, odpowiedzią na dehierarchizację i multicentryzację współczesnych porządków prawnych i pozwala spojrzeć na ochronę praw człowieka jako zadanie realizowane przez wiele podsystemów (unijny, konwencyjny i systemy krajowe), pomiędzy którymi zachodzą rozmaite interakcje. Akcesja będzie prowadzić do zwiększenia złożoności systemu prawa w Europie i komplikacji między porządkami wchodzącymi w jego skład.

***

Vogiatzis N.: THE EUROPEAN OMBUSMAN AND GOOD ADMINISTRATION IN THE EUROPEAN UNION, London 2017
W książce omówiono ponad 20-letnią aktywność Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich (ERPO), w oparciu o analizę rozpatrywania skarg na niewłaściwe administrowanie, dochodzeń z inicjatywy własnej oraz innych działań ERPO. Autor prezentuje zakres i metody działania rzecznika, próbując określić jego wkład w rozwój prawa administracyjnego oraz zwiększanie przejrzystości i legitymacji UE. Identyfikuje też obszary wymagające reformy, otwierając dyskusję nad możliwością ponownego zdefiniowania mandatu rzecznika oraz praktyki jego funkcjonowania.

Po prezentacji instytucjonalnej i konstytucyjnej pozycji ERPO, również w świetle orzecznictwa TSUE, rozważono związek między działalnością rzecznika a wzmacnianiem demokracji w UE, zakres jego legitymacji, niezależności i rozliczalności, odnosząc się m.in. do relacji ERPO z Parlamentem Europejskim. W kolejnych rozdziałach, opierając się na analizie sprawozdań rocznych, przedstawiono metody pracy rzecznika. Szczegółowo rozpatrzono tematykę dochodzeń dotyczących przejrzystości i dostępu do dokumentów, czyli domenę największej aktywności ERPO.
Najobszerniejszy rozdział poświęcono przeglądowi mandatu i praktyki działania ERPO. Autor odnosi się m.in. do: kwestii narzędzi stosowanych w razie stwierdzenia niewłaściwego administrowania; podziału na kwestie polityczne i administracyjne; „geograficznego" zakresu mandatu (czyli braku kompetencji do kontrolowania implementacji prawa UE przez władze państwowe, transparentności rozwiązań i funkcjonowania Europejskiej Sieci Ombudsmanów oraz pytania, które jednostki są organami lub jednostkami organizacyjnymi UE na mocy art. 228 TfUE). Rozważa zagadnienie komunikacji z obywatelami (konsultacje, inicjatywa obywatelska) oraz możliwości nadania ERPO statusu instytucji UE.

W podsumowaniu Autor podkreśla, że urząd ERPO ewoluuje, każdy rzecznik odciska na nim swoje piętno, a dyskusja na temat roli ERPO i wzmocnienia jego znaczenia jest prowadzona przez cały czas. Książka, prezentująca szereg pragmatycznych propozycji, ma być przyczynkiem do tej dyskusji.

***

THE FUNDAMENTAL PRINCIPLES OF EEA LAW. EEA-ities (ed. by C. Baudenbacher), Luxembourg 2017
Utworzenie w 1994 roku Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) spowodowało rozszerzenie rynku wewnętrznego na trzy kraje EFTA (Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu): Islandię, Norwegię i Liechtenstein. EOG (dziś w sumie 31 państw) obejmuje cztery swobody rynku wewnętrznego (swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału) oraz związane z nimi obszary polityki (konkurencyjność, transport, energia oraz współpraca gospodarcza i walutowa). Akty prawa UE dotyczące rynku wewnętrznego są częścią ustawodawstwa państw EOG.

Publikacja zawiera analizę podstawowych zasad prawa EOG: częściowo wspólnych z zasadami prawa unijnego, tych, które mają szczególne znaczenie dla tego prawa i wreszcie tych, których zadaniem jest zagwarantowanie pewnej spójności między Porozumieniem o EOG a Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. W jedenastu rozdziałach omówiono kolejno zasady: jednolitości prawa i jednolitości orzecznictwa (jako dwóch fundamentów gwarantujących obywatelom i przedsiębiorstwom w EFTA i UE równość szans), wzajemności (gwarantującej równość szans w sądach obu filarów EOG), lojalnej współpracy w prawie EOG (która nabrała głębszego znaczenia w orzecznictwie Trybunału EFTA), suwerenności, dobrobytu w EOG (mierzonego nie tylko finansowo, ale także bezpieczeństwem socjalnym obywateli), pierwszeństwa (z perspektywy EFTA), jurysdykcji Trybunału EFTA (jego roli w zapewnieniu jednolitej interpretacji prawa EOG w państwach EOG/EFTA), proporcjonalności (nie tylko w porządku prawnym EOG, lecz także w Islandii, Liechtensteinie i Norwegii), równości i odpowiedzialności państwa.

Zbiór artykułów wydany przez Carla Baudenbachera, sędziego seniora i byłego przewodniczącego Trybunału EFTA, jest pierwszą publikacją prezentującą zasady prawa EOG w sposób kompleksowy. Jest to książka ważna również ze względu na trudny do przewidzenia wpływ, jaki będzie miało wyjście Zjednoczonego Królestwa z UE na Europejski Obszar Gospodarczy. Wśród autorów znaleźli się sędziowie Trybunału EFTA i sądów krajowych, wysokiej rangi urzędnicy EFTA, a także praktycy i badacze prawa UE.