• rozpatrzyła 107 dokumentów UE:
  • w trybie art. 7 ust. 4 ustawy kooperacyjnej – 12 projektów aktów ustawodawczych UE, dotyczących m.in. państw trzecich, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz tych, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (zmiana mechanizmu zawieszającego), ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy czy korzystania z systemu wjazdu/wyjazdu (EES),
  • w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 3 decyzje wykonawcze Rady i 22 dokumenty KE (6 komunikatów, 16 sprawozdań), dotyczące m.in. przekazywania danych statystycznych na temat wyładunków produktów rybołówstwa w państwach członkowskich, drogi do utworzenia unii bankowej czy planu działania UE przeciwko nielegalnemu handlowi dziką fauną i florą,
  • w trybie art. 11 ust. 1 ustawy kooperacyjnej – dokumenty UE, które miały być przedmiotem obrad Rady ds. Gospodarczych i Finansowych, Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów i Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa,
  • w trybie art. 8 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 52 projekty aktów prawnych, dotyczące m.in. tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych w wyjątkowych sytuacjach stwarzających ryzyko dla ogólnego funkcjonowania strefy Schengen, uprawnień do połowów dobijaków na niektórych wodach Unii czy uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji,
• wysłuchała informacji na temat postępów we wdrażaniu unii energetycznej, przedstawionej przez Michała Kurtykę, podsekretarza stanu w Ministerstwie Energii oraz Piotra Naimskiego, pełnomocnika rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej (pos. nr 62),
• rozpatrzyła i pozytywnie zaopiniowała w zakresie kompetencji komisji (pos. nr 64):
  • dla Komisji Finansów Publicznych - sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 2015 (opinia nr 9),
  • dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej - sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2015 r. (opinia nr 10),
• rozpatrzyła i przyjęła dezyderat do Ministra Infrastruktury i Budownictwa, Ministra Finansów oraz Ministra Rozwoju w sprawie zabezpieczenia środków na realizację drogi ekspresowej S61 (Via Baltica), odcinka Ostrów Mazowiecka – Szczuczyn, w tym odcinków stanowiących obwodnicę Łomży (dezyderat nr 1, pos. nr 64),
• 23 czerwca przeprowadziła debatę na temat wniosku „Czy Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej jest w stanie podjąć działania zmierzające do usunięcia zastrzeżeń przedstawionych przez Komisję Europejską w terminie wyznaczonym, tj. do dnia 23 maja 2016 r., tym samym czy poprzez swoje działanie jest w stanie zapobiec przyjęciu przez pierwszego wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Fransa Timmermansa niekorzystnej dla Rzeczpospolitej Polskiej opinii dotyczącej praworządności w Polsce" (pos. nr 65).

SUE wspólnie z Komisją Finansów Publicznych i Komisją Gospodarki i Rozwoju:

• wysłuchała informacji na temat zaleceń dla Polski w związku z realizacją semestru europejskiego w 2016 roku, przedstawionej przez Pawła Chorążego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju oraz Hannę Majszczyk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów (pos. nr 60).

SPOTKANIA KOMISJI DO SPRAW UE Z PRZEDSTAWICIELAMI KOMISJI EUROPEJSKIEJ

• 08.06.2016 – na posiedzeniu nr 58 SUE spotkała się z Hiddo Houbenem, wicenegocjatorem UE ds. umowy handlowej UE ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej (TTIP) i wysłuchała informacji na temat aktualnego stanu negocjacji TTIP.
• 23.06.2016 – na posiedzeniu nr 66 SUE spotkała się z Kristaliną Georgievą wiceprzewodniczącą KE, komisarz ds. budżetu i zasobów ludzkich. Spotkanie dotyczyło średniookresowego przeglądu Wieloletnich Ram Finansowych na lata 2014-2020 oraz kształtu nowej perspektywy finansowej na okres po roku 2020.

***

W czerwcu 2016 w bazach EDL-S (Europejskie Dokumenty Legislacyjne w Sejmie) i IPEX opublikowano informacje i dokumenty dotyczące posiedzeń SUE nr 57, 59, 63 i 64, dostarczone przez sekretariat komisji.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi

• 30.06.2016, podczas posiedzenia wyjazdowego w Lublinie, zapoznała się z informacja Marszałka Województwa Lubelskiego nt. możliwości finansowania zadań w zakresie rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020; rozpatrzyła informację Ministra Rozwoju oraz Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (RiRW) nt. finansowania inwestycji na obszarach wiejskich w Nowej Perspektywie Finansowej (pos. nr 54);
• 22.06.2016, przyjęła opinię skierowaną do Prezesa Rady Ministrów w sprawie trudnej sytuacji na rynku mleka, w której m.in. zwraca się do Prezesa RM o przedstawienie komisarzowi odpowiedzialnemu za rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich problemów zawartych w opinii (dopłaty eksportowe, wykup interwencyjny, rekompensaty) (pos. nr 52);
• 08.06.2016, rozpatrzyła informację Ministra RiRW nt. sytuacji na rynku mleka, w tym importu mleka i koncentratów mlecznych oraz produktów mleczarskich; rozpatrzyła informację nt. kar za nadprodukcję mleka oraz możliwości umorzenia kar dla rolników za przekroczenie kwot mlecznych (pos. nr 44).

• skierowano do I czytania następujące projekty ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  • Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw [668],
  • Rządowy projekt ustawy o dostępie do zasobów genetycznych i podziale korzyści z ich wykorzystania [644],
  • Rządowy projekt ustawy o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich [630],
  • Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw [626],
  • Rządowy projekt ustawy o umowach koncesji na roboty budowlane lub usługi [612],
• opublikowano następujące ustawy wykonujące prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  
  • Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej [426],
  • Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług [408],
  • Ustawa z dnia 9 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw [323],
  • Ustawa z dnia 29 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o finansowaniu wspólnej polityki rolnej [403],
  • Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o zmianie ustawy o publicznej służbie krwi oraz niektórych innych ustaw [294],
  • Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym [190].

W czerwcu 2016 badaniu pomocniczości podlegało 10 projektów aktów ustawodawczych. Według stanu na 06.07.2016, parlamenty narodowe zgłosiły w tym okresie 2 uzasadnione opinie w sprawie niezgodności badanych projektów z zasadą pomocniczości.

12-14 czerwca 2016, Haga, LV COSAC
- Spotkanie trojki prezydencji COSAC
- Spotkanie grup politycznych
- Otwarcie spotkania, przyjęcie porządku obrad, sprawy proceduralne
- Sesja I: Kontrola parlamentarna, wymiana najlepszych praktyk
- Wykorzystywanie przez parlamenty narodowe dostępnych instrumentów (żółta/zielona kartka)
- Sesja II: Rola parlamentów w ochronie praworządności w UE
- Sesja III: Wymiana najlepszych praktyk i doświadczeń w zakresie dyplomacji parlamentarnej
- Spotkanie przewodniczących COSAC
- Sesja IV: Europejski Trybunał Obrachunkowy
- Sesja V: Migracja
- Przyjęcie uwag LV COSAC
- Uwagi końcowe

NOWE NA STRONIE OIDE

W dziale Materiały OIDE

Mechanizmy na rzecz przestrzegania praworządności w Unii Europejskiej, "Żółta kartka" - debata nad usprawnieniem, Rozporządzenie w sprawie Europolu - kontrola parlamentarna

Zaktualizowano następujące działy

Materiały OIDE: Jednolity rynek cyfrowy, Reforma ochrony danych w UE,  TTIP czyli Transatlantyckie Partnerstwo Handlowe i Inwestycyjne, "Zielona kartka" - stan debaty

Wielostronna współpraca parlamentarna: Konferencja Przewodniczących Parlamentów UE (KPPUE), Konferencja Komisji do Spraw Unijnych Parlamentów Unii Europejskiej (COSAC), Trójkąt Weimarski

***

 SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE

Lista wybranych artykułów z prasy specjalistycznej dotyczących aktualnych kwestii polityczno-gospodarczych w Unii Europejskiej dostępnych on-line (dostęp 06.07.2016)

• Angenendt S. i in.: Border Security, Camps, Quotas: The Future of European Refugee Policy?, „SWP Comment" 2016/C 32, Stiftung Wissenschaft und Politik, June 2016.
• Apap J.: Priorytety UE na 71. sesję Zgromadzenia Ogólnego ONZ, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, czerwiec 2016.
• Bertoncini Y.: The EU and referenda: three denials of democracy, „Tribune", Jacques Delors Institute, 23.06.2016.
• Biscop S.: The EU Global Strategy: realpolitik with European characteristics, „Security Policy Brief" no. 75, EGMONT – The Royal Institute for International Relations, June 2016.
• Brinke A. auf dem i in.: Why the Eurozone can't agree on convergence. And how structural reforms can help, „Policy paper" no. 165, Jacques Delors Institut – Berlin, 07.06.2016.
• Cieślik Z.: Założenia zmian w regulacji prawnej w dziedzinie funkcjonowania Komisji ds. Unii Europejskiej – materiał analityczny, „Zeszyty Prawnicze" nr 1(40)2016, Biuro Analiz Sejmowych.
• Delorsi J. in.: The EU and our collective security: stronger together!, „Tribune", Jacques Delors Institute, 17.06.2016.
• Drachenberg R. i in.: Outlook for the European Council of 28-29 June 2016, „Briefing", European Parliamentary Research Service, 27.06.2016.
• Erbach G.: Post-2020 reform of the EU Emissions Trading System, „Briefing", European Parliamentary Research Service, June 2016.
• Gatto A.: Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, czerwiec 2016.
• Grabia T.: Polska, Czechy czy Węgry - który kraj jest najbliżej strefy euro?, „Studia Europejskie" nr. 1/2016, s. 149.
• Gros D.: IMF Go Home, „Commentary", Centre for European Policy Studies, 10.06.2016.
• Guild E., Carrera S.: Rethinking asylum distribution in the EU: Shall we start with the facts?, „Commentary", Centre for European Policy Studies, 17.06.2016.
• Hedberg A.: Nord Stream II - yes or no? - Political decision of a political Commission, „Commentary", European Policy Centre, 14.06.2016.
• Kaca E.: Transport i mobilność: nowa agenda dla Partnerstwa Wschodniego, „Biuletyn PISM" nr 40 (1390), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 20.06.2016.
• Kostanyan H., Meister S.: Ukraine, Russia and the EU. Breaking the deadlock in the Minsk process, „Working Document" no. 423, Centre for European Policy Studies, June 2016.
• Lierop Ch. Van: EU Strategy for the Baltic Sea Region, „Briefing", European Parliamentary Research Service, June 2016.
• Lierop Ch. Van: Launch of an Urban Agenda for the EU, „Briefing", European Parliamentary Research Service, June 2016.
• Llaudes S., Molinam I.: Spain and the EU: a traditional pro-European attitude can no longer be taken for granted, Elcano Royal Institute, 27.06.2016.
• Nordström H.: A brief on the politics and economics of the Transatlantic Trade and Investment Partnership, „European Policy Analysis" iss. 2016:7, Swedish Institute for European Policy Studies, June 2016.
• Odink I.: Sprawniejsze przyjmowanie dokumentów urzędowych, „W skrócie", „Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego", czerwiec 2016.
• Ogonowska A.: Polityka informacyjna Komisji Europejskiej w latach 2010-2014, „Studia Europejskie" nr. 1/2016, s. 195.
• Schmidt J.: Europe and the refugees: a crisis of values, „Commentary", European Policy Centre, 20.06.2016.
• Staeger U.: Conditionality in context - scenarios for EU relations with the Eurasian Economic Union, „CEPOB - College of Europe Policy Brief series", College of Europe, June 2016.
• Weissenberger J.: Close to a new plan to manage Baltic fisheries, „At a glance", European Parliamentary Research Service, June 2016.

  BREXIT

• Blockmans S., Weiss S.: Estrangement Day: The implications of Brexit for the EU, „Commentary", Centre for European Policy Studies, 27.06.2016.
• Borońska-Hryniewiecka K.: Czekając na Brexit: prawno-polityczne implikacje brytyjskiego referendum, „Biuletyn PISM" nr 41 (1391), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 27.06.2016.
• Breidlid J., Najy C.: Plan B after Brexit – What Britain can expect negotiating a Swiss-type arrangement with the EU, „European Policy Brief" no. 44, EGMONT – The Royal Institute for International Relations, June 2016.
• Dennison S., Pardijs D.: Brits abroad: How Brexit could hurt expats, European Council on Foreign Relations, 20.06.2016.
• Emmanouilidis J.A., Zuleeg F.: Brexit: a new beginning for the EU or the beginning of the end?, „Commentary", European Policy Centre, 24.06.2016.
• Emmanouilidis J.A.: Europe in limbo while the UK descends into chaos, „Post-Summit Commentary", European Policy Centre, 30.06.2016.
• Lázaro-Touza L.: Brexit and climate change: recalibration ahead, „ARI' 52/2016, Elcano Royal Institute, 04.06.2016.
• Micossi S.: A Fresh Start for the European Union after Brexit, „Commentary", Centre for European Policy Studies, 29.06.2016.
• Miller V., Lang A.: Brexit: how does the Article 50 process work?, „Briefing Paper" no. 7551, House of Commons Library, 30.06.2016.
• Miller V., Lang A.: Brexit: what happens next?, „Briefing Paper" no. 07632, House of Commons Library, 30.06.2016.
• Płóciennik S.: Strefa „bez euro" po ewentualnym Brexicie, „Biuletyn PISM" nr 42 (1392), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 29.06.2016.
• Poptcheva E.-M.: UK withdrawal from the EU – Next steps, „At a glance", European Parliamentary Research Service, 28.06.2016.
• Puglierin J., Rappold J.: The European Union Grapples with Brexit. Keep Calm and Carry On – But How?, „DGAPstandpunkt" no. 6, Deutsche Gesellschaft für Auswärtige Politik e.V. (DGAP), 28.06.2016.
• Toporowski P.: W cieniu Brexitu: obawy City o utrzymanie pozycji w globalnych finansach, „Biuletyn PISM" nr 37 (1387), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 15.06.2016.
• Uberoi E.: European Union Referendum 2016, „Briefing Paper" no. CBP 7639, House of Commons Library, 29.06.2016.
• Vitorino A.: Managing a succesful UK-EU divorce, arousing the desire for Union, „Tribune", Jacques Delors Institute, 28.06.2016.

 ***

PROBLEMATYKA USTROJOWA UE

Wybrane artykuły i opracowania
(dostępne w Bibliotece Sejmowej lub on-line, dostęp 06.07.2016)

• Becker S. i in.: The Commission: boxed in and constrained, but still an engine of integration, „West European Politics", vol. 39, iss. 5, 2016.
• Christiansen T.: After the Spitzenkandidaten: fundamental change in the EU's political system?, „West European Politics", vol. 39, iss. 5, 2016.
• Copelovitch M. i in.: The Political Economy of the Euro Crisis, „Comparative Political Studies" vol. 49(7) 2016.
• Curtin D., Leino-Sandberg P.: Openness, Transparency and the Right of Access to Documents in the EU, European Parliament - Directorate General for Internal Policies, June 2016.
• De Becker E.: The (Possible) Role of the Right to Social Security in the EU Economic Monitoring Process, „German Law Journal", vol. 17 no. 03.
• De Schutter O.: Follow-up to the European Parliament's Resolution of 8 September 2015 on 'The situation of fundamental rights in the European Union (2013-2014)', European Parliament - Directorate General for Internal Policies, June 2016.
• Falkner G.: The EU's problem-solving capacity and legitimacy in a crisis context: a virtuous or vicious circle?, „West European Politics", vol. 39, iss. 5, 2016.
• Fernández-Huertas Moraga J., Rapoport H.: Efficient Solidarity Mechanisms in Asylum Policy, „Report" no. 7, Swedish Institute for European Policy Studies, June 2016.
• Gromek-Broc K., Van der Borght K.: Europe Closer to its Citizens: Making Sense of the Lisbon Treaty's Legal Mechanisms, „Studia Europejskie" nr. 1/2016, s. 35.
• Kabat-Rudnicka D.: Zmiana systemu rządzenia w Unii Europejskiej w świetle działań antykryzysowych, „Studia Europejskie" nr. 1/2016, s. 101.
• Kwasiborski P.: Planowana rewizja dyrektywy 96/71/WE w świetle dotychczasowych uwarunkowań prawnych instytucji delegowania pracowników w Unii Europejskiej, „Europejski Przegląd Sądowy" nr 6/2016, s. 12.
• Maiani F.: The Reform of the Dublin III Regulation, European Parliament - Directorate General for Internal Policies, June 2016.
• Mohay Á.: The complex relationship of EU law and international law, with special regard to the European Convention on Human Rights, „Państwo i Prawo" nr. 6/2016, s. 25.
• Nadolska A.: Granice europeizacji regulacji i nadzoru nad rynkiem finansowym Unii Europejskiej, „Zeszyty Prawnicze" nr 1(40)2016, Biuro Analiz Sejmowych.
• Overview of EMU, „In-Depth Analysis", European Parliament - Directorate General for Internal Policies, June 2016.
• Pelkmans J.: Why the single market remains the EU's core business, „West European Politics", vol. 39, iss. 5, 2016.
• Rae Baerg N., Hallerberg M.: Explaining Instability in the Stability and Growth Pact: The Contribution of Member State Power and Euroskepticism to the Euro Crisis, „Comparative Political Studies" vol. 49(7) 2016.
• Repasi R.: Implementation of the Lisbon Treaty – Improving functioning of the EU: Economic and Monetary Policy, European Parliament - Directorate General for Internal Policies, June 2016.
• Saurugger S.: Politicisation and integration through law: whither integration theory?, „West European Politics", vol. 39, iss. 5, 2016.
• Schmitt H., Popa S.A.: Turnout in the EP Elections 2014. A comparative study of the EU Member States, „Report" no. 8, Swedish Institute for European Policy Studies, June 2016.
• Schoenmaker D., Véron N.: European banking supervision: the first eighteen months, „Bruegel Blueprint Series", vol. XXV, Bruegel, June 2016.
• Szpringer W.: Europejski model nadzoru finansowego – kierunki rozwoju, „Zeszyty Prawnicze" nr 1(40)2016, Biuro Analiz Sejmowych.
• The EU Global Strategy: going beyond effective multilateralism? (ed. by B. Ujvari), European Policy Centre, Egmont, 10.06.2016.
• Wegner-Kowalska J.: Europejska współpraca administracyjna w projekcie reformy kodeksu postępowania administracyjnego, „Europejski Przegląd Sądowy" nr 6/2016, s. 4.
• Wischmeyer T.: Generating Trust Through Law? Judicial Cooperation in the European Union and the "Principle of Mutual Trust", „German Law Journal", vol. 17 no. 03.
• Zeitlin J.: EU experimentalist governance in times of crisis, „West European Politics", vol. 39, iss. 5, 2016.

***

Z nabytków Biblioteki Sejmowej

Sapieżko-Samordak J.: WZMOCNIONA WSPÓŁPRACA W UNII EUROPEJSKIEJ, Koncepcja, doktryna, praktyka, Warszawa 2016
Postanowienia umożliwiające nawiązywanie przez grupę państw członkowskich wzmocnionej współpracy zostały wprowadzone do unijnego prawa pierwotnego przez Traktat z Amsterdamu, a następnie zmodyfikowane w Nicei i Lizbonie. Utworzenie tego mechanizmu dało możliwość różnicowania integracji w ramach Unii bez konieczności sięgania po środki o charakterze międzyrządowym. W ciągu pierwszej dekady od wejścia w życie procedura wzmocnionej współpracy nie była stosowana, głównie ze względu na stopień jej skomplikowania. W ostatnich latach jednak państwom członkowskim trzykrotnie udało się nawiązać wzmocnioną współpracę, dzięki czemu przełamano impas w procesie decyzyjnym UE związany z brakiem wymaganej jednomyślności w Radzie.
J. Sapieżko-Samordak podejmuje próbę przeprowadzenia kompleksowej analizy porównawczej przypadków zastosowania wzmocnionej współpracy oraz jej wpływu na proces integracji europejskiej. Publikację podzielono na trzy części. W pierwszej z nich, teoretycznej, omówiono rozwój historyczny i ramy prawne wzmocnionej współpracy, w tym przykłady zróżnicowanej integracji wprowadzone przed jej instytucjonalizacją. Część druga zawiera charakterystykę dotychczasowych przypadków wykorzystania tego mechanizmu: w obszarze prawa właściwego dla rozwodów w 2010, prawa patentowego w 2011 oraz podatku od transakcji finansowych w 2013 roku. Autorka poddała analizie akty prawne stanowiące podstawę uruchomienia procedury oraz wpływ omawianych przypadków na dotychczasowy porządek prawny i na relacje z państwami nie uczestniczącymi we współpracy. W ostatniej części wskazano kwestie problematyczne związane ze wzmocnioną współpracą, w tym przyczyny jej długoletniego niewykorzystywania, stosunek do zasady jednolitości prawa UE i zasady solidarności oraz jej wpływ na fragmentaryzację unijnego porządku prawnego i budowę koalicji przez państwa członkowskie.
Autorka dowodzi, że wzmocniona współpraca przyczynia się do pogłębienia integracji poprzez efektywne zarządzanie wzrastającą różnorodnością w ramach UE. Narzędzie to jest jej zdaniem niezbędne, aby umożliwić dalszy rozwój Unii pomimo coraz bardziej zróżnicowanych preferencji i stanowisk państw członkowskich. Pozwala też na „przyciągnięcie" pozostałych państw oraz motywuje je do zawierania kompromisów.

***

Chamon M.: EU AGENCIES. LEGAL AND POLITICAL LIMITS TO THE TRANSFORMATION OF THE EU ADMINISTRATION, Oxford University Press 2016
Nie istnieje dziś praktycznie w Unii Europejskiej obszar prawa czy polityki, w którym nie działałaby agencja odpowiedzialna za jakiś aspekt zarządzania/administrowania tym obszarem. Celem publikacji jest analiza zjawiska „agencyfikacji" (agencification), zwanego również rozproszonym zarządzaniem, czyli procesu rozprzestrzeniania się agencji unijnych oraz instytucjonalno-prawnego znaczenia tego zjawiska dla całej Unii.
M. Chamon opisuje podstawowe założenia i koncepcje leżące u podstaw funkcjonowania agencji UE, ich klasyfikacje i stawiane przed nimi zadania. Zauważa, że ich powstawanie odbywa się raczej ad hoc, chociaż w debacie na ten temat przeważa pogląd, że należy dążyć do ostatecznego opracowania jednego, formalnego modelu unijnej agencji. Zdaniem Autora, zarówno podstaw prawnych powoływania agencji, jak i granic ich funkcjonowania należy szukać w postanowieniach traktatów, w zasadach kompetencji powierzonych, pomocniczości, proporcjonalności czy równowagi instytucjonalnej. W publikacji obszernie omówiono ponadto postanowienie ETS w sprawie Meroni (tzw. doktryna Meroni) dotyczące przekazywania na rzecz agencji uprawnień instytucji UE oraz równowagi instytucjonalnej, a także jego znaczenie dla obecnego funkcjonowania agencji.
Szczegółowe porównanie kontroli prawnej i konstytucyjnej nad powstawaniem i funkcjonowaniem agencji w Niemczech i Stanach Zjednoczonych pozwala M. Chamonowi na analizę różnic pomiędzy agencjami tworzonymi w UE i poza nią. Podkreślając, że unijne agencje powstają w oparciu o nieco niepewne podstawy traktatowo-prawne, a ich legitymacją jest obecnie szerokie poparcie polityczne, Autor proponuje wprowadzenie do unijnych traktatów poprawki, która w stabilniejszy sposób umocowałaby istniejące i przyszłe agencje w instytucyjno-ustrojowych ramach Unii Europejskiej.

***

Stie A.E.: DEMOCRATIC DECISION-MAKING IN THE EU. TECHNOCRACY IN DISGUISE? London, New York 2016
Zwykła procedura ustawodawcza UE (wcześniej „współdecyzja"), od czasu jej wprowadzenia przez Traktat z Maastricht, zyskiwała stopniowo na znaczeniu, aby na mocy Traktatu z Lizbony stać się głównym sposobem uchwalania aktów prawnych. A. E. Stie poddaje analizie tę procedurę, stawiając pytanie, czy rządzące zwykłą procedurą ustawodawczą (ZPU) reguły instytucjonalne i proceduralne są gwarancją podejmowania decyzji demokratycznie legitymizowanych.
W pierwszej części zaprezentowano ramy teoretyczne i rozwój zwykłej procedury ustawodawczej oraz metodologię badań empirycznych. Zdefiniowano pojęcie demokratycznej legitymacji z perspektywy deliberacyjnej, określając deliberację jako mechanizm koordynujący konflikt, który daje większe szanse na przestrzeganie demokratycznych zasad oraz zwiększa prawdopodobieństwo podejmowania decyzji bezstronnych, opartych na wiedzy i równym rozpatrywaniu wszystkich punktów widzenia. Zaproponowano schemat ewaluacyjny zawierający 5 kryteriów demokratycznej legitymacji: demokratyczne deliberacyjne miejsca spotkań; włączenie zainteresowanych i kompetentnych stron; jawność i transparentność; neutralizacja asymetrycznych stosunków władzy; zdolność podejmowania decyzji.
W części drugiej Autorka analizuje ZPU pod kątem każdego z pięciu kryteriów, prezentując z jednej strony działanie formalnych reguł zwykłej procedury ustawodawczej w obu częściach władzy ustawodawczej, czyli w Parlamencie Europejskim i w Radzie, z drugiej – na wpół sformalizowaną praktykę negocjacji trójstronnych (PE, Rada i Komisja), tzw. trilogów, które najczęściej nie przechodzą próby testu. Takie parametry działań parlamentarnych jak jawność i dostępność dla obywateli procedury/forów dyskusji oraz procedowanych dokumentów, czytelność głosowań czy mechanizmy rozliczalności ex post są zestawiane ze skutecznością procedowania w ramach trilogów oraz z wewnętrzną organizacją i metodami pracy Rady UE.
Rozważając demokratyczne zalety i niedostatki ZPU pod rządami Traktatu z Lizbony, Autorka dostarcza narzędzi do pomiaru zarówno demokratycznego wyniku (racjonalność i jakość), jak i sposobu badania procedury. Udowadnia, że deliberacja/debata jest warunkiem niewystarczającym, ale niezbędnym dla demokratycznego procesu decyzyjnego, oraz że legitymacja demokratyczna ma charakter proceduralny i zależy od sposobu podejmowania decyzji.