Strona główna

 

logo be

AAA Drukuj

LEKSYKON Konferencja Komisji do Spraw Unijnych Parlamentów Unii Europejskiej (COSAC) *

Strona COSAC

  1. Powszechnie stosowany skrót COSAC pochodzi od pierwotnej nazwy w języku francuskim - Conférence des Organes Specialisés dans les Affaires Communautaires (Konferencja Organów Wyspecjalizowanych w Sprawach Wspólnotowych). Jest to forum współpracy i wymiany informacji parlamentów narodowych państw członkowskich UE i Parlamentu Europejskiego, w szczególności na temat praktycznych aspektów parlamentarnej kontroli spraw unijnych, które powołano w maju 1989 w Madrycie. Pierwsze posiedzenie COSAC odbyło się w dniach 16-17 listopada 1989 r. w Paryżu.
  2. Zgodnie z regulaminem przyjętym na XLV posiedzeniu COSAC w dniach 29–31 maja 2011 r. w Budapeszcie, COSAC spotyka się na posiedzeniach zwyczajnych dwa razy do roku, w trakcie każdej prezydencji Rady UE, w państwie sprawującym prezydencję. Posiedzenie jest poprzedzone spotkaniem przewodniczących komisji ds. europejskich parlamentów państw członkowskich i przedstawiciela PE. Ponadto, na wniosek przyjęty bezwzględną większością przewodniczących komisji i właściwego organu PE może zostać zwołane posiedzenie nadzwyczajne.
  3. Każdy parlament narodowy jest reprezentowany przez nie więcej niż sześciu członków swojej (swoich) komisji ds. Unii. Parlament Europejski jest także reprezentowany przez sześciu posłów, w tym wiceprzewodniczącego parlamentu i przewodniczącego Komisji Spraw Konstytucyjnych. Na posiedzenia zaprasza się także obserwatorów.
    Od 1997 w spotkaniach COSAC w charakterze obserwatorów uczestniczyli przedstawiciele polskiego parlamentu oraz parlamentów innych państw kandydujących. Od 2004 Sejm i Senat są reprezentowane przez członków prezydiów komisji ds. europejskich.
  4. Obsługą konferencji zajmuje się stały sekretariat, powołany w 2003 roku. Dokumenty COSAC sporządza się w językach angielskim i francuskim; obie wersje są na równi autentyczne. Uwagi COSAC publikuje się w Dzienniku Urzędowym UE.
  5. W 1997 zadania COSAC umieszczono w Protokole [nr 9] w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej, dołączonym do Traktatu z Amsterdamu, wpisując w ten sposób tę strukturę do prawa pierwotnego UE. Na mocy tego protokołu, COSAC mogła rozważać każdy projekt aktu prawnego w związku z ustanowieniem przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, mogący mieć bezpośredni wpływ na prawa i wolności jednostek. Mogła też kierować do Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji uwagi na temat działań legislacyjnych Unii, zwłaszcza w odniesieniu do stosowania zasady pomocniczości, przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości oraz zagadnień związanych z prawami podstawowymi.
  6. Zadania COSAC pod rządami Traktatu z Lizbony zostały zdefiniowane w sposób bardziej ogólny niż w uregulowaniach Traktatu z Amsterdamu. W Protokole [nr 1] w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej, dołączonym do TUE i TfUE, nie wskazano, na jakich obszarach działalności Unii powinna się skupić uwaga konferencji. Podkreśla się w nim natomiast, że konferencja wspiera wymianę informacji i najlepszych praktyk między parlamentami narodowymi a PE, w tym między ich wyspecjalizowanymi komisjami, i może organizować konferencje międzyparlamentarne w celu omówienia zagadnień wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, w tym wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony. COSAC może także przedkładać wszelkie uwagi, które uzna za właściwe, pod rozwagę Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji. Uwagi te nie wiążą parlamentów narodowych ani nie przesądzają ich stanowiska. Zgodnie z Regulaminem, COSAC dąży do przyjmowania uwag przy szerokim konsensusie. Gdy nie jest to możliwe, uwagi są przyjmowane większością kwalifikowaną co najmniej 3/4 oddanych głosów (każda delegacja ma dwa głosy). Większość ta musi zarazem stanowić co najmniej połowę wszystkich głosów (pkt 7.5 Regulaminu)1. Uwagi są publikowane w Dzienniku Urzędowym UE, seria C.
  7. COSAC w dużym stopniu przyczyniła się do zwiększenia wymiany informacji i dobrych praktyk między parlamentami narodowymi w zakresie parlamentarnej kontroli działań własnych rządów w sprawach UE. W 2003 przyjęła „Kopenhaskie wytyczne parlamentarne”, ustanawiające standardy minimum dla skutecznej parlamentarnej kontroli rządów w sprawach wspólnotowych. Stopień realizacji tych wytycznych, co podkreślono w dokumencie, zależy zawsze od decyzji każdego parlamentu.
  8. Poczynając od 2004, COSAC zintensyfikował wymianę dobrych praktyk poprzez studia porównawcze w ramach półrocznych raportów przygotowywanych przez sekretariat COSAC na podstawie kwestionariuszy wypełnianych przez parlamenty. Tematyka podejmowana w raportach to rola parlamentów narodowych w UE, nadzór parlamentarny (mechanizmy, narzędzia, praktyki), stosunek parlamentów do najważniejszych zagadnień UE, ostatnio np. transformacja ekologiczna i cyfrowa, doświadczenia płynące z Covid-19, przyspieszone podejmowanie decyzji w odpowiedzi na kryzysy czy Konferencja w sprawie przyszłości Europy.
  9. Trzy prezydencje COSAC (bieżąca, poprzednia i następna) reprezentowały parlamenty narodowe w zarządzie Konferencji w sprawie przyszłości Europy (KoPE) w okresie 2021-2022. 38 raport półroczny COSAC prezentuje metody współpracy parlamentów z KoPE w trakcie jej trwania oraz stosunek parlamentów do końcowych propozycji konferencji w zakresie spraw instytucjonalnych i procedur demokratycznych, w tym uczestnictwa obywateli.

 

Aktualizacja: 21.07.2023

* Nowa nazwa, zmieniona na mocy Regulaminu COSAC, obowiązuje od 04.08.2011. Poprzednio: Konferencja Organów Wyspecjalizowanych w Sprawach Wspólnotowych i Europejskich Parlamentów Unii Europejskiej. Akronim COSAC pozostał niezmieniony.

1 Zasady dotyczące przyjmowania poprawek i głosowania nad uwagami COSAC określono w niewiążących wytycznych „Consideration of amendments and voting on contributions of COSAC" z 2012 roku zmienionych w grudniu 2014 (LII COSAC, Rzym), w związku z listem 14 parlamentów/izb. W tym dokumencie przedstawiono „najlepszą praktykę" procedowania poprawek do uwag COSAC, przyjmując, że choć formalnie Regulamin COSAC nie przewiduje głosowań na przygotowawczych spotkaniach przewodniczących komisji ds. unijnych, to w razie trudności z osiągnięciem konsensusu znajdzie zastosowanie pkt 7.5 Regulaminu. Tekst listu (Letter to the Presidential Troika) jest dostępny na podstronie LII COSAC; dokument „Consideration of amendments and voting on contributions of COSAC" nie został opublikowany na stronie COSAC.