W styczniu 2012 Komisja do Spraw Unii Europejskiej (SUE) zebrała się na 12 posiedzeniach: nr 10-21. W trakcie tych posiedzeń komisja:

• rozpatrzyła 124 dokumenty UE,
• przyjęła trzy opinie dotyczące dokumentów UE (opinie nr 4, 5 i 6),
• wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych przeprowadziła pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25.03.2011 w sprawie zmiany art. 136 TfUE w odniesieniu do mechanizmu stabilności dla państw członkowskich, których walutą jest euro (druk nr 37, posiedzenie nr 12),
• wysłuchała informacji o wyborze nowych władz Parlamentu Europejskiego przedstawionej przez Jacka Protasiewicza, wiceprzewodniczącego PE (posiedzenie nr 16),
• wspólnie z Komisją Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz z Komisją Kultury i Środków Przekazu wysłuchała informacji o konsekwencjach podpisania przez Polskę Umowy handlowej dotyczącej zwalczania obrotu towarami podrobionymi między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, Australią, Kanadą, Japonią, Republiką Korei, Meksykańskimi Stanami Zjednoczonymi, Królestwem Marokańskim, Nową Zelandią, Republiką Singapuru, Konfederacją Szwajcarską i Stanami Zjednoczonymi Ameryki - Anti-Counterfeiting Trade Agreement (ACTA), przedstawionej przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego, ministra spraw zagranicznych oraz ministra administracji i cyfryzacji (posiedzenie nr 17),
• wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych spotkała się z przedstawicielem prezydencji duńskiej w Radzie UE, ambasadorem Królestwa Danii Thomasem Ostrup Mollerem i wysłuchała informacji na temat programu duńskiej prezydencji (posiedzenie nr 19),
• wysłuchała informacji o realizacji budżetu Unii Europejskiej w 2010 roku, przedstawionej przez Augustyna Kubika, członka Trybunału Obrachunkowego (posiedzenie nr 21).

KONTROLA ZASADY POMOCNICZOŚCI

• COM(2011) 706 wersja ostateczna - termin badania upłynął 24.01.2012
  Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program działań dla ceł i podatków w Unii Europejskiej na okres 2014-2020 (FISCUS) i uchylającego decyzje nr 1482/2007/WE i nr 624/2007/WE)
  • 12 stycznia 2012, na 13 posiedzeniu, Komisja do Spraw Unii Europejskiej przeprowadziła pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały (druk nr 116) zawierającej uzasadnioną opinię w sprawie niezgodności z zasadą pomocniczości projektu COM(2011) 706 wersja ostateczna. 
  • 13 stycznia 2012, na 5 posiedzeniu Sejmu, projekt uchwały - na wniosek SUE - został odrzucony w drugim czytaniu.
     
    

• COM(2011) 560 wersja ostateczna - termin badania upłynął 14.11.2011
  Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 562/2006 w celu ustanowienia wspólnych zasad dotyczących tymczasowego przywrócenia w wyjątkowych okolicznościach kontroli granicznej na granicach wewnętrznych
  • 13 stycznia 2012, na 14 posiedzeniu, Komisja do Spraw Unii Europejskiej przyjęła opinię nr 5 o niezgodności z zasadą pomocniczości projektu COM(2011) 560 wersja ostateczna.
    
    

W styczniu 2012 w bazach "Dokumenty UE w Sejmie" i IPEX opublikowano:
- dokumenty UE, w stosunku do których rozpoczęto w styczniu postępowanie w Sejmie,
- informacje i dokumenty dotyczące posiedzeń SUE nr 10, 11, 13-16, 18, 20, 21, dostarczone przez sekretariat Komisji.

• 156 – Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw.

Spośród projektów ustaw umieszczonych wcześniej w bazie UST, uchwalono następujące ustawy [druki nr]:

• Ustawa o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw [156],
• Ustawa o zmianie ustawy o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych oraz ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze [72].

• 18-19.01.2012, Berlin
  Spotkanie komisji do spraw europejskich parlamentów państw Trójkąta Weimarskiego
  Informacje o spotkaniu

SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE

Lista artykułów z prasy specjalistycznej dostępnych on-line, dotyczących aktualnych kwestii polityczno-gospodarczych w Unii Europejskiej

• Copeland N.: The EU-US Safe Harbour Agreement, Library of the European Parliament, Library Briefing, 19/01/2012.
• Enderlein H.: A two-pronged defence of the Euro, Notre Europe - Tribune 23/01/2012.
• Gostyńska A.: Prezydencja Danii w Radzie Unii Europejskiej, Biuletyn PISM Nr 1 (866), 3 stycznia 2012.
• Gros D.: The decline and fall of the euro?, CEPS Commentaries, 12 January 2012.
• Makarychev A., Deviatkov A.: Eastern Partnership: Still a missing link in EU strategy?, CEPS Commentaries, 13 January 2012.
• Mantino F.: The EU proposals for rural development after 2013: A good compromise between innovation and conservative choices? , Notre Europe Policy Brief, No. 31, January 2012.
• Merket H. : Happy Birthday European External Action Service, Europe's World, 02.01.2012.
• Mijs A., Schout A.: Views on the Commission's EU Budget: Excessively ambitious or overly timid?, EPIN Working Papers, No. 33, January 2012.
• Lang K., Lippert B.: The EU and Its Neighbours. A Second Chance to Marry Democratisation and Stability, SWP Comments, No. 2, January 2012.
• Pascouau Y., McLoughlin S.: EU Single Permit Directive: a small step forward in EU migration policy, European Policy Centre Policy Brief, 24 January 2012.
• Sartori N.: The European Commission's Policy Towards the Southern Gas Corridor: Between National Interests and Economic Fundamentals, IAI Working Papers 12, January 2012.
• Schwarzer D.: Eurozone Crisis: Danger of Blockade by Net Contributors, (w:) Lippert B., Perthes V.: Expect the Unexpected. Ten Situations to Keep an Eye On, SWP Research Paper 2012, No. 1, p. 23-26.
• Subacchi P., Pickford S.: The Euro on the Brink: 'Multiple' Crises and Complex Solutions, Nomura Foundation Publication, Iss. no. 7, January 2012.
• Tilford S.: Needed: A growth strategy for Europe, Centre for European Reform, 26 January 2012.
• Tokarski P., Toporowski P.: Podatek od transakcji finansowych – polityczne i gospodarcze implikacje dla Polski, Biuletyn PISM Nr 9 (874), 27 stycznia 2012.
• Verhelst S.: How EU fiscal norms will become a safety net for the failure of national Golden Rules, Egmont, European Policy Brief , No. 6, January 2012.
• Zuleeg F., Emmanouilidis J.: Escaping Europe's Catch 22, European Policy Centre Commentary, 30 January 2012.
• Żornaczuk T.: Stan integracji europejskiej państw Bałkanów Zachodnich na początku 2012 r., Biuletyn PISM Nr 4 (869), 13 stycznia 2012.

W publikacji przedstawiono w wyniki prac grupy roboczej powołanej w 2008 r. w Instytucie Politologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Zespół ten prowadził badania nad funkcjonowaniem współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych, której skuteczność warunkuje zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego Unii. Członkowie zespołu skoncentrowali się na sześciu obszarach roboczych, co znalazło odzwierciedlenie w strukturze publikacji. W książce omówiono genezę i rozwój współpracy w obszarze wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych w UE oraz stan prawny w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych po wejściu w życie Traktatu z Lizbony. Przedstawiono także rozwój i funkcjonowanie instytucji i instrumentów wspierających współpracę w tym obszarze: Europolu, Eurojustu i Systemu Informacji Schengen. Autorzy zaprezentowali również wybrane polityki (zwalczanie terroryzmu, cyberprzestępczości) i instrumenty prawne (europejski nakaz aresztowania) współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych. W ostatnim rozdziale omówiono wpływ standardów prawnych UE na prawo karne materialne państw członkowskich. Ponadto przedstawiono funkcjonowanie Europejskiej Agencji Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich (FRONTEX), której działanie ma wpływ na skuteczność współpracy policyjnej i sądowej w Unii.

Książka zawiera analizę warunków zapewnienia poszanowania prawa stanowionego poza strukturami państwa przez sądy międzynarodowe na przykładzie Trybunału Sprawiedliwości UE. Autorka zastanawia się, w jaki sposób sąd międzynarodowy może skłonić państwo do zaprzestania łamania postanowień prawa i jakie czynniki warunkują skuteczność takiego postępowania. Analizując sprawy rozpatrywane przez Trybunał Sprawiedliwości, porównuje skuteczność instrumentów przywracania poszanowania prawa (compliance instruments), do których zalicza: argumentację sądową, wyrok, zagrożenie sankcjami. Wskazuje, jakie czynniki muszą zostać spełnione, aby państwo członkowskie zaprzestało naruszania prawa na określonym etapie procedury. Jednocześnie dowodzi, że cechy specyficzne dla danego państwa, takie jak kultura prawna, pozycja gospodarcza czy tradycje administracyjne, nie odgrywają w tym zakresie kluczowej roli.

Jak wynika z opisu, do TS wnoszone są sprawy, w których nie udało się doprowadzić do wypełnienia przez państwo zobowiązania na wcześniejszym etapie procedury (dialog z Komisją), a zatem opór państwa wobec wprowadzenia zmian w prawie krajowym jest bardzo silny. Mimo to Trybunał Sprawiedliwości efektywnie przekonuje państwa do zaprzestania naruszeń prawa na dwóch wcześniejszych etapach (postępowanie sądowe i wyrok) bez konieczności uciekania się do realizacji sankcji. Kary pieniężne, w okresie od ich wprowadzenia w 1993 do 2009, TS nałożył na państwa zaledwie w dziewięciu przypadkach.

Książka zawiera zbiór esejów znawców prawa konstytucyjnego UE, prezentujących obecny stan badań w tym obszarze. Teksty te biorą na celownik pojęcia władzy konstytucyjnej (constitutional authority) i pluralizmu konstytucyjnego (constitutional pluralism), stosowanego do przedstawienia problemu istnienia i stosunków pomiędzy wieloma różnymi ośrodkami władzy normatywnej w UE i poza nią. Odrzucanie przez niektóre krajowe sądy konstytucyjne twierdzeń Trybunału Sprawiedliwości o bezwarunkowym pierwszeństwie prawa UE, fakt, że dążenia artykułowane przez aktorów regionalnych i międzynarodowych coraz częściej znajdują swój finał przed TS czy sądami międzynarodowymi, relacje prawa krajowego do prawa i zwyczaju międzynarodowego stanowią kontekst a zarazem ramy debaty w sprawie pluralizmu konstytucyjnego z perspektywy UE.

W poszczególnych esejach autorzy starają się uchwycić cechy charakterystyczne systemu konstytucyjnego UE na obecnym etapie. Znajdujemy w nich m.in.: próbę opisu porządku prawnego UE jako „międzynarodowego eksperymentu prawnego”, czyli zaawansowanej formy organizacji międzynarodowej o pewnych cechach federacji, następnie – model sytuujący UE pomiędzy porządkiem międzyrządowym/międzynarodowym a porządkiem opartym na strukturach państwa, wreszcie - nowe spojrzenie na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości odnoszące się do stosunku pomiędzy prawem UE a międzynarodowym porządkiem prawnym w świetle słynnego orzeczenia w sprawie Kadi.

W końcowej, podsumowującej dyskusji redaktora z autorami przyjrzano się bardziej szczegółowo niektórym aspektom przedstawionych koncepcji.

• Balfour R., Bailes A., Kenna M.: The European External Action Service at work - How to improve EU foreign policy, European Policy Centre, Issue Paper no. 67, January 2012

• Colliat R.: A Critical Genealogy of European Macroeconomic Governance, „European Law Journal", Vol. 18, Iss. 1, January 2012.
• Domańska M. : Swobody rynku wewnętrznego a prawa podstawowe - refleksje na tle orzecznictwa TS, „Europejski Przegląd Sądowy" 2012, nr.1, s.8.
• Horn L. : Corporate Governance in Crisis? The Politics of EU Corporate Governance Regulation, „European Law Journal" 2012, Vol.18, Iss.1, p. 83-107.
• Schout A., Wolff S.: Frontex: more of the same?, Clingendael, 27 January 2012.
• Szwarc-Kuczer M. : Ewolucja definicji środka o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowych w orzecznictwie TS - od Dassonville do Mickelsson, „Europejski Przegląd Sądowy" 2012, nr.1, s.31.

* Opisy wybranych nowości z księgozbioru Biblioteki Sejmowej oraz spis artykułów z czasopism specjalistycznych dostępnych w Internecie lub Bibliotece Sejmowej.