 |
SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE
Lista artykułów z prasy specjalistycznej dostępnych on-line, dotyczących aktualnych kwestii polityczno-gospodarczych w Unii Europejskiej
-
Article 136 TFEU, ESM, Fiscal Stability Treaty - Ratification Requirements and Present Situation in the Member States, January 2013, European Parliament - Directorate General For Internal Policies, 15.01.2013.
- Bosch X. V.: A case for adjusting fiscal consolidation in the Eurozone, “Egmont European Policy Brief”, 2013, no. 14.
- Brady H.: Britain's 2014 justice opt-out: Why it bodes ill for Cameron's EU strategy, Centre for European Reform, 23.01.2013.
- Emerson M.: Cameron’s big speech on Europe – No, Prime Minister! “CEPS Essays”, 31.01.2013.
- Faleg G.: Castles in the Sand: Mali and the demise of the EU’s Common Security and Defence Policy, “CEPS Commentaries” , 28.01.2013.
- Gostyńska A., Rękawek K.: Prezydencja Irlandii w Radzie UE: najlepsza dla Irlandczyków? „Biuletyn PISM” 2013, nr 4 (980).
- Kunstein T., Wessels W.: The New Governance of the Economic and Monetary Union: Adapted Institutions and Innovative Instruments, “IAI Working Papers” 2013, no. 2.
- Linda B.: What to expect from Ireland's Presidency of the Council of the European Union, “SIEPS European Policy Analysis” 2013, no. 1.
- Linders T., Blockmans, S.: The Cyprus Presidency: Pragmatism amid European anxiety, “CEPS Commentaries”, 24.01.2013.
- Łazowski A.: How to withdraw from the European Union? Confronting hard reality, “CEPS Commentaries”, 16.01.2013.
- Pisani-Ferry J., Vihriälä E., Wolff G.B.: Options for a Euro-area fiscal capacity, “Bruegel Policy Contribution” 2013, iss. 1.
- Świeboda P.: Towards a new European settlement, demosEuropa, 28.01.2013.
PROBLEMATYKA USTROJOWA UE*
KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UE. KOMENTARZ (red. A. Wróbel), Warszawa 2013
Karta Praw Podstawowych stanowi jeden z filarów ochrony praw człowieka w Unii Europejskiej (obok Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności po przystąpieniu do niej UE [procedura w trakcie] oraz praw podstawowych jako ogólnych zasad prawa). Z chwilą wejścia w życie Traktatu z Lizbony karta stała się częścią prawa pierwotnego Unii i, choć nie jest częścią prawa traktatowego, ma taką samą moc prawną jak traktaty. W związku z tym jest ona używana przez sądy unijne jako wzorzec oceny zgodności przepisów prawa wtórnego z prawem pierwotnym UE.
Obszerny komentarz do Karty Praw Podstawowych pod redakcją prof. A. Wróbla jest pierwszą publikacją na polskim rynku, w której szczegółowo omówiono kolejne artykuły karty. Zawiera on także komentarz do Protokołu [nr 30] w sprawie stosowania Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej do Polski i Zjednoczonego Królestwa, który ograniczał zakres stosowania karty wobec wymienionych państw. Omówienia poszczególnych artykułów są wsparte licznymi odwołaniami do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz poprzedzone każdorazowo bibliografią publikacji polskich i zagranicznych. Komentarz uwzględnia stan prawny na 1 października 2012.
***
Ellinas A. A., Suleiman E.: THE EUROPEAN COMMISSION AND BUREAUCRATIC AUTONOMY, Cambridge 2012
W książce poddano analizie zmagania Komisji Europejskiej o utrzymanie własnej autonomii w sytuacji rosnącej złożoności struktury instytucjonalnej UE w coraz bardziej nieprzyjaznym otoczeniu politycznym, które podważa legitymację tej instytucji. Autorzy wskazują, że na autonomię struktur biurokratycznych, poza formalnym mandatem instytucjonalnym, mają wpływ trzy zasadnicze czynniki – stopień rozproszenia nadzoru politycznego, legitymizacja polityczna i spójność kulturowa – i rozpatrują te czynniki zarówno na poziomie narodowym, jak i międzynarodowym.
Na podstawie rozmów z ponad 200 urzędnikami wysokiego szczebla w KE, autorzy analizują m.in. stopień ich autonomii z perspektywy ich roli w realizacji polityk UE, stosunków z czynnikami politycznymi czy grupami interesów. Osobne rozdziały zostały poświęcone skutkom reformy administracyjnej zainicjowanej w 2000 r. przez KE pod przewodnictwem R. Prodiego, a także opiniom urzędników na najbardziej kontrowersyjne inicjatywy Unii, jak Traktat Konstytucyjny, dyrektywa usługowa czy akcesja Turcji do UE.
Autorzy dochodzą do wniosku, że Komisja stanowi spójną organizację, którą cechuje wspólna kultura ponadnarodowa. Podkreślają, że wzmocnieniu autonomii KE sprzyja duży stopień rozproszenia nadzoru politycznego, natomiast wyzwaniem jest podważanie jej legitymacji. W tej sytuacji kluczowym dla biurokratycznej autonomii czynnikiem jest kulturowa spójność urzędników przekonanych o swojej instytucjonalnej misji. Autorzy sugerują, że ponadnarodowy etos Komisji pozwala wykorzystać obecne działania skierowane na walkę z kryzysem strefy euro do pogłębienia integracji. Może to doprowadzić do wzmocnienia autonomii Komisji, a jednocześnie nasilić kryzys demokratycznej legitymizacji UE.
***
Herlin-Karnell E.: THE CONSTITUTIONAL DIMENSION OF EUROPEAN CRIMINAL LAW, Oxford 2012
Prawo karne stanowi jedną z najbardziej dynamicznie zmieniających się dziedzin prawa unijnego. Jego rozwój jest m.in. efektem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, który za kluczową w tym obszarze uznał zasadę skuteczności. Skok jakościowy jednak wiąże się z „uwspólnotowieniem" – z chwilą wejścia w życie Traktatu z Lizbony – trzeciego filaru, który obejmował wcześniej współpracę międzyrządową w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.
Autorka zajmuje się analizą zasady skuteczności jako ogólnej zasady prawa UE i unijnego prawa karnego w szczególności, oraz pokazuje, w jaki sposób wykorzystano ją do przyznania pewnych kompetencji Unii w obszarach, w których należała ona wcześniej – częściowo lub w całości – do państw członkowskich. Prezentuje też rozwiązania przyjęte w Traktacie z Lizbony, sugerując, że Rozdział 1 Tytułu V można potraktować jako zasady ogólne prawa karnego UE, podczas gdy Rozdział 4 jest jego częścią szczegółową. Przedstawia mechanizmy mające służyć kontroli sposobu wykonywania kompetencji w tym zakresie przez Unię: zasady pomocniczości i proporcjonalności jako ogólne zasady prawa UE i ich znaczenie w prawie karnym czy tzw. hamulec bezpieczeństwa (pozwalający zawiesić procedurę w Radzie, jeśli projekt dyrektywy mógłby naruszać podstawowe aspekty wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych danego państwa) lub podjęcie wzmocnionej współpracy w trybie uproszczonym (art. 82 ust. 3 i 83 ust. 3 TfUE).
W publikacji omówiono także szczegółowo rozwój prawodawstwa UE w zakresie prania pieniędzy, piractwa i podrabiania oraz implementację trzeciej dyrektywy w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy w Zjednoczonym Królestwie i w Szwecji.
Autorka podkreśla we wnioskach, że samo pojęcie efektywności nie jest wystarczające jako podstawa rozwoju unijnego prawa karnego i pytanie o przyszłość i charakter tego prawa wymaga debaty nt. normatywnych podstaw jego rozwoju, debaty, która musi też obejmować kwestie zakresu kompetencji UE, zasady legalności i ochrony praw jednostki.
***
Wybrane artykuły i opracowania
- Balfour R., Raik K.: Equipping the European Union for the 21st century: National diplomacies, the European External Action Service and the making of EU foreign policy, The Finnish Institute of International Affairs Report no. 36, 17.1.2013.
-
“European Law Journal” 2013, vol. 19, iss. 1 - artykuły w numerze poświęcone nieustawodawczym aktom prawnych i procedurom w UE, w tym m.in.: Alemanno A., Meuwese A.: Non-Legislative Rulemaking: The Missing Link in ‘New Comitology’, s. 76; Christiansen T., Dobbels M.: Making after the Lisbon Treaty: Implementing the New System of Comitology and Delegated Acts, s. 42; Curtin D., Hofmann H., Mendes J.: Constitutionalising EU Executive Rule-Making Procedures: A Research Agenda, s. 1.
- Fabbrini F., Granat K.: “Yellow card, but no foul”: The role of the national parliaments under the subsidiarity protocol and the Commission proposal for an EU regulation on the right to strike, “Common Market Law Review” 2013, vo. 50, iss. 1, s. 115.
- Jančić D.: The French Parliament: A European Scrutineer or National Actor?, “European Public Law” 2013, vol. 19, iss. 1, s.129.
- Klaushofer R., Palmstorfer R.: Austrian Constitutional Court Uses Charter of Fundamental Rights of the European Union as Standard of Review: Effects on Union Law, “European Public Law” 2013, vol. 19, iss. 1, s. 1.
- Kochenov D.: The essence of EU citizenship emerging from the last ten years of academic debate: beyond the cherry blossoms and the moon?, “International and Comparative Law Quarterly” 2013, vol. 62, iss. 1, s. 97.
- Tacik P.: Co-respondent mechanism, czyli UE i państwa członkowskie przed ETPCz, „Europejski Przegląd Sądowy” 2013, nr 2, s. 21.
-
The ESM Before the Courts, Special Section “German Law Journal” 2013, vol. 14, iss. 1, s. 1.
-
The representative turn in EU studies, Special Issue “Journal of European Public Policy” 2013, vol. 20, iss 2.
* Wybrane nowości dostępne w Internecie lub Bibliotece Sejmowej.
|
|
