We wrześniu 2015 Komisja do Spraw Unii Europejskiej (SUE) zebrała się na 5 posiedzeniach: nr 355-359. W trakcie tych posiedzeń komisja:

• rozpatrzyła 67 dokumentów UE:
  • w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 33 dokumenty Komisji Europejskiej (21 sprawozdań, 10 komunikatów, 1 projekt decyzji i 1 wspólny projekt decyzji), dotyczące m.in. wskazania poprzez etykietowanie oraz standardowe informacje o produkcie, zużycia energii oraz innych zasobów przez produkty związane z energią, stworzenia nowego ładu dla odbiorców energii czy porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa,
  • w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu – 3 wnioski legislacyjne, dotyczące szczególnych środków dla Grecji, dodatkowych ceł przywozowych na niektóre produkty pochodzące ze Stanów Zjednoczonych Ameryki oraz ram etykietowania efektywności energetycznej, a także 1 projekt budżetu korygującego do budżetu ogólnego na 2015,
  • w trybie art. 11 ust. 1 ustawy kooperacyjnej – dokumenty UE, które miały być przedmiotem obrad Rady ds. Środowiska, Rady ds. Ekonomicznych i Finansowych, Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Spraw Konsumenckich oraz Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii,
  • w trybie art. 8 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 20 projektów aktów prawnych, które dotyczyły m.in. otwarcia unijnych kontyngentów taryfowych na niektóre produkty rybołówstwa w latach 2016-2018 i określenia sposobu zarządzania tymi kontyngentami, uruchomienia Funduszu Solidarności UE czy podpisania, w imieniu UE, Konwencji Rady Europy o zapobieganiu terroryzmowi,
• rozpatrzyła i pozytywnie zaopiniowała informację o pracach legislacyjnych związanych z wdrożeniem dyrektyw, których termin transpozycji już upłynął lub upływa w ciągu najbliższych trzech miesięcy (wg stanu na 20.08.2015), przedstawioną przez przedstawicieli odpowiednich ministerstw (pos. nr 359)

SUE wspólnie z Komisją Spraw Wewnętrznych (pos. nr 357)

• rozpatrzyła wniosek Klubu Poselskiego SLD o przedstawienie na posiedzeniu Sejmu przez Prezes Rady Ministrów „Informacji rządu na temat przygotowania Polski do narastającego kryzysu, związanego z falą uchodźców w Europie".

***

We wrześniu 2015 w bazach EDL-S (Europejskie Dokumenty Legislacyjne w Sejmie) i IPEX opublikowano informacje i dokumenty dotyczące posiedzeń SUE nr 355, 356 i 358, dostarczone przez sekretariat komisji.

Komisja Infrastruktury

• 24.09.2015, zapoznała się z „Informacją Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie sposobu przeprowadzania postępowań przetargowych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad na wybór wykonawców na budowę dróg ekspresowych, współfinansowanych z budżetu Unii Europejskiej w perspektywie finansowej 2014-2020" (pos. nr 402);

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi

• 23.09.2015, rozpatrzyła informację Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (RiRW) w sprawie przyjętego pakietu o wartości 500 mln euro dla UE-28 na pomoc dla rolników (w zakresie przepływów pieniężnych, stabilizacji rynków i łańcucha dostaw), w tym stanowiska Polski do tego pakietu (pos. nr 287),
• 09.09.2015, przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (na lata 2014-2020), druk nr 3836; wysłuchała informacji Ministra RiRW o udziale w pracach Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa we wrześniu 2015 oraz na temat zmiany zasad redystrybucji środków pochodzących ze Wspólnej Polityki Rolnej na Lokalne Strategie Rozwoju na poszczególne województwa w świetle pisma przesłanego przez Marszałka Województwa Podlaskiego (pos. nr 283).

• uchwalono następujące ustawy wykonujące prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o wyrobach medycznych oraz niektórych innych ustaw [3764],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o europejskim ugrupowaniu współpracy terytorialnej [3762],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw [3760],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej [3747],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw [3697],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw [3677],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o produktach biobójczych [3670],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw [3659],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw [3590],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej [3644],
  • Ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw [3462],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o grach hazardowych [3449],
  • Ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw [3433],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw [3427],
  • Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym [3244].
• opublikowano następujące ustawy wykonujące prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  
  • Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz niektórych innych ustaw [3369],
  • Ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw [3523],
  • Ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw [3352].
  • Ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz niektórych innych ustaw [3524],
  • Ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego [3463],
  • Ustawa z dnia 9 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw [3464].

15 września 2015, Bruksela, posiedzenie Komisji Spraw Gospodarczych i Monetarnych PE
Semestr europejski na rzecz koordynacji polityki gospodarczej – wdrażanie priorytetów na 2015 rok (wymiana poglądów z przedstawicielami parlamentów narodowych)

23 września 2015, Bruksela, międzyparlamentarne spotkanie komisji na temat "Sytuacja w regionie Morza Śródziemnego oraz konieczność kompleksowego podejścia do migracji"
- Rola agencji z zakresu sprawiedliwości i spraw wewnętrznych w ramach podejścia „hot spot",
- Radzenie sobie z problemem migracji na poziomie krajowym i lokalnym

NOWE NA STRONIE OIDE

Zaktualizowano następujące działy

Ważne debaty parlamentarne: Reforma europejskiego prawa wyborczego

Materiały OIDE: Agenda rozwojowa UE po 2015 roku, Program UE dot. migracji i uchodźców, Strategiczne ramy UE dotyczące praw człowieka i demokracji

Bibliografie: Pozycja parlamentów narodowych w UE pod rządami Traktatu z Lizbony, Parlamenty narodowe w UE - nowości, Polityka komunikacyjna Unii Europejskiej

 ***

 SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE

Lista wybranych artykułów z prasy specjalistycznej dotyczących aktualnych kwestii polityczno-gospodarczych w Unii Europejskiej dostępnych on-line (dostęp 07.10.2015)

• Alcidi C., Gros D.: The Greek elections and the third bailout programme: Why it could work this time round, „Commentary", Centre for European Policy Studies, 21.09.2015.
• Bendiek A. i inn.: The European Union's Digital Assertiveness, „SWP Comment" no. 2015/C 43, Stiftung Wissenschaft und Politik, September 2015.
• Borońska-Hryniewiecka K.: Różnice techniczne czy gra o wpływy? Międzyinstytucjonalne (nie)porozumienie w sprawie lepszego stanowienia prawa, „Biuletyn PISM" nr 75 (1312), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 02.09.2015.
• Debyser A. i inn.: The ten priorities of the Juncker Commission: State of play a year on, „Briefing", European Parliament - European Parliamentary Research Service, 04.09.2015.
• Dröge S. i inn.: The EU's New Climate Target: Contribution to a Successful Deal in Paris, „Policy Paper" nr 29 (131), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, September 2015.
• Duff A.: How to deal with Europe's British problem, „Discussion Paper", European Policy Centre, 11.09.2015.
• Harbour M., Zuleeg F.: Strengthening the beating heart of the European economy, „Commentary", European Policy Centre, 29.09.2015.
• Huber D., Paciello M.C.: Overhauling EU Policy in the Mediterranean. Towards More Inclusive, Responsive and Flexible Policies, „IAI Working Paper" iss. 15/35, Istituto Affari Internazionali, 23.09.2015.
• Miller V.: EU reform negotiations: what's going on?, „Briefing Paper" no. 7311, House of Commons Library, 28.09.2015.
• Pellerin-Carlin T., Vinois J.-A.: 2015 Climate negotiations: Speeding up or slowing down the energy transition?, „Policy paper" no. 142, Jacques Delors Institute, 24.09.2015.
• Pillath S.: Śródokresowy przegląd białej księgi w sprawie transportu, „W skrócie", Parlament Europejski - Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 03.09.2015.
• Poptcheva E.-M.: The State of the Union debate in the European Parliament, „Briefing", European Parliament - European Parliamentary Research Service, 03.09.2015.
• Schöllmann W.: Ratyfikacja porozumienia WTO o ułatwieniach w handlu, „W skrócie", Parlament Europejski - Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 03.09.2015.
• Szczepański M.: A Digital Single Market Strategy for Europe, „Briefing", European Parliament - European Parliamentary Research Service, September 2015.
• Wilson A.: The Commission's Summer Energy Package, „At a glance", European Parliament - European Parliamentary Research Service, September 2015.
• Wolff G.B., Zachmann G.: European climate finance: securing the best return, „Policy Brief" iss. 2015/03, Bruegel, September 2015.

  Kryzys migracyjny w UE

• Bąkowski P. i inn.: EU migratory challenge. Possible responses to the refugee crisis, „Briefing", European Parliament - European Parliamentary Research Service, September 2015.
• Carrera S., Gros D.: No need for walls to equitably distribute the refugees, „Commentary", Centre for European Policy Studies, 25.09.2015.
• Carrera S., Lannoo K.: Treat the root causes of the asylum crisis, not the symptoms, „Commentary", Centre for European Policy Studies, 11.09.2015.
• Ghimis A.: The refugee crisis: Schengen's slippery slope, „Commentary", European Policy Centre, 22.09.2015.
• Ivanov D.: Provisional measures for relocating asylum-seekers arriving in Italy and Greece, „At a glance", European Parliament - European Parliamentary Research Service, September 2015.
• Kałan D.: Kryzys migracyjny jednoczy Wyszehrad, „Biuletyn PISM" nr 79 (1316), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych,16.09.2015.
• d'Oultremont C., Martin A.: The migration crisis: A Stress Test for European values, European Policy Brief, no. 38, Egmont – The Royal Institute for International Relations, September 2015.
• Pascouau Y.: Heads buried in the sand: member states block solutions to the refugee crisis, „Commentary", European Policy Centre, 15.09.2015.
• Pastore F.: The Migration and Asylum Crisis as a Transformative Shock for Europe. Brief Thoughts on the Eve of the Next Summit, „IAI Working Paper" iss. 15/34, Istituto Affari Internazionali, 19.09.2015.
• Sabbati G.: Recent migration flows to the EU, „At a glance", European Parliament - European Parliamentary Research Service, September 2015.

 ***

PROBLEMATYKA USTROJOWA UE

Wybrane artykuły i opracowania
(dostępne w Bibliotece Sejmowej lub on-line, dostęp 07.10.2015)

• Acosta Arcarazo D.: The Charter, detention and possible regularization of migrants in an irregular situation under the Returns Directive: Mahdi, „Common Market Law Review" vol. 52(2015), iss. 5, s. 1361.
• Bertoncini Y., Koenig N.: The EU and referenda: structural incompatibility?, „Policy paper" no. 141, Jacques Delors Institute, 17.09.2015.
• Bonciu F.: Rethinking the European Union: From Unity in Diversity to Diversity in Unity, „Romanian Journal of European Affairs" vol. 15, no. 3, September 2015.
• Dougan M.: Judicial review of Member State action under the general principles and the Charter: Defining the "scope of Union law", „Common Market Law Review" vol. 52(2015), iss. 5, s. 1201.
• Frantziou E.: The Horizontal Effect of the Charter of Fundamental Rights of the EU: Rediscovering the Reasons for Horizontality, „European Law Journal" vol. 21, iss. 5, September 2015, s. 657.
• Fritz V.: The First Member State Rebellion? The European Court of Justice and the Negotiations of the 'Luxembourg Protocol' of 1971, „European Law Journal" vol. 21, iss. 5, September 2015, s. 680.
• Govaere I.: „Setting the international scene": EU external competence and procedures post-Lisbon revisited in the light of ECJ Opinion 1/13, „Common Market Law Review" vol. 52(2015), iss. 5, s. 1277.
• Karatzia A.: The European Citizens' Initiative in Practice: Legal Admissibility Concerns, „European Law Review" vol. 40 (2015), iss 4, s. 509.
• Krommendijk J.: Principled Silence or Mere Silence on Principles? The Role of the EU Charter's Principles in the Case Law of the Court of Justice, „European Constitutional Law Review", vol. 11, iss. 02, wrzesień 2015, s. 321.
• Niedźwiedź M.: Ochrona prawna w obszarze Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa UE - rozważania w świetle opinii Trybunału Sprawiedliwości 2/13 z 18.12.2014 r. (cz. II), „Europejski Przegląd Sądowy" nr 9/2015, s. 14.
• Pertusot V.: EU Reform: Mapping out a state of flux, „Note de l'Ifri', Institut français des relations internationales, September 2015.
• Tortola P.D., Vai L.: What Government for the European Union? Five Themes for Reflection and Action, „Documenti IAI" iss. 15/17, Istituto Affari Internazionali, 22.09.2015.
• Ülgen Ö.: Strengthening European Union Democratic Accountability Through National and Treaty-Based Pre-Legislative Controls, „German Law Review" vol. 16, no. 04, September 2015, s. 741.
• Visser M. de: Juggling centralized constitutional review and EU primacy in the domestic enforcement of the Charter: A.v. B., „Common Market Law Review" vol. 52(2015), iss. 5, s. 1309.
• Zuleeg F.: Can the eurozone's economic governance combine political accountability, legitimacy and effectiveness?, „Discussion Paper", European Policy Centre, 01.09.2015.

***

Z nabytków Biblioteki Sejmowej

Olsen E.D.H.: TRANSNATIONAL CITIZENSHIP IN THE EUROPEAN UNION. PAST, PRESENT, AND FUTURE, Bloomsbury 2012

Autor prezentuje przegląd problematyki obywatelstwa i jego ewolucji w trakcie integracji europejskiej począwszy od lat 50-tych aż do dziś. Omawia szczegółowo punkty zwrotne, jakimi były: tzw. projekt Spinellego, Traktat z Maastricht i wreszcie Konwent Europejski, który w sposób najbardziej kompleksowy przeanalizował znaczenie pojęcia „obywatelstwa europejskiego".

W końcowej części ukazano stałe napięcia towarzyszące debacie o obywatelstwie UE, które powstają na linii „projekt europejski" – „tradycje narodowe". Podkreślono, że pomimo coraz bardziej kompleksowego wielopoziomowego i międzynarodowego układu współzależności pomiędzy prawami, zwłaszcza transgranicznymi, a członkostwem w UE, oraz „szeroko integracjonistvcznym" orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości, europejskie obywatelstwo pozostaje związane z przynależnością do tych wspólnot, jakimi są państwa. Procesy integracji europejskiej nie doprowadziły do obywatelstwa ponarodowego, obywatel UE korzysta ze swego rodzaju uprzywilejowanego półobywatelstwa w innych niż jego własne państwach członkowskich. Obywatelstwo UE nie jest zatem ani ponadnarodowe ani post-narodowe – jest transnarodowe. Przy czym prefiks „trans" bardzo dobrze oddaje charakter „pomiędzy" – charakter praw, członkostwa, tożsamości w UE. Zakłada też stałą konieczność poszukiwań, interpretacji, badań porównawczych i teoretycznej debaty pozwalających lepiej wpisać tę instytucję w europejską agendę.

***

THE EUROPEAN UNION. DEMOCRATIC PRINCIPLES AND INSTITUTIONAL ARCHITECTURE IN TIMES OF CRISIS (ed. by S. Piattoni), Oxford 2015

Autorzy książki próbują znaleźć odpowiedź na pytanie: jaka architektura instytucjonalna dla jakiego rodzaju demokracji w UE? W tym celu analizują instytucje unijne w świetle demokratycznej jakości generowanych przez nie procesów. Rozważania poprzedza analiza demokratycznych wartości i zasad, które znajdują się w centrum różnych „modeli demokracji". Trzy podstawowe demokratyczne wartości (polityczna równość, kontrola publiczna i wolność) oraz sześć demokratycznych zasad (delegowanie, rozliczalność, reprezentacja, transparentność, zdolność reagowania i udział) posłużyły do oceny porównawczej różnych struktur instytucjonalnych. Autor broni tezy, że jedynie dzięki demokratycznemu mandatowi Unii, który determinuje strukturę i procedury UE, można osiągnąć zrównoważony proces integracji europejskiej i demokratyczne decyzje, zwłaszcza w obliczu kryzysu ekonomicznego strefy euro i Unii w ogólności. Obywatele Unii chcą bowiem być pewni, że ich demokratyczne prawa są chronione i wzmacniane przez „projekt europejski", a decyzje płynące z UE – zasadne. Na tym właśnie polega, zdaniem Autora, zrównoważona demokracja Unii (democratic sustainability).

Na oddzielną uwagę zasługuje rozdział poświęcony roli parlamentów narodowych w monetarnej i finansowej polityce UE oraz próba wyjaśnienia, dlaczego powinny one odgrywać istotną rolę w wielopoziomowym systemie zarządzania, a także na czym polega ich przewaga jako pasa transmisyjnego pomiędzy obywatelem a „projektem europejskim" w porównaniu z innymi instytucjami.