W maju 2018 Komisja do Spraw Unii Europejskiej (SUE) zebrała się na 6 posiedzeniach: nr 200-205. W trakcie tych posiedzeń komisja:

• rozpatrzyła 86 dokumentów UE:
  • w trybie art. 7 ust. 4 ustawy kooperacyjnej – 15 projektów aktów ustawodawczych UE, dotyczących m.in., opodatkowania osób prawnych (COM(2018) 147), podatku od usług cyfrowych (COM(2018) 148), Wspólnotowego Kodeksu Wizowego (COM(2018) 252),
  • w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 23 dokumenty KE (8 komunikatów, 10 sprawozdań, 1 wspólny komunikat, 2 wspólne sprawozdania, 1 zalecenie i 1 dokument otwierający debatę), dotyczące m.in., pogłębienia unii gospodarczej i walutowej (COM(2017) 291), semestru europejskiego 2018 (COM(2018) 120), unii bezpieczeństwa (COM(2018) 211),
  • w trybie art. 11 ust. 1 ustawy kooperacyjnej – dokumenty UE, które miały być przedmiotem obrad Rady ds. Gospodarczych i Finansowych, Rady ds. Konkurecyjności oraz Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych,
  • w trybie art. 8 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 21 projektów aktów prawnych, dotyczących m.in., Protokołu 31 do Porozumienia EOG (COM(2018) 204), Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (COM(2018) 230), dostępu do ochrony socjalnej (COM(2018) 132),
• rozpatrzyła, w trybie art. 18 ust. 4 ustawy kooperacyjnej, informację o pracach legislacyjnych związanych z wdrożeniem dyrektyw, których termin transpozycji już upłynął lub upływa w ciągu najbliższych trzech miesięcy (wg stanu na 24.02.2018), przedstawioną przez przedstawicieli odpowiednich ministerstw (pos. nr 200),
• przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła komisyjny projekt uchwały w sprawie przyszłego kształtu polityki spójności w Unii Europejskiej, druk nr 2427 (pos. nr 201),
• rozpatrzyła informację o posiedzeniach Rady ds. Zagranicznych (w formatach: ministrów do spraw rozwoju i ministrów do spraw handlu) planowanych na 22 maja 2018 (prezentowali: sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Konrad Szymański oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Mariusz Haładyj (pos. nr 202 i 204),
• rozpatrzyła poprawki zgłoszone w czasie drugiego czytania do projektu uchwały w sprawie przyszłego kształtu polityki spójności w Unii Europejskiej, druki nr 2427 i 2484 (pos. nr 205).

OPINIA PRZYJĘTA PRZEZ SUE (DIALOG POLITYCZNY)

COM(2018) 131

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Europejski Urząd ds. Prac

Komisja do Spraw UE

• 08.05.2018, pos. 201 – opinia nr 33
• 14.05.2018 – przesłanie opinii w ramach dialogu politycznego do przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji Europejskiej

***

W maju 2018 w bazach EDL-S (Europejskie Dokumenty Legislacyjne w Sejmie) i IPEX opublikowano informacje i dokumenty dotyczące posiedzeń SUE nr 200-204 dostarczone przez sekretariat komisji.

• skierowano do I czytania następujące projekty ustaw wykonujące prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  
  • Rządowy projekt ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa [2505],
  • Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz niektórych innych ustaw [2549],
  • Rządowy projekt ustawy o produktach kosmetycznych [2556],
• opublikowano następujące ustawy wykonujące prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  
  • Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych [2410],
  • Ustawa z dnia 9 maja 2018 r. o przetwarzaniu danych dotyczących przelotu pasażera [2461],
  • Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym [2286],
  • Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw [2225].

W maju 2018 badaniu pomocniczości podlegały 43 projekty aktów ustawodawczych. Według stanu na 06.06.2018, parlamenty narodowe zgłosiły w tym okresie 5 uzasadnionych opinii w sprawie niezgodności badanych projektów z zasadą pomocniczości (w 4 przypadkach jedna opinia dotyczyła jednocześnie dwóch projektów - COM(2018) 147 i COM(2018) 148).

20-21 maja 2018, Mazmežotne (Łotwa), Spotkanie przewodniczących komisji ds. europejskich Estonii, Litwy, Łotwy i Polski

• Uwagi wstępne
• Wymiana poglądów nt. najbliższego posiedzenia plenarnego COSAC
• Nowe wieloletnie ramy finansowe – bardziej progresywny budżet dla zjednoczonej UE?
• Rola i perspektywy diaspory
• Rail Baltica – postępy we wdrażaniu i wyzwania związane z projektem

15 maja 2018, Bruksela, Międzyparlamentarne spotkanie komisji na temat "Implementacja pakietu dotyczącego ochrony danych osobowych – w przeddzień rozpoczęcia jego stosowania"

• Otwarcie spotkania i uwagi wstępne
• Sesja I: Wdrażanie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych – aspekty instytucjonalne
• Sesja II: Wdrażanie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych – wpływ na sektor prywatny, w tym małe i średnie przedsiębiorstwa
• Sesja III: RODO i innowacje technologiczne
• Sesja IV: Implementacja dyrektywy o ochronie danych osobowych przetwarzanych na potrzeby ścigania przestępstw
• Uwagi końcowe

• Otwarcie spotkania (przemówienie powitalne, uwagi wstępne)
• Sesja I: Infrastruktura energetyczna i bezpieczne dostawy, debata
• Sesja II: Przejście na czystą energię w Europie, debata
• Sesja III: Integracja rynkowa zrównoważonych źródeł energii, debata
• Wystąpienia ambasadorów
• Uwagi końcowe

NOWE NA STRONIE OIDE

W dziale Materiały OIDE:

Przejrzystość prac legislacyjnych Rady; Realizacja jednolitego rynku cyfrowego; Unia finansowa

W dziale Bibliografie:

Debata na temat przyszłości UE

Zaktualizowano następujące działy:

Materiały OIDE: Brexit - dokumenty; Konsultacje obywatelskie nt. przyszłości UE; Unijna tablica wyników wymiaru sprawiedliwości; Unijna strategia dla Bałkanów Zachodnich; Parlament Europejski wobec przyszłości UE; Semestr europejski - przebieg cyklu koordynacji na poziomie Unii i Polski (2011-2018);  Wieloletnie ramy finansowe 2021-2027; Mechanizmy na rzecz przestrzegania praworządności w Unii Europejskiej; Grupa zadaniowa ds. pomocniczości, proporcjonalności i „robić mniej, ale efektywniej”

Bibliografie: BREXIT – wybrane publikacje (od 2016) ; Konsultacje obywatelskie nt. przyszłości UE; Pozycja parlamentów narodowych w UE pod rządami Traktatu z Lizbony

 SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE

• Angerer J., Hagelstam K., Minkina M. A.: Structural Budget Balances in EU Member States, „W skrócie" , Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 31.05.2018.
• Angerer J., Hradisky M.: Macro-Financial Assistance to EU Member States - State of Play, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 15.05.2018.
• Angerer J., Japunčić T.: Implementation of the Stability and Growth Pact, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,18.05.2018.
• Anghel S., E.: The European Council and the Western Balkans: Overview of discussions since the Lisbon Treaty, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 14.05.2018.
• Atanassov N.(i.in):EU asylum, borders and external cooperation on migration: Recent developments, „Analiza" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 18.05.2018.
• Biscop S.: The dangerous geopolitics of Populism, and what NATO and the EU can do about it, No. 97, May 2018.
• Bond I.: Trump and Europe: Atlantic hurricane season?, „CER Bulletin", Centre for European Reform, June /July 2018, issue 120.
• O'Brennan J.: EU enlargement to the Western Balkans: towards 2025 & beyond, The Institute of International and European Affairs (IIEA), May 2018.
• Calatozzolo R.: Procedura budżetowa, „Noty faktograficzne o UE", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 01.05.2018.
• Ciucci M., Zoppé A.: Implementation of Country Specific Recommendations under the MIP, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 23.05.2018.
• Clare F., Sochacka K.: Plenary round up - May I, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 03.05.2018.
• Cornelia K.: The EU, a world leader in fighting climate change, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego , 29.05.2018.
• Deslandes J. J. P., Magnus M.: Completing the Banking Union - Risk Sharing Initiatives and Parallel Risk Reduction Measures, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 28.05.2018.
• Dobreva A.: Multiannual Financial Framework 2021-2027: Commission Proposal - Initial comparison with the current MFF, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 04.05.2018.
• Erbach G: Post-2020 reform of the EU Emissions Trading System, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego , 28.05.2018.
• Ferguson C.: Plenary round-up – Strasbourg, May II 2018, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 31.05.2018.
• Gay Jean-Jacques: Kontrola budżetowa, „Noty faktograficzne o UE", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 01.05.2018.
• Gros D.: How Europe should respond to Trump's steel tariffs, „CEPS Policy brief", Centre for European Policy Studies, 13.05.2018.
• Grzebieluch B.: Wydatki Unii, „Noty faktograficzne o UE", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 01.05.2018.
• Hoogmartens J.: Between Rome and Sibiu: a trajectory for the new European narrative, „In European Policy Briefs", EGMONT – The Royal Institute for International Relations, no. 50, May 2018.
• Keep M.: A guide to the EU budget, „Commons Briefing Paper" no. 8321, House of Commons Library, 08.05.2018.
• Legrand J.: EU as a global player one year on from the Rome Declaration, „Analiza" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 15.05.2018.
• Lerch M.: Prawa człowieka, „Badanie" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 01.05.2018.
• Lerch M.: Promowanie demokracji i obserwacja wyborów, „Noty faktograficzne o UE", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 01.05.2018.
• Mceldowney J.: CAP reform post-2020 - Setting the scene, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 30.05.2018.
• Nieminen R.: Free movement of capital within the European Union, „W skrócie" , Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 31.05.2018.
• Núñez Ferrer J., Gros D.: The Multiannual Financial Framework, where continuity is the radical response, „CEPS Policy brief", Centre for European Policy Studies, 04.05.2018.
• Płóciennik S.: Wieloletnie ramy finansowe UE na lata 2021–2027: propozycje Komisji Europejskiej, „Biuletyn PISM" nr 72 (1645), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 21.05.2018.
• O'Reilly E.: How transparent are the EU institutions?, „CEPS Policy brief", Centre for European Policy Studies, 23.05.2018.
• Sabbati G.: Recent migration flows to the EU, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 16.05.2018.
• Scazzieri L.: To manage migration, the EU needs to rethink its neighbourhood policy, „Insight", Centre for European Reform, 17.05.2018.
• Terlikowski M.: Pierwsze projekty PESCO: w poszukiwaniu przełomu, „Biuletyn PISM" nr 65 (1638), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 08.05.2018.
• Tilindyte-Humburg L.: Online disinformation and the EU's response, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 03.05.2018.
• Tilindyte-Humburg L.: Wdrażanie porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 23.05.2018.
• Vos E.: European Labour Authority: Profile and Governance, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,15.05.2018.

BREXIT

• Biskup P.: Komentarz PISM: Brytyjski spór o politykę brexitu a perspektywa przyspieszonych wyborów, „Biuletyn PISM" nr 15, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 06.03.2018.
  
• Besch S.: Can EU-UK defence negotiations be positive-sum?, „CER Bulletin", Centre for European Reform, June /July 2018, issue 120.
• Bignon V.: Quelle architecture financière pour l'Europe post-Brexit ? Droit financier et géographie de la monnaie, Terra Nova, 02.05.2018.
• Donnelly B.: Brexit: A "meaningful" vote for MPs implies a "meaningful" vote for the people, The Federal Trust,18.05.2018.
• Donnelly B.: Brexit: Irish realism meets British wishful thinking, The Federal Trust, 22.05.2018.
• Dougan M.: The institutional consequences of a bespoke agreement with the UK based on a "close cooperation" model, „Badanie" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 15.05.2018.
• Duff A.: Brexit: What Theresa May's White Paper must do, „Discussion paper", European Policy Centre, 16.05.2018.
• Fabbrini F.: The Institutional Consequences of a 'Hard Brexit', „Analiza" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 15.05.2018.
• Gowan R.: Separation anxiety: European influence at the UN after Brexit, „Policy Briefs", European Council on Foreign Relations, 08.05.2018.
• Lowe S.: On Brexit, TTIP and the City of London, „CER Bulletin", Centre for European Reform, April June /July 2018, issue 120.
• Lowe S.: Theresa May's Cabinet customs row is irrelevant, it's the Brexit backstop that really matters, Opinion piece, Centre for European Reform, 17.05.2018.
• Lowe S.: UK must swallow the unpalatable Irish backstop, „Discussion paper", European Policy Centre, 15.05.2018.
• Miller V. (i.in): Brexit: Parliament's role in approving and implementing agreements with the European Union, „Commons Briefing Paper" no. 8321, House of Commons Library, 23.05.2018.
• Mortera-Martinez C.: Plugging in the British: EU justice and home affairs, „Policy brief", Centre for European Reform, 25.05.2018.
• Núñez Ferrer J., Alcidi C.: Brexit brief, Iss. 40, The Institute of International and European Affairs (IIEA), 11.05.2018.
• Santopinto F.: CSDP after Brexit: the way forward, „Badanie" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 22.05.2018.

PROBLEMATYKA USTROJOWA UE

Wybrane artykuły i opracowania
(dostępne w Bibliotece Sejmowej lub on-line, dostęp 05.06.2018)

• Abazi V., Eckes Ch.: Closed evidence in EU courts: Security, secrets and access to justice, „Common Market Law Review" 2018, Vol. 55, Iss. 3, s. 753.
• Dworkin A., Leonard M.: Can Europe save the world order?, „Policy brief ", European Council on Foreign Relations, 24.05.2018.
• Hughes J. M.: Sleeping Beauty" Unleashed: Harmonizing a Consolidated European Security and Defense Union, „ZEI Discussion Paper" 2018, C 248, Zentrum für Europäische Integrationsforschung.
• Lahuerta S. B.: Enforcing EU equality law through collective redress: Lagging behind?, „Common Market Law Review" 2018, Vol. 55, Iss. 3, s. 783.
• Mills C.: EU Defence: the realisation of Permanent Structured Cooperation (PESCO), „Commons Briefing Paper" no. 8149, House of Commons Library, 02.05.2018.
• Plottka J.: The added value of the European Citizens' Initiative (ECI), and its revision, „TEPSA Policy Paper", Trans European Policy Studies Association, 28.05.2018.
• Russell M.: EU sanctions: A key foreign and security policy instrument, „Briefing" Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.05.2018.
• Sowery K.: The nature and scope of the primary law-making powers of the Union: the Member States as the "masters of the Treaties?", „European Law Review" iss. 2, April 2018.

***

Z nabytków Biblioteki Sejmowej

Barrett G.: THE EVOLVING ROLE OF NATIONAL PARLIAMENTS IN THE EUROPEAN UNION. IRELAND AS A CASE STUDY, Manchester 2018

Publikacja analizuje pozycję parlamentu irlandzkiego (Houses of the OIreachtas) w sprawach integracji europejskiej. Wprowadzeniem do tego studium jest przekrojowe omówienie roli parlamentów narodowych w Unii, a w szczególności ich uprawnień po wejściu w życie Traktatu z Lizbony. Oprócz przeglądu unijnych przepisów, znajdujemy tu także zarys praktycznych uwarunkowań wpływających na europejską aktywność parlamentów.

Rozdział drugi książki przedstawia powody umacniania pozycji parlamentów narodowych w sprawach unijnych i kierunki tych działań oraz omawia wyzwania, z jakimi muszą się mierzyć parlamenty, aby efektywnie wykorzystać przyznane im uprawnienia. Rozważania te dostarczają jednocześnie materiału porównawczego w zakresie rozwiązań systemowych w poszczególnych parlamentach.

W kolejnych rozdziałach skoncentrowano się na roli Houses of the Oireachtas: zaprezentowano ewolucję roli tego parlamentu w procesie integracji europejskiej, omówiono zmiany w jego pozycji i działania w związku z wejściem z życie Traktatu z Lizbony, a także w odpowiedzi na środki zaradcze Unii podjęte w reakcji na kryzys finansowy. W rozdziale piątym Autor dokonał przeglądu dwóch kadencji parlamentu irlandzkiego w latach 2007-2016, koncentrując się na jego udziale w tworzeniu prawa w obszarze spraw europejskich i kreowaniu europejskiej polityki oraz jego funkcji kontrolnej w stosunku do rządu. Szczegółowo przeanalizowano prace komisji parlamentarnych oraz obu izb (izby niższej – Dáil i Senatu), w tym debaty plenarne i pytania parlamentarne, a także rolę korpusu urzędniczego i biura w Brukseli.

W ostatnim rozdziale znalazły się rozważania na temat możliwości wzmocnienia w przyszłości roli parlamentu irlandzkiego w sprawach UE. Autor wskazuje na pięć obszarów, w których należy umocnić jego pozycję i stworzyć system pozwalający: wywierać wpływ w procesie legislacyjnym UE jeszcze przed oficjalnym przedłożeniem wniosku przez KE; wywierać wpływ po oficjalnym przedstawieniu wniosku legislacyjnego; kontrolować sposób transpozycji prawa UE; rozpatrywać działania na szczeblu UE, które nie mają charakteru legislacyjnego (np. polityka zagraniczna i bezpieczeństwa, otwarta metoda koordynacji czy dialog społeczny); przekształcić parlament w skuteczne forum szerokiej debaty publicznej w sprawach europejskich.

***

THE TRANSFORMATION OR RECONSTITUTION OF EUROPE. THE CRITICAL LEGAL STUDIES PERSPECTIVE IN THE ROLE OF THE COURTS IN THE EUROPEAN UNION (eds. T. Perišin, S. Rodin), Oxford 2018

Książka jest zbiorem esejów napisanych przez wybitnych prawników, w tym obecnego przewodniczącego Trybunału Sprawiedliwości UE, analizujących prawo UE i rolę Trybunału Sprawiedliwości przez pryzmat amerykańskiej krytycznej szkoły prawa (Critical Legal Studies – CLS). Autorzy podkreślają, że orzecznictwo TSUE nie ogranicza się tylko do rekonstytuowania standardów prawnych państw członkowskich na poziomie ponadnarodowym, lecz przekształca pewne zakorzenione i często formalistyczne sposoby myślenia o prawie. Zmienia tym samym europejski sposób myślenia o prawie. Próbują oni odpowiedzieć na pytanie, czy do rozważań o tak zmieniającym się unijnym prawie i orzecznictwie TSUE można zastosować metodologię wywodzącej się ze Stanów Zjednoczonych krytycznej szkoły prawa (CLS).

W pierwszej części przedstawiono główne założenia książki, prezentując rys historyczny i założenia CLS (krytyka formalizmu prawniczego, pytania o neutralność prawa i rolę sędziów) oraz możliwość jej wykorzystania do analizy prawa UE. W części drugiej („Orzekanie i transformacja prawa i społeczeństwa”) znalazły się eseje dotyczące neutralności politycznej i ideologicznej sędziów, rozpatrujące, czy i w jaki sposób sędziowie wbudowują w swoje decyzje wybory polityczne, oraz w jaki sposób można to wytropić.

Następnie („Rola TSUE w transformacji lub rekonstrukcji Europy”) podjęto wątek neutralności ideologicznej orzecznictwa trybunału: jak TSUE zapewnia legitymizację swoich decyzji, czy i w jaki sposób unika w swoich decyzjach ideologii politycznej, i czym w ogóle  jest ideologia integracji europejskiej. Przedstawiono też, w jaki sposób zasady dotyczące wyboru sędziów mają wpływ na powyższe kwestie.

W części czwartej („Prawo materialne UE i transformacja Europy”) poddano analizie z perspektywy CLS wybrane dziedziny prawa materialnego: przepływ towarów i osób wewnątrz UE i w stosunkach z państwami trzecimi oraz europejski nakaz aresztowania. Wskazano, jak TSUE dokonuje wyborów politycznych, aby osiągnąć niektóre cele.

Ostatnią część książki stanowią rozważania na temat wpływu środowisk akademickich na sposób myślenia przez praktyków, w tym sędziów,  o prawie, orzecznictwie oraz ich własnej roli.

***

Baaij C.J.W.: LEGAL INTEGRATION AND LANGUAGE DIVERSITY. Rethinking Translation in EU Lawmaking, New York 2018