9-11.10.2005, LONDYN

SKŁAD DELEGACJI

Pos. Robert Smoleń (SLD) – przewodniczący Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu RP, pos. Grażyna Ciemniak (SLD), pos. A. Markowiak (PO) – członkowie Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu RP, sen. Zygmunt Alojzy Cybulski (SLD) – przewodniczący Komisji Spraw Unii Europejskiej Senatu RP, sen. Edmund Wittbrodt (Blok Senat 2001) – zastępca przewodniczącego Komisji Spraw Unii Europejskiej Senatu RP

PORZĄDEK DZIENNY

Poniedziałek, 10 października 2005

1. Przyjęcie porządku dziennego.
2. Debata na temat kontroli wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa w parlamentach narodowych.
3. Debata na temat kontroli ocen wpływu, z udziałem E. Moavero Milanesi, zastępcy sekretarza generalnego Komisji Europejskiej.
4. Przemówienie J. Prescotta, zastępcy premiera (pytania).
5. Debata na temat parlamentarnych aspektów Traktatu Konstytucyjnego, w tym jawności posiedzeń Rady i wzmocnionej kontroli subsydiarności (w świetle rozwoju procesu ratyfikacji Traktatu Konstytucyjnego).
6. Spotkanie przewodniczących (uzgodnienie projektu stanowiska).

Wtorek, 11 października 2005

1. Debata (na podst. art. 7 Regulaminu) w sprawie przyszłych tematów do dyskusji podczas spotkań COSAC.
2. Decyzja w sprawie sekretariatu.
3. Decyzja w sprawie definicji pojęcia „gość specjalny”.
4. Przyjęcie stanowiska.

WYBRANE DOKUMENTY XXXIV SPOTKANIA COSAC

• Konkluzje z XXXIV COSAC
• Wkład COSAC skierowany do instytucji UE, Dz. Urz. UE 2005 C 322, s. 1.
• Parlamentarne aspekty Traktatu Konstytucyjnego. Uwagi prezydencji Zjednoczonego Królestwa na temat pomocniczości
• Jak i dlaczego COSAC powinien promować wzmacnianie współpracy między parlamentami narodowymi poprzez kontrolę zasady pomocniczości. Wprowadzenie do dyskusji na XXXIV spotkaniu COSAC w Londynie (Senat Parlamentu Republiki Czeskiej)
• Projekt Stanów Generalnych Holandii w sprawie kontroli zasady pomocniczości

wersja pdf

KONKLUZJE z XXXIV COSAC Londyn, 10 i 11 października 2005 r.

Kontrola CFSP
1.1 COSAC stwierdza, że kontrola Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa oraz Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (CFSP/ESDP), ze względu na szybkość podejmowania decyzji w Radzie, może wymagać przyspieszonych procedur parlamentarnych. Takie procedury w państwach członkowskich obejmowały dotychczas: nieformalny kontakt pomiędzy urzędnikami parlamentarnej komisji kontroli a odpowiednim departamentem rządu; powiadamianie parlamentarnych komisji kontroli przez rządy o projekcie zanim jego tekst został formalnie uzgodniony; zwoływanie przez parlamentarne komisje monitorujące nadzwyczajnych posiedzeń; oraz wykorzystywanie pisemnych procedur umożliwiających rozpatrywanie dokumentów podczas wakacji parlamentarnych.
1.2 COSAC stwierdza dalej, że parlamentom, które korzystają z systemów kontrolnych opartych na dokumentach, formalne uzgodnienia pomiędzy rządami i parlamentami dotyczące rodzaju nielegislacyjnych dokumentów CFSP i ESDP, które mają zostać przedstawione do kontroli, pomogłyby w zapewnieniu większej przejrzystości procesu podejmowania decyzji w zakresie CFSP w Radzie, w szczególności w odniesieniu do decyzji politycznych podejmowanych przed formalnym przyjęciem aktów legislacyjnych.
1.3 Zważywszy że wyprzedzająca kontrola CFSP jest trudna, COSAC wskazuje, że rządy państw członkowskich UE mogą pomóc parlamentom narodowym poprzez sygnalizowanie komisjom kontroli CFSP przeglądów polityk podejmowanych przez grupy robocze Rady.

Pomocniczość i proporcjonalność
2. XXXIV COSAC, uwzględniając istniejącą kontrolną rolę parlamentów narodowych, postanowienia odnoszące się do zasady pomocniczości w Traktacie z Amsterdamu oraz fakt, że Protokół w sprawie roli parlamentów narodowych powierza COSAC szczególną rolę w odniesieniu do zasady pomocniczości, postanowiła zachęcić parlamenty narodowe do przeprowadzenia kontroli przestrzegania zasady pomocniczości i proporcjonalności w projekcie lub projektach legislacyjnych UE. Kontrola taka powinna zostać przeprowadzona z należnym poszanowaniem wewnętrznych programów prac parlamentów narodowych, obowiązujących ram prawnych oraz tradycji. COSAC uzgodnił, że w parlamentach, które zdecydują się na udział w tej inicjatywie, kontrola powinna przebiegać w następujący sposób:

i. w ciągu dwóch tygodni od zbadania przez parlamenty narodowe rocznego programu pracy Komisji Europejskiej, jak przewidziano to w inicjatywie „Podnoszenie świadomości europejskiej”, uczestniczące parlamenty narodowe powinny poinformować Prezydencję COSAC o projektach, które chcą poddać kontroli co do ich zgodności z zasadami pomocniczości i proporcjonalności; parlamenty narodowe mogą również w każdej chwili złożyć dodatkowe propozycje; Trojka Prezydencji powinna wskazać najczęściej wymieniane projekty, które mają być poddane tej kontroli; lista tych projektów zostanie przekazana parlamentom narodowym i Parlamentowi Europejskiemu;
ii. baza danych IPEX powinna, jeśli to możliwe, być wykorzystywana w związku z kontrolą zgodności unijnych projektów legislacyjnych z zasadami pomocniczości i proporcjonalności;
iii. uczestniczące parlamenty narodowe powinny dążyć do zakończenia swojej kontroli w ciągu sześciu tygodni;
iv. sześciotygodniowy okres powinien rozpocząć się, gdy propozycja zostanie opublikowana we wszystkich językach;
v. uczestniczące parlamenty narodowe lub izby powinny przesyłać wszelkie komentarze na temat pomocniczości i proporcjonalności bezpośrednio Komisji, Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w ciągu sześciu tygodni, przekazując ich kopie Prezydencji COSAC; oraz
vi. byłoby pomocne, gdyby parlamenty narodowe mogły jasno wskazać, czy ich zastrzeżenia odnoszą się do zasady pomocniczości, czy proporcjonalności.

Sugestie dotyczące dalszych obrad (na mocy art. 7 Regulaminu COSAC)
3.1 W związku z tym, że artykuł 7 Regulaminu COSAC przewiduje omawianie na posiedzeniach COSAC tematów, zgłoszonych przez delegacje do rozpatrzenia na forum COSAC w następnym roku, COSAC przeprowadziła debatę na podstawie dokumentu opracowanego przez Sekretariat, który jest dostępny na stronie internetowej COSAC pod adresem: http://www.cosac.org/en/meetings/previous/London2005/oedinary/meetingdocuments/
3.2 Tematy proponowane do rozpatrzenia przez Trojkę Prezydencji zostaną wymienione w protokole z XXXIV posiedzenia COSAC.

Nowe Perspektywy Finansowe
4. COSAC apeluje do rządów 25 Państw Członkowskich o podjęcie starań celem wypracowania kompromisu w sprawie Perspektyw Finansowych UE na lata 2007-13 do końca 2005 r., jak też do Prezydencji Wielkiej Brytanii o podjęcie niezbędnych działań na rzecz umożliwienia osiągnięcia tego celu.

Sekretariat COSAC
5.1 W odpowiedzi na przegląd działalności Sekretariatu, przeprowadzony przez Prezydencję Wielkiej Brytanii zgodnie z decyzją XXX posiedzenia COSAC (mandat rzymski) i zaleceniami przewodniczących COSAC, oraz, zważywszy że dowody zebrane przez Prezydencję wskazują, iż praca Sekretariatu przyczyniła się do nadania skuteczności działaniom COSAC, w szczególności poprzez opracowywanie raportów półrocznych, które stanowiły podstawę debat COSAC, COSAC zgodziła się, że Sekretariat, z członkiem stałym, powinien kontynuować swoją pracę.
5.2 COSAC wyraża uznanie za pracę pana Mortena Knudsena. COSAC dziękuje duńskiemu Folketingowi za umożliwienie i sfinansowanie oddelegowania na stanowisko pana Mortena Knudsena.
5.3 COSAC przyjmuje z zadowoleniem decyzję przewodniczących o powołaniu pani Sarity Kaukaoja, stałego przedstawiciela Eduskunty w Brukseli od czerwca 2000, na stanowisko stałego członka sekretariatu COSAC na okres dwóch lat, od 15 stycznia 2006 roku.
5.4 COSAC dziękuje fińskiej Eduskuncie za umożliwienie i sfinansowanie oddelegowania na stanowisko pani Sarity Kaukaoja.
5.5 COSAC odnotowuje sprawę współfinansowania stałego stanowiska w Sekretariacie i stwierdza, że kwestia jego finansowania wymaga dalszej analizy. Zmiana Regulaminu COSAC w odniesieniu do Sekretariatu powinna również zostać omówiona w okresie dwóch lat, począwszy od 15 stycznia 2006 roku.

Goście specjalni
6.1 COSAC przypomina o debacie przeprowadzonej w Luksemburgu podczas XXXIII posiedzenia COSAC, dotyczącej wniosku Polski w sprawie zaproszenia Ukrainy do uczestniczenia w posiedzeniach COSAC w charakterze gościa specjalnego. COSAC przypomina również postanowienie artykułu 4.3 Regulaminu, stanowiące że “Prezydencja … może zaprosić … po konsultacji z trojką Prezydencji, ekspertów i gości specjalnych.” COSAC odnotowuje postanowienie przewodniczących, że zgodnie z Regulaminem prezydencje COSAC mogą, po konsultacji z trojką Prezydencji, wystosowywać indywidualne zaproszenia do parlamentów narodowych Państw nie będących członkami Unii Europejskiej lub do instytucji zewnętrznych w stosunku do Unii, do uczestniczenia w posiedzeniach COSAC w charakterze gości specjalnych, jeśli w porządku obrad znajduje się punkt, który stanowi przedmiot ich wyraźnego zainteresowania. COSAC popiera taki pogląd przewodniczących.
6.2 Tym samym COSAC zgadza się z zaleceniem przewodniczących, aby nie zmieniać artykułu 4.3, ponieważ już w obecnej formie daje on prezydencjom niezbędną elastyczność co do gości specjalnych oraz prosi trojkę Prezydencji o zwrócenie szczególnej uwagi w przyszłości na ewentualne zaproszenia kierowane do gości specjalnych, jeśli w porządku obrad COSAC znajdą się tematy, które stanowią przedmiot ich wyraźnego zainteresowania.
6.3 Biorąc dalej pod uwagę, że na spotkaniu przewodniczących COSAC wskazano na kilka rozbieżności pomiędzy różnymi wersjami językowymi artykułu 4.2 Regulaminu COSAC; oraz że jego aktualny zapis jest niejasny i nie odzwierciedla bieżącej praktyki COSAC, COSAC zgadza się na propozycję Prezydencji Wielkiej Brytanii takiej zmiany Regulaminu, aby artykuł 4.2 otrzymał standardowe brzmienie w poszczególnych wersjach językowych jak następuje:

“Obserwatorzy z parlamentów państw kandydujących i przystępujących do Unii Europejskiej.
Na posiedzenia zwyczajne i nadzwyczajne zaprasza się trzech obserwatorów z parlamentu każdego państwa kandydującego i przystępującego do Unii Europejskiej.”

COSAC poleca sekretariatowi, aby zapewnił wprowadzenie odpowiedniej korekty w Dzienniku Urzędowym UE.

Tłum. z jęz. ang.: Stanisław Puzyna

wersja pdf

Wkład COSAC skierowany do instytucji UE

(Dz. Urz. UE 2005 C 322, s. 1.)

Londyn, 10 i 11 października 2005 r.  

Nadzór WPZiB
1. COSAC z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady w sprawie publikowania informacji w kwestii, które Państwa Członkowskie uczestniczą w których misjach WPZiB/EPBiO, wzywa też Radę do kontynuowania tej poprawiającej otwartość i wspomagającej nadzór parlamentarny dobrej praktyki.

Lepsze stanowienie prawa: Ocena skutków
2.1. COSAC z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę w kwestii lepszego stosowania prawa i wzywa Komisję do wypracowania zintegrowanej oceny skutków dla wszystkich głównych inicjatyw w programie roboczym, tak jak zaproponowano to w komunikacie „Poprawa otoczenia regulacyjnego w dziedzinie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w Unii Europejskiej” (COM(2005) 97 wersja ostateczna).
2.2. COSAC wzywa Komisję do opracowania jednostronicowych podsumowań wszystkich ocen skutków, tak by umożliwić szybkie i sprawne zrozumienie materiału; do przetłumaczenia tych podsumowań na wszystkie języki urzędowe Wspólnoty; do bezzwłocznego przesłania ich bezpośrednio parlamentom krajowym.
2.3. COSAC wzywa Komisję do przesłania wszelkich ocen skutków oraz „map drogowych” bezpośrednio do parlamentów krajowych oraz do opublikowania ocen skutków i „map drogowych” we wszystkich językach urzędowych Wspólnoty. Po przyjęciu przez Kolegium dokumenty Komisji powinny być jak najszybciej publicznie dostępne.
2.4. COSAC wzywa instytucje UE i Państwa Członkowskie do wypracowania wspólnego podejścia do kwestii oceny kosztów administracyjnych.
2.5. COSAC zachęca Parlament Europejski i Radę Ministrów do przeprowadzania oceny skutków w przypadku proponowanych istotnych poprawek do projektów legislacyjnych. COSAC sugeruje, by Komisja, Parlament Europejski i Rada ustaliły, w jakich okolicznościach proponowana poprawka wymaga przeprowadzenia oceny skutków. COSAC nalega, by w ramach procedury współdecydowania Komisja uaktualniała ocenę skutków po pierwszym czytaniu w Parlamencie Europejskim, przedstawieniu wspólnego stanowiska Rady i drugim czytaniu w Parlamencie Europejskim oraz przed posiedzeniem w ramach postępowania pojednawczego.
2.6. COSAC podkreśla potrzebę stosowania obiektywnej oceny skutków.
2.7. COSAC wzywa Komisję, by w ocenie skutków skoncentrowała się na trzech elementach strategii lizbońskiej, tzn. na skutkach ekonomicznych, społecznych i środowiskowych.
2.8. COSAC zwraca się do Komisji o opracowanie oceny skutków w odniesieniu do tych projektów legislacyjnych, które proponuje ona wycofać.
2.9. COSAC wzywa Komisję do utworzenia publicznej bazy danych zawierającej wszystkie projekty przewidziane w rocznym programie prac legislacyjnych wraz z odniesieniami do ocen skutków i „map drogowych”.

Jawność posiedzeń Rady
3. COSAC wzywa Radę Ministrów do natychmiastowej zmiany Regulaminu, tak aby posiedzenia odbywały się publicznie za każdym razem, gdy omawiane i poddawane pod głosowanie są projekty legislacyjne. Działania te mają na celu zmniejszenie dystansu pomiędzy obywatelami a Unią, umożliwienie bardziej efektywnej kontroli parlamentów krajowych nad decyzjami ministrów oraz uzdrowienie niedopuszczalnej sytuacji, w której przepisy prawne są dyskutowane i uchwalane w sposób tajny.

Pomocniczość i proporcjonalność
4. Te parlamenty krajowe, które pragną uczestniczyć w powyższych działaniach, powinny przeprowadzać kontrolę pomocniczości i proporcjonalności w odniesieniu do projektu bądź projektów legislacyjnych UE, rozszerzając swą funkcję kontrolną według zasad określonych w Protokole w sprawie Roli Parlamentów Krajowych dołączonym do Traktatu Amsterdamskiego i umożliwiającym im sprawdzanie procesu podejmowania decyzji w kwestii pomocniczości i proporcjonalności, ocenę uzasadnień przedstawionych przez Komisję i podkreślającym wobec Komisji rolę krajowych parlamentów w odniesieniu do pomocniczości.

Debata nad przyszłością Europy
5. COSAC przyznaje, że przezwyciężenie obecnego kryzysu w UE wymaga szerokiej debaty obejmującej nie tylko instytucje i elity Unii, lecz także jej obywateli. Taka debata powinna odbywać się na wszystkich szczeblach — lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim. Parlamenty krajowe i Parlament Europejski ponoszą w tej dziedzinie szczególną odpowiedzialność. Seria spotkań powinna mieć na celu stymulowanie, sterowanie i syntezę różnych dyskusji, podnoszenie świadomości europejskiej, jak również prowadzić do jasnego zdefiniowania roli oraz celów UE rozumianych i akceptowanych przez obywateli Europy. Ułatwiłoby to z kolei podjęcie dalszych decyzji w sprawie przyszłości Traktatu Konstytucyjnego.

wersja pdf

XXXIV COSAC, Londyn, październik 2005

PARLAMENTARNE ASPEKTY TRAKTATU KONSTYTUCYJNEGO

UWAGI PREZYDENCJI ZJEDNOCZONEGO KRÓLESTWA NA TEMAT POMOCNICZOŚCI

Rada Europejska wezwała do „okresu refleksji (...) w celu umożliwienia przeprowadzenia szerokiej debaty” w sprawie przyszłości Unii Europejskiej i Traktatu Konstytucyjnego. Z tego powodu jest istotne, aby COSAC na tym etapie nie robił założeń co do tego, czy traktat zostanie ratyfikowany. Komisarz M. Wallström powiedziała przewodniczącym [podczas spotkania] w lipcu, że Komisji będzie teraz trudno odnieść się do czegokolwiek o nazwie „projekt pilotażowy” traktatowego mechanizmu wczesnego ostrzegania, ponieważ mogłoby to być postrzegane jako uprzedzanie ratyfikacji traktatu. Komisja pragnie natomiast współpracować z parlamentami narodowymi, jeśli chodzi o kontrolę pomocniczości rozumianą bardziej ogólnie.

Z tych powodów prezydencja uważa, że nie byłoby obecnie właściwe przeprowadzanie drugiego projektu pilotażowego w oparciu o mechanizm wczesnego ostrzegania [dotyczący zasady] pomocniczości określony w Traktacie Konstytucyjnym, do czego COSAC wezwała podczas XXXIII spotkania w Luksemburgu w maju. Z drugiej strony, prezydencja zauważa, że parlamenty narodowe już obecnie, w ramach kontroli prawodawstwa UE, odgrywają rolę, która została uznana w Protokole w sprawie roli parlamentów narodowych, dołączonym do Traktatu z Amsterdamu. Zasada pomocniczości jest obecnie określona w art. 5 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, którego uzupełnienie stanowi protokół do Traktatu z Amsterdamu. Ponad połowa parlamentów narodowych już monitoruje zgodność prawodawstwa UE z zasadą pomocniczości. *

Z tego względu jest istotne, aby COSAC przedyskutowała, w jaki sposób można by ulepszyć kontrolę pomocniczości prowadzoną przez parlamenty narodowe, oraz jak parlamenty narodowe, które chcą ją przeprowadzać, mogłyby skoordynować tę kontrolę między sobą dla zwiększenia siły jej oddziaływania. Równowaga opinii wśród przewodniczących COSAC [na spotkaniu] w lipcu potwierdzała, jak się zdaje, takie podejście, które nie mogłoby być uważane za wyprzedzające w stosunku do postanowień Traktatu Konstytucyjnego. Prezydencja ma nadzieję, że w tym właśnie duchu COSAC będzie debatować nad kwestią pomocniczości.

Pytania, które nasuwają się do przedyskutowania, są zatem następujące:

1. Czy COSAC zgadza się, że parlamenty narodowe powinny dążyć do ulepszenia przeprowadzanej przez nie kontroli pomocniczości w oparciu o ich obecne uprawnienia i rolę?
2. Czy COSAC zgadza się, że należy to zrobić wybierając określony projekt lub projekty Komisji, tak aby te parlamenty, które chcą w tym uczestniczyć, mogły skoordynować swoje działania, i aby poszczególne parlamenty lub izby mogły przetestować swoje wewnętrzne procedury kontroli projektów w wyznaczonym okresie czasu?
3. Jeżeli tak, to w jaki sposób należałoby zorganizować takie przedsięwzięcie? W szczególności, jakie powinny być terminy?
4. Czy powinno się uwzględnić obok pomocniczości także proporcjonalność?
5. Jaki projekt, lub projekty, należy wybrać?

Opinia prezydencji Zjednoczonego Królestwa w tych kwestiach jest następująca:

• Procedury, które pomagają parlamentom wyrazić wszelkie zastrzeżenia dotyczące pomocniczości i koordynować ich działalność w tym zakresie, stanowiłyby logiczne rozszerzenie postanowień protokołu amsterdamskiego i sprawiłyby, że wspólny głos parlamentów narodowych w sprawach europejskich byłby skuteczniejszy. Parlamenty narodowe już obecnie mają uprawnienia do kontroli prawodawstwa UE z punktu widzenia zgodności z zasadami proporcjonalności i pomocniczości, i, jak wskazano wyżej, więcej niż połowa parlamentów narodowych posiada już odpowiednie procedury. Żadne zmiany traktatowe nie są potrzebne ani parlamentom narodowym, by mogły przedstawić swoje stanowisko Komisji, ani Komisji, by mogła się do takiego stanowiska ustosunkować; nie oznacza to też antycypacji Traktatu Konstytucyjnego.
• Wybranie określonego projektu lub projektów Komisji pozwoli parlamentom narodowym i izbom, które chcą wziąć udział w tym przedsięwzięciu, na przetestowanie ich systemów podejmowania decyzji w sprawie pomocniczości i proporcjonalności.
• Przedsięwzięcie to powinno zostać przeprowadzone z poszanowaniem wewnętrznych programów prac parlamentów narodowych, ram prawnych i tradycji.
• Przedsięwzięcie to należałoby określić jako “kontrolę pomocniczości i proporcjonalności” a nie jako projekt pilotażowy.
• Obecny Protokół w sprawie roli parlamentów narodowych stanowi, że ma upłynąć sześć tygodni między udostępnieniem projektu we wszystkich językach Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, a jego wpisaniem do porządku obrad Rady w celu podjęcia decyzji. Prezydencja uważa, że parlamenty narodowe powinny dążyć do dotrzymania tego terminu przy przedstawianiu ich stanowisk w sprawie pomocniczości i proporcjonalności, a także iż należy zastosować następującą procedurę:
  i. Po zaopiniowaniu przez trojkę, Prezydencja powinna wyznaczyć projekt mający być przedmiotem kontroli w momencie opublikowania go przez Komisję, w miarę możliwości po uprzednim wskazaniu go na podstawie rocznego programu pracy Komisji;
  ii. sześciotygodniowy okres powinien rozpocząć się, gdy projekt zostanie opublikowany we wszystkich językach;
  iii. sekretariat COSAC powinien niezwłocznie przesłać wszystkim parlamentom narodowym angielską i francuską wersję [projektu], a pozostałe wersje językowe - w miarę ich ukazywania się - odpowiednim parlamentom narodowym, oraz powinien poinformować wszystkie parlamenty narodowe we właściwym czasie o tym, kiedy zakończy się sześciotygodniowy okres; oraz
  iv. parlamenty narodowe lub izby powinny, w ciągu sześciu tygodni, przesłać wszelkie komentarze na temat pomocniczości i proporcjonalności bezpośrednio Komisji, przekazując ich kopie sekretariatowi COSAC w celu przekazania ich dalej wszystkim parlamentom narodowym; przedsięwzięcie to będzie zatem obejmować wymianę informacji między parlamentami i pozwoli parlamentom na sprawdzenie ich procedur.
  v. Druga możliwość jest taka, że komentarze mogłyby najpierw zostać wysłane do sekretariatu COSAC w celu niezwłocznego przesłania ich parlamentom narodowym oraz przekazania ich razem ze streszczeniem Komisji pod koniec sześciotygodniowego okresu. Streszczenie opracowane przez sekretariat COSAC w żaden sposób nie wiązałoby parlamentów narodowych ani nie przesądzało ich stanowisk.
• Prezydencja jest przekonana, że monitorowanie proporcjonalności, w tym samym stopniu co monitorowanie pomocniczości, stanowi element roli, jaką odgrywają parlamenty narodowe, i że obie [zasady] powinny zostać uwzględnione w ramach kontroli pomocniczości i proporcjonalności. Parlamenty narodowe powinny jednak jasno wskazać, czy ich komentarze odnoszą się do [zasady] pomocniczości, czy proporcjonalności
• Z powyższych sugestii wynika, że projekt może zostać wybrany tylko w momencie opublikowania go przez Komisję. Jest jednak możliwe wskazanie potencjalnie odpowiednich projektów wcześniej (np. dzięki wykorzystaniu programu pracy Komisji lub innego dokumentu zawierającego plan działania, takiego jak program haski). Prezydencja Zjednoczonego Królestwa będzie wdzięczna za sugestie dotyczące projektów, które stanowiłyby odpowiednią podstawę kontroli, o której mowa powyżej.

Prezydencja Zjednoczonego Królestwa zaprasza zatem COSAC do rozważenia, czy testowanie procedur monitorowania pomocniczości i proporcjonalności mogłoby być przeprowadzone zgodnie z zaproponowanymi powyżej zasadami.

JIMMY HOOD, Przewodniczący Komisji Kontroli Spraw Europejskich Izby Gmin
LORD GRENFELL, Przewodniczący Komisji do Spraw Unii Europejskiej Izby Lordów

28 września 2005

Tłum. z jęz. ang.: OIDE

* Z odpowiedzi na kwestionariusz do czwartego półrocznego raportu COSAC wynika, że robią to już następujące parlamenty narodowe: Austria, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Irlandia, Litwa, Malta, Niderlandy, Niemcy, Portugalia, Węgry, Włochy (podczas rozpatrywania rocznego programu pracy Komisji) i Zjednoczone Królestwo. Ponadto, parlament łotewski obecnie rozważa kwestię mechanizmu kontrolowania pomocniczości, parlament słowacki ma zamiar zrobić to w przyszłości, a Wspólna Komisja do Spraw Unii Europejskiej parlamentu hiszpańskiego pragnie powołać grupę roboczą, która rozważy to zagadnienie.

wersja pdf

JAK I DLACZEGO COSAC POWINIEN PROMOWAĆ
WZMACNIANIE WSPÓŁPRACY MIĘDZY PARLAMENTAMI NARODOWYMI POPRZEZ KONTROLĘ ZASADY POMOCNICZOŚCI

Po przerwaniu procedury ratyfikacji projektu Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy, dość realnym zadaniem dla parlamentów narodowych wydaje się aktywne uczestniczenie w dialogu pośredniczącym między instytucjami Unii Europejskiej a opinią publiczną państw członkowskich. Tylko parlamenty narodowe, jako prawowicie wybrane organy, których władza jest niezbędna dla właściwego funkcjonowania demokracji przedstawicielskiej, powinny próbować zmniejszyć lukę między obywatelami a instytucjami UE.

Niektóre inicjatywy dyskutowane na poprzednich spotkaniach COSAC np. podczas duńskiej prezydencji w 2002 roku, nie przestały być dziś interesujące i powinny zostać ponownie poddane refleksji w świetle obecnego rozwoju wydarzeń. Oczywiście, pozwalamy sobie przypomnieć i potwierdzić podstawowy fakt, że efektywność parlamentarnej kontroli spraw UE zależy w znacznej mierze od samych parlamentów państw członkowskich. Efektywność ta wynika z warunków ustanowionych przez porządki konstytucyjne, z regulaminów izb parlamentarnych oraz z siły argumentów w opiniach prezentowanych przez organy ustawodawcze.

W jaki sposób, w tym kontekście, COSAC może przyczyniać się do wzmacniania skutecznej kontroli parlamentarnej w państwach członkowskich? Przynajmniej jeden wniosek powinien stać się ważnym tematem naszej debaty – mechanizm wczesnego ostrzegania zaproponowany w projekcie Traktatu Konstytucyjnego UE. Nie zajmując się w tej chwili ostateczną decyzją dotyczącą ratyfikacji Traktatu Konstytucyjnego, możemy stwierdzić, że nie ma żadnych przeszkód, aby wprowadzić podstawowe elementy tego mechanizmu w życie.

Większość parlamentów państw UE przeprowadza poważną analizę projektów legislacyjnych Unii Europejskiej w zakresie zasady pomocniczości nawet w obecnych warunkach. Jednakże, nie istnieje jednocześnie żaden mechanizm wzajemnej wymiany informacji o wynikach ich analiz ani sposób prezentacji ich opinii na poziomie Unii Europejskiej. Dlatego, przydatne może się okazać, stworzenie prostej bazy danych w ramach IPEX, opartej na danych wprowadzanych przez administracje parlamentów narodowych. Następnie, jeśli jedna trzecia izb parlamentów narodowych wniesie sprzeciw w związku z naruszeniem zasady pomocniczości w projekcie legislacyjnym UE, fakt ten powinien zostać przekazany do wiadomości Komisji Europejskiej, Rady Ministrów oraz Parlamentu Europejskiego przez sekretariat COSAC.

Uważamy, że instytucje UE powinny poważnie rozważyć niniejszą kwestię z jednego dość ważnego powodu. Taka procedura mogłaby przyczynić się do ukształtowania konsensu co do potrzeby przyjęcia europejskiej regulacji, podczas gdy szczegółowa dyskusja zwiększyłaby gotowość do późniejszej (w wielu przypadkach często w stanie stagnacji) implementacji aktów legislacyjnych UE w państwach członkowskich. Ponadto, naturalnie rzecz biorąc, sprawy Unii Europejskiej mogłyby zostać przybliżone obywatelom. Wreszcie, nie mniej ważny jest fakt, że jest to jeden z najbardziej efektywnych środków do podnoszenia świadomości europejskiej na poziomie narodowym.

Luděk Sefzig
Przewodniczący Komisji ds. Unii Europejskiej
Senatu Parlamentu Republiki Czeskiej

Tłum. z jęz. ang.: OIDE

wersja pdf

PROJEKT STANÓW GENERALNYCH HOLANDII W SPRAWIE KONTROLI ZASADY POMOCNICZOŚCI

Stany Generalne Holandii gratulują prezydencji Zjednoczonego Królestwa wprowadzenia do dyskusji odnoszącego się do kontroli zasad pomocniczości i proporcjonalności przez parlamenty narodowe. Dokument prezentuje konstruktywną i dobrze przemyślaną procedurę, zachęcającą do większego zaangażowania parlamentów narodowych w działalność Unii Europejskiej i poprawiającą ich możliwość wyrażania poglądów w sprawach, które mogą być dla nich szczególnie ważne. Stany Generalne pragną wyrazić swoje poparcie dla proponowanej procedury i dodatkowo przedkładają dwie propozycje w celu zoptymalizowania efektywności procedury oraz szerokiego w nią zaangażowania;

• Prezydencja sugeruje, aby to ona, po konsultacji z trojką, wyznaczyła projekt Komisji, który ma być przedmiotem kontroli. Stany Generalne Holandii pragną zaproponować, aby wszystkie parlamenty narodowe wybrały projekty, które mają być przedmiotem kontroli. Po tym jak parlamenty przeprowadzą na poziomie narodowym debaty nad rocznym programem legislacyjnym i pracy Komisji, powinny poinformować sekretariat COSAC o projektach, które pragną poddać kontroli na poziomie całej Unii Europejskiej. Projekt powinien być przesłany do sekretariatu w ciągu dwóch tygodni od przewidywanej daty zakończenia debat nad rocznym programem legislacyjnym i pracy Komisji (zgodnie z projektem w sprawie wprowadzenia w życie deklaracji „Wzmacnianie świadomości europejskiej na poziomie narodowym”, który ma być przedstawiony przez duński parlament). Sekretariat COSAC powinien wówczas sporządzić listę najczęściej wymienianych projektów, które będą poddane kontroli. Lista zostanie przekazana parlamentom narodowym a jeden egzemplarz wysłany do Parlamentu Europejskiego. Ewentualne wątpliwości należy konsultować z trojką.

  Zaletami tej procedury są: szerzej zakrojona selekcja; zapobieżenie subiektywnym ocenom tylko trzech państw; przekazanie do Komisji Europejskiej „wczesnego ostrzeżenia” opartego na szerszych podstawach.

• Prezydencja przedstawia dwie opcje przekazywania opinii parlamentów do instytucji europejskich. Stany Generalne Holandii pragną wyrazić swoje poparcie dla drugiej opcji: uwagi powinny być wysłane najpierw do sekretariatu COSAC do natychmiastowej dystrybucji do parlamentów narodowych i do przekazania, wraz ze streszczeniem, pod koniec sześciotygodniowego okresu. Zgodnie z protokołem w sprawie roli parlamentów narodowych z Amsterdamu, żaden dokument zawierający streszczenie autorstwa sekretariatu COSAC nie wiąże parlamentów narodowych ani nie przesądza ich stanowisk.

  Zalety tej opcji są następujące: wspólna reakcja przesłana do Komisji Europejskiej jest uznawana za skuteczniejszą i będzie z pewnością miała większą siłę oddziaływania. Stany Generalne pragną wyraźnie zaznaczyć, że streszczenie powinno być wysłane także do Parlamentu Europejskiego i do Rady.

• W odpowiedzi na czeskie propozycje, Stany Generalne mogą poprzeć projekt prostej bazy danych w ramach IPEX (lub na stronie internetowej COSAC) do zbierania opinii parlamentów.

Tłum. z jęz. ang.: OIDE

wróć do góry